Bir sure once Hacettepe Universitesi tarafindan yapilan bir arastirma, tek tip besine dayali ve cok dusuk kalorili diyetlerin insan sagliginda olusturdugu tahribatlari ortaya koydu.

Arastirma bulgulari hakkinda bilgi veren Diyabetik Ana Bilim Dali Baskani Prof. Perihan Arslan, "Her seye katlanip bu yasakli diyetleri yasam boyu surdurenler var. Bu kisiler zihinsel, ruhsal ve bedensel sagliklarim tehlikeye attiklarini ne zaman anlayacaklar acaba?" diyor. Belirli bir besin ogesinin veya bir besinin tuketilmesine dayali diyetler olarak tanimlanan "tek tip diyetler" yillardir cok yaygin uygulaniyor ve son zamanlarda da oldukca revacta. Tek tip diyetlerin neden bu kadar populer olduguna gelince...

Fazla kilolari kisa zamanda kaybetme istegi ve bu istege salt ticari kaygilarla cevap vermeye calisanlar, birbirinden beslenen sektorel bir kisir dongu yaratiyor. Saglik ve beslenme iliskisi sorgulamadan, isin ehli olmayan kisilerce onerilen diyetler uygulaniyor ve sonunda, ciddi saglik problemleriyle karsi karsiya kaliniyor. Tabii, medyanin da bu gelismede onemli bir payi var. Diyet konusundaki yazilarin, uzman gorusleri alinmadan hazirlanmasi ve gerekli bir bilimsel on arastirma yapilmamasi, yanlis yonlendirmelerin onemli bir kaynagi.

Hangi rejimler tehlikeli?

Ozellike tek tip besin ve besin degerine bagli olan diyetler tehlikeli diyetler listesi ne giriyor.

Prof.Dr. Perihan Arslan, tek tip diyetlerin niteliklerini soyle siraliyor:

• Genellikle meyve ve corba gibi besinleri iceriyorlar
• Enerji degerleri dusuk.
• Karbonhidrat icerigi yuksek (yuzde 95), protein icerigi dusuk (yuzde 5), yag icermiyorlar.
• Pek cok vitamin (B6 ve B12 gibi) ile kalsiyum, cinko, demir, magnezyum ve fosfor gibi mineraller yonunden yetersiz

Tek Tip Rejimlerin Yolacabilecegi Saglik sorunlari;

Uzmanlara gore/ tek tip rejimler uzun sureli surduruldugunde bircok ciddi hastaliga davetiye cikariyorlar. Bunlari kisaca soyle ozetleyebiliriz:

* osteoporoz/
* safra taslari,
* bobrek hastaliklari
* kardiyovaskuler hastaliklar
* Bazal mitaboiizma hizi dusuyor (Vucudun calisma hizi)
* Kansizlik
* Dikkat azalmasi
* Uyusukluk
* Sac dokulmesi
* Yorgunluk
* Bulanti ve kusma

MONTIGNAC DIYETI:

Karbonhidrat iceren besinlerle protein icerenlerin birbirinden ayri alinmasi (gidalari ayristirma) esasina dayaniyor. Montignac prensiplerine gore, oncelikle gidalar sInifandiriliyor. Yani enerji veren proteinler, glusitler ve yaglar île enerjik olmayan lifler, su, vitamin, mineral ve olîgo elementler birlikte alinmiyor. Bu tur beslenme mide, bagirsak sistemini bozuyor ve ulsere yol acabiliyor. Ayrica sinir sisteminde tahribat yapiyor.

SALATA, MEYVA VE HASLANMIS PATATES DIYETLERI:

Vucudun cok az miktarda kalori ve besin Ogesi almasina yol aciyor. Uzmanlar mide yanmasi, agrisi ve kazinmasi sikayeti olanlarin bu tur rejimlerden uzak durmalari gerektigi gorusunde birlesiyor.

KAN GRUBU DIYETLERI:

Kisileri besinlerden uzaklastirarak yetersiz ve dengesiz beslenmeye yoneltiyor. Mesela bu diyet tipinde X kan grubu mensuplarinin kesinlikle sut urunleri almamast salik veriliyor. Ancak uzmanlar, kisinin ilk tanidigi gidanin anne sutu oldugunu ve sut urunlerinin cok yararli besin degerleri dusunuldugunde bunun zararli bir ogut oldugunu Ifade ediyor.

SOGAN CORBASI DIYETI:

Yagin kesi n l î kl e yasak oldugu bu 3 gunluk diyette, anlasilacagi gibi dogru duzgun tek yemeginiz sogan corbasi. Bir de beyaz peynir. Cay, meyve (uzum ve muz haric) ile pirinc lapasina cok kisitli otarak izin var. Vucutta doku (kas) kaybi yaratmasi nedeniyle bazal metabolizma hizini yavaslatiyor ve tekrar kilo almayi kolaylastiriyor.

ISVEC DIYETI:

Vitamin ve mineral acisindan son derece yetersiz, vitaminleri acisindan fakir, kolesterol yonunden zengin oldugu icin de kalp hastaligi ve diyabet acisindan da ciddi risk tasiyor. Bu diyette vucut kendini az yemeye adapte ettig inden bazal meta*bolizma hizi yavasliyor.

WORKINGGIRL (calisan kiz) DIYETI:

Alman diyetisyenler tarafindan hazirlanan, 2 haftada uc bucuk kg-kaybettirmeyi hedefleyen bu programda agirlik karbonhidratta. Yani kan sekeri ve insuiîn salinimi dengesizligine yol aciyor.

PATATES DIYETI:

2 hafta surdurulebilir olarak lanse edilen diyette hedef, bu sure zarfinda toplam 4 - 5 kg. kaybetmek. Verdigi zarar Working Girl diyetiyle ayni..

ALMAN DIYETI:

Uygulama suresi 4 hafta olan diyette karbonhidrat orani oldukca yuksek. Ayrica, sebze ve meyve de dengeli olarak verilmiyor. Protein oran da hayli dusuk. Insulîn salinimi ve kan sekeri dengesizligi ortaya cikiyor.

PRENSES DIYETI:

Ingiltere kaynakli diyet, adini Prenses Diana"dan almis, l haftada 5 kg-vermeyî vaadeden program, dusuk kalorili diyetler kategorîsinde gosteriliyor. Besin ogeleri acisindan cok yetersiz.

DR.ATKINS DIYETI:

Yagli maddeler ile proteinin tamamiyle serbest oldugu bu diyette sekerli tum besinler yasak. Kalp hastaligina davetiye cikariyor. Karbonhidrat eksikligi vucutta ‘keton" adi verilen ve yuksek miktartan cok zararli olabilen cisimlerin artmasina yol acabilir. Ayrica kanda seker dusuklugu ve eksikligi de kendini gosterir.

ALINTIDIR