Diyet ve Beslenme uzmanı Deniz Şafak Akcaoğlu Light urunler
hakkında merak edilenleri cevaplıyor

Light urunler beslenme alışkanlığını bozar mı?

Turk Gıda Kodeksine gore enerjisi %25 azaltılmış urunlere light diyebiliyoruz. Genelde hic kalorisi olmadığı algısı vardır. Oysa enerji değeri 1 / 4 kadar azaltılmıştır. Ornek verecek olursak enerji değeri 100 kkal olan bir biskuviyi 75 kaloriye indirirsek light diyebiliriz. Bu urunleri fazla tuketmek beslenme alıkanlığını bozmayabilir ancak dikkat edilmesi gereken hususlar var. Normal biskuvi yerine lihgt biskuvi tuketmek sağlık acısından bir tehlike icermeyebilir . Bu yinede her besin icin gecerli değildir. Taze sıkılmış bir meyve suyu yerine diyet meyve suyu tuketmek doğru olmaz. Sağlık acısından da olumlu bakılmaz. Taze meyve suyunun butun vitamin ozelliklerini ve doğallığını kaybetmiş oluyoruz. Genel olarak duşunursek doğal urunler varken light urunlere yonelmek doğru olmaz ancak zaten işlem gormuş bir urunde iceriğine de bakmak kaydıyla diyet urun tercih edilebilir.

"Light" yazısını gorduğumuz her urunu sınırsız yiyebilir miyiz?

Yukarıda da bahsettiğim gibi lihgt urunlerinde bir kalorisi var. Bazı iceceklerde bu sıfıra yaklaştırılmıştır. Bu nedenle oncelikle etiket bilgilerini iyice okumak gerekir. Hatta referans urunlerle karşılaştırmasını iyi yapmalıdır. Sınırsız tuketim hicbir zaman doğru olmaz. ıcindeki katkılarıda duşunmek gerekir. Gunluk enerji ihtiyacı 2000 kkal olan bir kişi icin 300 kkal yi light urunlerden almanın bir sakıncası yoktur. Ancak yarısını veya daha fazlasını karşılamak katkı maddeleri bakımından doğru olmaz. Orneğin bazı tatlandırıcıların fazlası laksatif etki gosterir yani ishale sebep olur. Dolayısıyla bu tatlandırıcıyı iceren bir diyet urunu fazla tuketmek ishale neden olabilir.

Şekersiz ya da tatlandırıcılı ifadelerinin kullanıldığı urunler kalorisiz midir?

Şekersiz veya tatlandırıcılı ifadelerinin kullanıldığı bazı urunler kalorisiz olabilir Bazılarınında enerjisi azaltılmıştır. Bir diyet kolada şekersiz ifadesi kalorisiz olarak değerlendirilebilir ancak bir biskuvi icin az kalorili ifadesini taşır. Cunku o biskuviyi oluşturan un , yağ ve katkı maddelerini icermek zorundadır. Bu nedenle şekersiz urunlerin sadece şekerleri yoktur ancak diğer besin oğelerinden gelen kalorleri vardır. Normal urune gore kalorisi daha duşuktur.

Diyet urunlerin az kalorili diye bol bol tuketilmesi kilo almaya yol acar mı?

Evet. Kilo almaya sebep olabilir. Diyet urunlerin kalorisinin olduğunu duşunursek onlarıda bol bol tuketmek bir sure sonra fazla kilo olarak bize donmesine neden olabilir. Tuketilen her yiyeceğin enerjisini bilmek gerekir ve ona gore tuketmek gerekir. Bir dilim normal ekmek yerine 2 dilim diyet ekmek tuketmek bile daha fazla enerji almaya neden olur. Kalorisi hic olmayan diyet urunlerinde fazla tuketimi hem katkı maddeleri acısından hemde fazla yeme alışkanlığını edinme acısından doğru olmaz. Hangi yiyeceğin yerine ne kadar diyet urun tuketeceği iyi hesaplanmalıdır.

Diyet ve diyabetik urunler arasındaki fark nedir?

Diyet ve diabetik kelime anlamı olarak birbirinden farklıdır. Diyet ,enerjisi azaltılmış demektir. Oysa diabetik, icinde kullanılan şekerin kan şekerini yukseltmediğini ifade eder. Diyet urunler şeker veya yağ sınırlandırılarak diyet olabilir. Oysa diabetik urunlerde şekerin kesinlikle kanı yukseltmeyen bir şeker ( fruktoz , sorbitol , asparpam , asesulfam – k vs. ) olması gerekir. Diyet urunlerin kalorisi duşuk olmak zorundadır. Oysa diabetik urunlerde boyle bir zorunluluk yoktur. Diabetik urunlerin kalorisi normal urunlerle aynı olabilir. Dolayısıyla fazla tuetimi yine kilo alımına neden olabilir. Onemli olan şekeridir.Bir yiyecek yada urun hem diyet hem diabetik olabilir. Orneğin şekersiz bir urunu diyet yapanlar tuketebileceği gibi icinde şeker olmadığıdan dolayı diabetiklerde tuketebilir.




Light urunler kalori icermez ve zayıflatır deniliyor doğru mu?

Light urunlerin kalorisi duşuktur ancak onlarında ne kadar tuketildiği onemlidir. Diyet yaparken yardım alınabilir. Ancak hem normal yemeğimizi yiyip hemde light urunleri tuketirsek zayıflatmaz , aksine şişmanlatabilir. Bu nedenle light urun tuketiliyorsa aksi bir urunu yememek gerekir.

Neredeyse her urunun bir de lightı cıktı. Her urunun lightı olabilir mi?

Her urunun lightı uretilmeye calışılıyor cunku hızla buyuyen bir sektor.Un , şeker , tuz , biskuvi, icecekler vs. son yıllarda formuna ozen gosteren insan sayısı arttıkca bu urunlere olan talepte artmaya başladı. Dolayısıyla firmalar bu ihtyiaclara cevap vermeye calışıyor. Gunumuz toplumunun daha hareketsiz bir yaşama doğru gittiğini duşunursek insanlar formlarını korumak icin enerjisi sınırlandırılmış diyet urunlere yoneliyor. Bu yonelim firmalarıda harekete geciriyor. Cok başarılı calışmalar var. Bunun yanında bir şey ifade etmeyen lihgt urunlerde mevcut.

Light baklava bile cıktı. Bu işin suistimal edildiğini duşunuyor musunuz?

Suistimal edildiğini duşunmuyorum. Diyet urunler ureten firmalar urettikleri urunun enerji değerlerini , iceriklerini ambalajların uzerine yazıyor. Takdiri insanlara kalıyor. O diyet urununun normal bir urunden farkı olmadığını duşunuyorsa bu urunu almamalıdır. Soylemek istediğim şey şu : insanlarımızda maalesef etiket okuma alışkanlığı yok. Dolayısıyla lihgt yazan her urunun kalorisini yok gibi algılıyor. Oysa bazı urunlerin normal urunden gercekten bir farkı yok diyebiliriz. Bu nedenle tekrar belirtmek isterim ki etiketleri okuyun ve diyet olmayan urunlerle kıyaslamalarını yapın.

Light urunleri her yaştan insanlar kullanabilir mi?

Lihgt urunleri buyume ve gelişme cağındaki cocuklara onermiyoruz. ıcindeki katkı maddeleri ve bazılarının doğal olmamalarından dolayı vermiyoruz. Cocukların beslenmesi ne kadar sağlıklı ve doğal olursa temelleri o kadar sağlam olacağından bu tarz besinleri tuketmemelerinde fayda var.

Light urunlerin yararları var mıdır?

Var. Ozellikle biskuviler ve fazla şekerli , yağlı yiyeceklerin lightlarını tuketmek gerekir. ınsan vucudunun cay şekeri dediğimiz glikoza hic ihtiyacı yoktur. Aldığımız karbonhidratlı besinleri parcalayıp glikoza zaten ceviriyor. Birde dışarıdan almaya ihtiyac yoktur. Yağlar icinde aynı şey gecerlidir. Aldığımız besinlerin yapısında da yağ vardır ayrıca tuketilen yemeklere de yağ konmaktadır. Dışarıdan yağ ve şeker takviyesine ihtiyac olmadığından light urunleri tuketmekte yarar vardır.

Diyet bir moda haline mi geldi?

Evet. Ozellikle son 3 yıldır her gazetede , her dergide bir diyet yazıyor. Oysa diyet bir tedavi surecidir. Gazetede veya dergide yazılan diyetler herkeste olumlu yanıtlar vermez. Hatta bazılarında aksine kilo aldırır. Diyet kişiye ozel olmalıdır. Herkesin kendi gereksinimlerine gore hazırlanmalıdır. Hastalıklarda cok onemli faktorlerdir.bazı hastalıkların tedavisi sadece diyetle olur. Bu nedenlerden dolayı diyet cok basite alınmamalıdır. Her yaz diyete başlayıp yaz sonu bitiren insanlarda bir zaman sonra diyet yanıt vermez cunku metabolizmalarını bozmuşlardır. Bazen yanlış diyetler yapmak bile hastalıkların oluşmasına neden olabiliyor. Diyetin bir tedavi sureci olduğu ve kişiye gore hazırlanması gerektiği unutulmamalıdır. Moda olarak gorulmemelidir.




12.Ocak.2008 1257