Kış aylarında vucut ve metabolizma kendini koruma altına almıştır ve daha yavaş calışmaya başlar. Kışın yeme ihtiyacı artan kişi cok fazla karbonhidratlı yiyecekler yeme ihtiyacı duyar. Terleme de cok az olduğundan dolayı metabolizma hızı minimumdur. Bu yuzden bu donemde dikkat edilmezse kilo artışı kacınılmaz hale gelir. Soğuk havalara karşı bağışıklık sistemi, hastalıklara (grip, soğuk algınlığı, bronşit gibi) karşı kendini korumak icin yağ yıkımını engeller. Bu durumda kış mevsimini sağlıklı gecirmek icin bağışıklık sistemini biraz daha guclendirmek gerekmektedir. Guclu bir savunma mekanizmasının temelinde ise yeterli ve dengeli beslenme yer almaktadır. Kış aylarında metabolizmanın yavaşlamasına ek olarak fiziksel aktivitenin azalması da kilo artışına neden olmaktadır. Hormonal değişimlere bağlı olarak sindirim sisteminde kabızlık gibi problemler oluşabilir.

Memorial Hastanesi Beslenme ve Diyet Bolumu’nden Dyt. Yeşim Celik, metabolizmanın kışa hazırlanması konusunda şu onerileri verdi;

• Metabolizmanızı iyi calışır duruma getirmek icin mutlaka gune kahvaltı yaparak başlamanız gerekmektedir. İyi bir kahvaltı ile gune başlamak sizin hem direncinizi koruyacak hem kilo kontrolunde siz yardımcı olacak hem de metabolizma hızınızın yavaşlamasını engelleyecektir.

• Yazın sıcaklar nedeniyle rahatlıkla ictiğimiz suyu kışın rahatlıkla tuketemeyiz. Su vucudumuzdaki butun metabolik reaksiyonların temel direğidir. Kışın su kaybımız daha az olduğu icin susama hissimiz azalır, ancak su ihtiyacımızı yine de karşılamamız gerekmektedir. Kışın metabolizmanızı calıştırmak icin susamasanız bile gunde 2-2,5 ( 10-14 bardak) litre su tuketilmesi gerekmektedir.

• Soğuk hava nedeniyle kışın favori icecekleri genellikle sıcak iceceklerdir. Sıcak icecek olarak genellikle kafein- tein iceriği yuksek olan cay- kahve tercih edilmektedir. Bu konuda bizim onerimiz bitki caylarını tercih edilmesidir. Kuşburnu cayı C vitamini icerdiği icin, rezene cayı gaz sorunlarına iyi geldiği icin tercih edilebilir

• Kış hastalıklarından korunmak, savunma mekanizmamızı guclendirmek icin de A ve C vitamininden yeterli beslenmek gerekir. Kış sebzeleri ve meyveleri de bu konuda bize yeterli oranda A ve C vitamini sağlayacaktır. Narenciye ( portakal, mandalina, greyfurt ) , havuc, kivi, lahanagiller ( karnabahar, lahana, brokoli, Bruksel lahanası ) , yeşil yapraklı sebzeler (maydanoz, tere, ıspanak ) A ve C vitamininden zengin besinlerdir.

• Gerek gunlerin kısalması gerekse havaların soğuması ile birlikte fiziksel aktiviteler azalmaktadır. Lifli besinlerin tuketiminin de azalması sonucu kabızlık sorunu kendini gostermektedir. Bu nedenle kış mevsiminin vazgecilmez yiyeceklerinden kuru baklagillerin, kepekli tahılların (esmer ekmek, bulgur, kepekli makarna / pirinc / erişte / un) ve ozellikle C vitamininden zengin sebze ve meyvelerin tuketimine ağırlık verilmelidir.

• Kış yaklaştıkca, vucudumuz ısı değişikliğine uyum sağlayabilmek adına harcadığı enerjiyi duşurur. Azalan fiziksel aktiviteye paralel olarak yağ ve şeker tuketimi de kısıtlanmalıdır.

• Kış mevsiminde guneş yuzunu daha az gosterdiğinden, D vitamini gereksinmesini karşılamakta sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu nedenle havanın guneşli olduğu gunlerde 20-25 dakika kadar guneş ışığından direkt olarak yararlanmaya (hafif tempolu yuruyuşler olabilir) ve haftada 2 - 3 kez balık yiyerek kalp sağlığınızı korumaya ve kemiklerimizin de gunesin eksikliğini ( D vitamini yetersizliği ) daha az hissetmesini sağlayabilirsiniz.

• Uzun sureli aclıklardan kacınılmalıdır. Enerji ihtiyacının karşılanması icin fast-food ya da yağdan, şekerden zengin gıdalara yonenilmemelidir. Kış mevsiminin soğuk gunlerinde “Tatlı yersem ısınırım” mantığından vazgecilmeli, gun icerisinde yeterli ve dengeli beslenerek vucudun ısı dengesinin korunması sağlanmalıdır.

alintidir a.s.