EKMEĞıN FAYDALARI
--------------------------------------------------------------------------------

Ne zaman diyete başlasak oncelikle ekmeği keseriz! Oysa ekmek gercekte ?masum? bir besindir. Ekmeğin şişmanlatıcı olduğuna dair kanılar tumuyle gecersizdir. Yağ oranının duşuk olması ve insanı tok tutması nedeniyle ekmek diyetlerde rahatlıkla tuketilebilir; yeter ki olcu aşılmasın...

Ekmek, cocukluktan yetişkinliğe her donemde bireylerin gunluk beslenmesinde yer alan onemli bir besin maddesidir. Bu nedenledir ki gunumuzde sadece ulkemizde değil, dunyanın her yerinde en cok uretilen ve tuketilen yiyecek haline gelmiştir.



Hayatımızda buyuk bir yeri olan ekmekle ilgili olarak merak edilen pek cok konu ve bunlara paralel olarak bize gelen bircok da fax var.

En cok sorulan soru: ?Ekmek şişmanlatır mı?? Bunu şu sorular takip ediyor: ?ınsan vucudunun gercekten ekmeğe ihtiyacı var mı??, ?Hangi ekmek ceşidi daha faydalı??

Tum bu soruların cevabını vermek uzere, once ekmeği tanıyalım. ılk kez gunumuzden yaklaşık 12 asır once yapılmış olduğu sanılan ekmek; başta buğday, mısır (darı), arpa, cavdar ve soya gibi ceşitli tahıllardan elde edilen unun hamur haline getirilip mayalanması ve pişirilmesiyle elde edilir. Karbonhidratlar zengin bir besindir ve vucuda enerji sağlar. Ayrıca bir miktar (% 68) protein ve vucut acısından son derece onemli vitaminlerin kaynağıdır. ınsan vucudunun gunluk alması gereken enerjinin yaklaşık % 55?inin karbonhidratlardan sağlanması gerekir. Ekmek, bu ihtiyacı karşılamada cok onemli bir rol oynar.

Şimdi ekmekle ilgili olarak en cok sorulan sorunun cevabını verelim. Sorumuz, ?ekmek şişmanlatır mı??, cevabımız ?Hayır şişmanlatmaz.? Demek ki bunca zamandır zayıflamaya calışan coğu kişinin diyete başlayınca gunluk beslenmesinden ilk etapta cıkardığı ?ekmek?, sanıldığı gibi suclu bir besin değildir. Ekmeğin şişmanlatıcı olduğuyla ilgili yaygın kanının bir gecerliliği yok.

ıkinci sorumuz 'insan vucudunun gercekten ekmeğe ihtiyacı var mı?' Elbette ekmek diyetteki tek karbonhidrat kaynağımız değil; sebze ve meyveler de bize karbonhidrat ve vitamin, mineral sağlayan onemli iki besin gurubu. Ancak Turk halkı gunluk karbonhidrat ihtiyacının ancak 1/4?unu bu besinlerden alıyor. Kalan kısmını ise ekmek ve ekmek grubundaki gıdalardan karşılıyor. Bu sebeple ikinci sorunun cevabı: ?Evet ekmeğe gercekten ihtiyacımız var.?


Tahıllar ve meyvelerin icerdiği vitaminler farklıdır. Bazı B vitaminlerini sadece ekmekten ve tahıllardan alabiliriz. Unutmayın, karbonhidratsız beslenme şekli insanı gucsuz ve mutsuz yapar. Sonuc depresyona kadar gidebilir.

Ekmeğin karbonhidrat ihtiyacımızı karşılamamız acısından ne kadar onemli olduğunu artık biliyoruz. Ancakturkforum.net karbonhidrat ihtiyacınızı karşılamanın dışında bir cok sebeple de gunluk beslenmemizde ekmeğe yer vermeliyiz:

- Ekmek; doyurucudur

- Komplex karbonhidrat icerir

- Yağ oranı duşuktur

- Vitamin kaynağıdır.

Doyurucu etkisini hepimiz biliyoruz, hatta bir coğumuz ekmek yemeden doymadığımız ifade ederiz.

Komplex karbonhidrat olmasının anlamı ise şu: Kan şekerini yavaş yavaş yukseltir (meyvelerle kıyaslandığında). Boylece kan şekeri dengesinin korunmasına da yardımcı olur.

Yağ oranı duşuktur: Gunumuzde obeziteye (şişmanlığa) en fazla yol acan besinin yağ ve yağlı gıdalar olduğu bilinmektedir. Bu sebeple diyetimizde oncelikli olarak ekmeği değil, yağlı gıdaları daha az tuketmeliyiz.

Vitamin kaynağı; B1, B6, Niasin gibi vucudumuz acısından son derece onemli vitaminleri sağlar.

Ucuncu ve son sorumuzun cevabını vermeden once ?kimlerin ne kadar ekmek tuketmesi gerektiği?, yaş, cinsiyet, yaşam bicimi, meslek ve gunluk aktivite duzeyine gore farklılık gosterse de aşağıdaki gibi ortalama miktarlar verilebildiğini hatırlatalım.

Ucuncu sorumuz ?hangi ekmek ceşidi daha faydalı? şeklindeydi.

Bu soruya cevap verebilmek icin tek tek ekmek ceşitlerine bakalım ve hangi ekmeğin kimler icin daha faydalı olduğunu gorelim.

Buğday ekmeği: Kepeği tamamen ayrılmış undan elde edilen beyaz ekmektir. Beyaz ekmek bazı bağırsak rahatsızlıklarında (kolit, akut diare) ve bazı mide rahatsızlıklarında (ulser, gastrit gibi) diğer ekmeklere tercih edilebilir.

Mısır (darı) ekmeği: ?Colyak? adı verilen gluten enteropatisi hastalığında tuketebilecek tek ekmektir. Kişi hastalık sebebiyle buğday, arpa ve cavdar unlarından elde edilen hicbir urunu tuketemez.

Kepek ekmeği: Dış kepeği ayrılmış, ancak embriyo ve ic kepeği ayrılmamış undan elde edilen mayalı ekmek, beyaz ekmeğe gore daha besleyicidir. Onemli bir B1 vitamini (thiamin) kaynağıdır. Bu sebeple cok kahve icenlerde ve duşuk kalorili diyet yapanlarda tercih edilmelidir.

Kepek ekmeğini diabet, kostipasyon (kabızlık) spastik kolon hastalıkları ve doğum kontrol hapı kullananlar ozellikle tercih etmelidir.

Cavdar Ekmeği: duşuk tansiyonu olanlarda ve kalsiyum ihtiyacı fazla olan kişilerde kullanılmalıdır. ıyi bir niasin kaynağı olması sebebiyle de diabet (şeker hastalığı), hipertroidizm ve sporcularda tercih edilmelidir.

Gorulduğu gibi ozellikle esmer ekmek tuketimi genelde daha faydalı gorunmektedir. Esmer ekmek yuksek lif ve buğday ozundeki değerli vitaminleri icerdiği icin pek cok hastalık durumunda tercih edilmelidir. Kişi, yukarıdaki bilgiler ışığında kendisine en uygun ekmeği secebilir.

Son olarak ekmeğin gunluk beslenmemizde yer alması gerektiğini unutmadan sut yoğurt sebze meyve ve et grubundaki diğer gıdalarla birlikte ve bir denge icinde tuketilmesi gerektiğini hatırlatmakta fayda var