Diyetisyenler nasıl besleniyor dersiniz?
Biz gazeteciler, diyetisyenleri her fırsatta arayıp onerilerini sorarız. Kurban bayramı geliyor, et tuketimi nasıl olmalı? Ramazan bayramında baklavadan nasıl uzak durmalı?

Yaz sıcaklarında nasıl beslenmeli? Onlar da hic bıkmadan sağlıklı beslenmenin kurallarını bir bir sıralar. Bu kez soruyu tersinden soruyoruz. `Acaba kendileri nasıl besleniyor?` Onların canı yok mu? Hic baklava, borek, kebap corek cekmez mi? Hep kalorili yiyeceklerden uzak mı dururlar, yediklerini, ictiklerini surekli kontrol altında mı tutarlar? Unlu doktorlardan Osman Muftuoğlu, aslında neler yediğiyle ilgili kısa bir sure once kucuk bir itirafta bulunmuştu. Kendisini İskender kebap yerken goren bir okuruna, esprili bir şekilde `Brokoliyle hayat gecmez` cevabını vererek, diyetisyenlerin de insani yonune dikkat cekmişti. Biz de diğer diyetisyenlere ve uzmanlara; Ender Sarac, Dilara Kocak, Selahattin Donmez, Taylan Kumeli ve Turgay Kose`ye nasıl beslendiklerini, ozellikle yemek konusunda yaptıkları kacamakları sorduk. Unlu kalp cerrahı Mehmet Oz`u de dosyamızın icinde dahil ettik. Cunku Oz, sadece yaptığı başarılı ameliyatlarla değil, sağlığına ve beslenmesine cok ozen gosteren bir doktor olarak da tanınıyor.

Yaptığım yemek kacamaklarını hastalarıma da oğretiyorum


Uzman Doktor Ender Sarac: `20 yıldır vucut olculerim aynı. Hatta kas oranım bir miktar daha arttı, yağ oranım da duştu. 38 bedenim. Kilom 72. Boyum 1.80. Ben hastalarıma soylediklerim dışımda gercekten bir şey yapmıyorum. Cunku onlara esir diyeti vermiyorum ki! 10 gunde bir kırmızı et, ayda bir kere patates kızartması yiyebilirsiniz diyorum. Bazıları hamur işlerinden vazgecemiyor. Onlara puf noktalarını oğretiyorum. Kendi yaptığım kacamakları hastalarıma da soyluyorum. Kalorili bir şey yiyeceksem de değsin isterim. Mesela baklava Halep`ten geldiyse yok demem. Haftada 2-3 kere iki parmak bitter cikolata yerim. Tam buğday unundan yapılan, az yağlı, ince hamur, bol mozeralla peynirli ve sebzeli pizzaya bayılırım.


En sevdiğim yemek puf boreği


Hayatta en cok sevdiğim yemek puf boreği ama yemiyorum. Hem un, hem yağ, hem de kızartma yağı var icinde. Yılda ancak bir kere yerim. Kilo almamak icin Formula 7 hapı icerim. Bu, formulunu benim bulduğum ve ilaca yeni donuşturulen cok doğal bir antioksidan. Amerikalı ilac Firması Douglas formulu onayladı ve uretti. İlk defa Amerika dışında bir Turk doktorun formulu boylece kabul edilmiş oldu. Yılın ilacı secildi. İcinde tere tohumu var; metabolizmayı canlandırıyor. Zencefil var; sindirim sistemini harekete geciriyor, bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Ayrıca funda yaprağı, yeşil cay var. Eğer yemeği fazla kacırdıysam sabah-akşam Formula 7 iciyorum.


`Aaa siz yemek yiyor musunuz?`


Bizim evde koy kokulu yemekler pişer daha cok. Bulgur, bakliyat, mercimek gibi. Pırasa, yeşil mercimek, ıspanak ve tofuyu da cok severim. Hepsi basit yemeklerdir. Aslında ne kadar basit beslenirsek sağlığımız icin o kadar iyi. Uzakdoğu mutfağını; ozellikle Tayland, Cin, Japon, Hint yemeklerini yerim. Cunku sağlıklı. Kırmızı et ve kızartma az. Doymuş yağ kullanılmıyor. Yemeğin yanında bol yasemin cayı servis ediliyor. Eşimle birlikte balık-salata yemeye dışarıya cok cıkarız. Dışarıda yemek yerken cok sık yaşadığım bir olay var; tanıyanlar, kafasını uzatıp `ne yiyorum` diye tabağımı inceliyor. Birkac kere şoyle bir tepkiyle karşılaştım. `Aaa siz yemek yiyorsunuz!` `Ben bitki değilim tabiî ki yiyorum`, diyorum. Bunda şaşacak ne var!


***
Cok yediğimde ertesi gun `vicdan corbası` pişiriyorum


Diyetisyen Dilara Kocak: `1.63 boyundayım ve şu anda 50-51 kilo civarındayım. Karnıyarık, nohutlu tavuklu pilav ve profiterol cok sevdiğim ama sıkca yemediğim yemekler. Ben guney cocuğuyum Adana ve Mersin yemekleri ile buyudum, bazen bu yemekleri cok ozlediğim oluyor ve ailemi ziyarete gittiğimde hicbir şeye hayır diyemiyorum doğrusu. Ancak 1 porsiyonu hicbir zaman bitiremem. Ayda 1 kez kebapcıya giderim. Balıkcıda tatlı severim, genelde kabak veya ayvayı kaymaksız alırım ve yarısını yerim, yazın ise favorim dondurmadır. Siyah caysız gunum gecmez, bitki cayı olarak rezene ve yeşil cay icerim. Gunde 1 fincan da Turk kahvesi icerim, yanında kuru kayısı ve ceviz yemek en buyuk keyiflerimden biridir. Cikolata hic aklıma gelmez. Ama profiterol, sakızlı muhallebi, dondurma en sevdiğim tatlılardır. Haftada 1-2 gun yerim. Biskuvi cok sevmem ama kuruyemiş ve cips severim, evde kepekli yufka ve peynir ile kendi cipsimi yapıyorum.


Yemek yerken herkes beni goz ucuyla suzuyor


Mesleğimi cok seviyorum ama itiraf edeyim bazen stres yaşıyorum. Cunku yemeğe gidildiğinde herkes bana bakıyor, ne sipariş edecek diye merakla bekliyor. Eve misafir cağırdığımda ise herkes aynı şeyi soruyor; `diyet mi yiyoruz normal mi?` Tatile gittiğimde tanıyanların goz ucuyla beni suzduklerin goruyorum. Hatta bir keresinde bir lokantada yan masaya gelen iki kişi menuye hic bakmadan garsona, `Dilara Hanım ne sipariş ettiyse aynısını istiyoruz.` dediler ve yemek boyunca iki masa sohbet ettik, bunlar hoş tabi. Yaptığınız işin insan sağlığına faydalı olması ve sizin bunun icin rehber olması inanılmaz derecede mutlu ediyor insanı. Ama beni pizza, kebap veya tatlı yerken gorenler ne duşunuyor bilemiyorum. Her şeyi yiyorum ne kendime ne de danışanlarıma hicbir besini yasaklamıyorum. Onemli olan dengeli secimler yapmak. Hep soylerim, hicbir besin tek başına suclu değildir, hicbir besin de tek başına mucize yaratmaz. Bir de benim vicdan corbası tarifim var. Cok yediğinizi duşunduğunuz gunun ertesinde vicdanınızı rahatlatmak istiyorsanız bu corbadan iciyorsunuz, hem vicdanınız hem vucudunuz hafiflemiş oluyor. Size de tarifini vereyim:
Malzemeleri: 2 orta boy kabak, 2 orta boy soğan, 2 orta boy domates, 2 yemek kaşığı bulgur, 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, 1 demet nane, 1 demet maydanoz, 3-4 diş sarımsak, kuru nane, tuz, kekik, kimyon.


Hazırlanışı: Tum malzemeler az su (1-2 su bardağı) ile haşlanıp blenderdan gecirilip servis edilir.


***


Eşim cok guzel imambayıldı ve dolma yapıyor, Yuruyuş beni cok sıkıyor


Kalp Cerrahı Mehmet Oz: `Cok hareketli bir hayatım var. Aynı zamanda cok dikkat gerektiren bir mesleğe sahibim. Dolayısıyla kendime iyi bakıyorum. Hayatım boyunca hic ilac kullanmadım. Tansiyonum duşuktur. Her olctuğumde 11/7 cıkar. Her gun mutlaka 30 dakika spor yaparım. Bunun vucuduma zindelik verdiğini biliyorum. Tenis oynarım ve bisiklete binerim. Sabah 08.30`daki ilk ameliyatıma girmeden once bir avuc ceviz ve badem yerim. Bu bana gerekli olan kaloriyi verir ve kahvaltıya gerek duymam. Oğlen bir gun once evde eşimin yaptığı bir sebze yemeğini masamda cabucak atıştırırım. Akşam 21.00`de eve geldiğimde ailecek masaya otururuz. Eşim Lisa vejetaryendir. Ben genellikle balık yerim. Haftada uc kere balık yerim, en cok lufer, kalkan ve somon. Soframızda sadece taze sebze, soya ve meyve olur. Şunu da soylemeliyim ki Lisa cok guzel imambayıldı ve dolma yapar. Yemekten sonra cocuklarımla beraber yarım saat ya da 45 dakika oyun oynarım. Top, ebeleme gibi oyunlar... Bu aynı zamanda benim icin bir spor cunku yuruyuş beni cok sıkıyor. Tum bunların yanı sıra şeker cok az alırım ve bol bol su icerim. Bir donem Amerikan futbolu oynamıştım, o zaman 90 kiloya cıkmıştım. Tekrar 80 kiloya donmek icin spor yaptım ve tatlıdan uzak durdum. Kilo kaybederken kemikleri kuvvetlendirmek onemli. Fındığı cok severim. Balık ve sebze dışında hayır diyemeyeceğim şey Mado`nun dondurmasıdır. Zeynel`de tavuk goğsu, Divan`da da cikolata kaplı badem yemeye bayılırım. Cikolata ve tatlıları pek tuketmem ama yuzde 70 saf kakaoyu cok seviyorum. Kilom hic değişmiyor. Cunku haftada 4 kez spor yapıyorum. 20 yıldır aynı kilodayım. Boyum 1.82 cm. Kilom 82. Bunun haricinde haftada 3-4 kez daha ağır egzersiz calışıyorum. Yogayı seviyorum cunku vucudu incitmeden calıştırıyor. Yaralanma riski yok. Ayrıca stresle baş etmede yardımcı oluyor. Haftada uc kez tartılıyorum. Biskuvi tarzı abur cubur şeyleri yemem, daha cok fındık, fıstık, ceviz, badem tuketirim.`


***

Her gun kunefe yiyorum


Diyetisyen Selahattin Donmez: `Ben hijyene cok onem veriyorum. Bir şeyi yerken değil de, satın alırken tedirgin oluyorum. Bu nedenle butun sebze ve meyveleri eve gelince zeytinyağlı sabunlu suda yıkarım. Cunku en sağlıklısı bu. Kimyasallardan en iyi şekilde arındıran bir yontem. Yeşil saf sabunu suyun icinde biraz kopurtuyorum, sebze ve meyveleri koyuyorum. Bir sure bekliyor, sonra bol su ile duruluyorum. Zeytinyağlı sabun en guzel antiseptiktir. 5 yıldır bu yontemi uyguluyorum. Danışanlarıma da tavsiye ediyorum.


En sevdiğim yemek zeytinyağlı biber dolması


Haftada 2-3 kez pişiririz. İkincisi ise ızgara balık ya da fırında balık. Ama benim en cok sevdiğim ve hayatımdan hic cıkarmayacağım yiyecek mercimekli bulgur pilavıdır. İskenderun`luyum. Bizim oraya ozgudur. Yoremizde hamurlu yiyecekler ve kunefe meşhurdur. Ozellikle kunefeyi memleketten ozel olarak getirtiyorum. Hic cekinmeden de yerim. Bazen haftada bir, bazen her gun... Tabi kucuk bir porsiyon. 1.80 boyundayım. Kilom 72. Haftanın dort gunu dışarıda yemek yerim. Mezaluna`da Ricotto pizzayı cok guzel yaparlar. Akdeniz pizzasıdır. Siyah zeytinden değişik peynirlere kadar, domatesinden biberine kadar icinde bircok ceşit var. İnce hamur acılır. Buyuk bir porsiyondur. Kovva restoran cok ozel bir yerdir, menusu cok değişik. Damak zevki iyi olanların, iyi aşcının elinden cıkmış yemeği tanıyanların gittiği bir yer. Kofteli erişte yaparlar. El yapımı eriştenin icine minik minik kofte katıyorlar. İyi bir gurme değilim ama lezzetli yemeği algılayan biriyim.


Diyetisyen olmasaydım bu kadar kendime dikkat eder miydim, bu tartışılır!


Beslenme uzmanı olmak kendine bakmayı gerektiren bir meslek. Cunku biz burada goz ya da kalp ameliyatı yapmıyoruz. Kelin ilacı yokmuş da başına surememiş gibi bir algı oluşmasını tabi ki istemiyorum. Bu nedenle kendime dikkat ediyorum. Diyetisyen olmasaydım bu kadar kendime dikkat eder miydim, bu tartışılır!


Bir gun Adem Baba balık restoranına gittim. İcerisi kalabalıktı. Once ızgara kalamar istedim, sonra kalkan tava geldi, yanına da peynirli, domatesli bir salata... Sonra fark ettim ki, yan masadaki kadın ben ne istiyorsam aynısını sipariş etmeye başladı. Ailem geldiği zaman Kanlıca`ya yoğurt yemeye gideriz. Bir keresinde yeğenim patates tava istedi. Masaya gelince ortaya koyduk. Yazılarımı okuyan bir bey hemen yanıma geldi, `Ben sizi takip ediyorum ama patates tava yediğinizi gorunce birden kafam karıştı.` dedi. Bu tur durumlarla sık sık karşılaşıyoruz.
Bazen keşke bu mesleği yapmasa mıydım diyorum Balığa asla hayır diyemem, karnım tokken bile yerim


Diyetisyen Turgay Kose: `13 senedir kilom aynı. 1.77 boyundayım. 69 kilodayım. Makarnanın her turlusunu severim. Kıymalısı, peynirlisi, domates soslusu, sarımsaklısı... Kahvaltıda bile yiyebilirim. Makarnanın sosu ve icine giren yağlar kilo aldırır. Kendisi aldırmaz. Kilo yapsa bana yapardı. Hayır diyemeyeceğim yemek balıktır. Karnım tokken bile yiyebilirim. Kuruyemişten de asla vazgecemiyorum. Hastalarıma soyleyip de benim yapmadığım tek şey badem, ceviz, fındık, fıstık gibi kuruyemişleri cok tuketmem. Hastalık gibi bir şey. Kendimi frenleyemiyorum.


Tandır ve kuzu kebabını cok severim


Bakırkoy`deki Gelik`e tandır ve kuyu kebabı yemeye giderim. Sonucta biz de bu tur şeyler yiyoruz. Feriye Lokantası`nın yemeklerine bayılırım. Ama biz yerken şuna dikkat ederiz; siz her hafta mı tandır yersiniz, biz ayda bir kez yeriz. Porsiyonumuz da kucuktur. Bazen gece yarısı kalkıp işkembeciye giderim, kokorec yerim. Ama şunu yapmam; işkembemi iceyim, uzerine kokorec yiyeyim, yanına ciğer ızgara, bir de beyin salatası alayım demem.


Diyetisyen olmasaydım şimdi kilolu olurdum


Bazen keşke bu mesleği yapmasa mıydım, keşke bu kadar cok bilmese miydim diyorum. Hayatımda en cok merak ettiğim şey şudur: Universite aynı evi paylaştığım iki arkadaşım vardı. Hepimiz aynı kilodaydık, aynı kıyafetleri giyerdik. Şu anda biri benden 20, diğer 30 kilo daha fazla. Bu işi yapmasaydım kac kilo olurdum, sağlığım nasıl olurdu diye merak ediyorum. 2009 senesinin başında beri hic tatlı yemedim. Cunku kendimi sınamak adına yeni bir şey deniyorum. Acaba tatlısız yaşayabilir miyiz? Şeker hastası olsam acaba nasıl olurdu? Hastalarıma tatlıyı kesebilirsiniz diyorum ama kesmek mumkun mu? Tahıllardan baklagillerden sut urunlerinden meyve ve sebzelerinden karbonhidrat alıyoruz. Dolayısıyla bunlar bizim şeker ihtiyacımızı karşılıyor, diye duşunerek boyle bir deneme yapıyorum. İki bucuk aydır canım bir kere tatlı istedi. O da muharrem ayında aşure.


Uc kez aşırı yediğim icin mide problemi yaşadım

Uc kere aşırı yediğim icin mide problemi yaşadım. Gastrit problemim var, mide yanmasından dolayı sabaha kadar gozume uykunun girmediği, yatağımda sağa sola donduğum anlar oldu. Bir gece 22.30`da Beyoğlu`nda yemek yiyorum. Hastalara gece gec saatte yemek yemeyin diye tavsiye ederiz ya, hemen biri beni gordu. Neden yediğimi sordu, konuştuk. Cunku Nişantaşı`ndan Beyoğlu`na yuruyerek gitmiştim. Kursta 2 saat Latin dansı yapmıştım. Donuşte de tekrar yuruyerek eve donecektim. Gece de calışacaktım. Normal şartlarda gec yemek doğru değil. Ama boyle bir durumda yenilebilir diye acıklama yapmak zorunda kaldım.


***


Arkadaşım kafasını cevirince gizlice simidinden koparıyorum


Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Taylan Kumeli: `Cevremdekilere`Aman Tanrım bu da yenir mi?` dedirten bir kahvaltı monum vardır. Sofradakiler, sahanda yumurtaya ekmek batırırken ben coklukla probiotik ve musli tuketirim. Ama kafalarını başka yone cevirdiklerinde, simidin ucundan alıp ağzıma tıktığım da olmuştur! Tamam, itiraf ediyorum, biraz da Ezine peynirinden alırım... Bazen de `felekten bir gun` calmak icin; oğlen yenilmiş bir salatadan sonra dondurmalı irmik tatlısını da kacak bir şekilde tırtıklarım. Danışanlarıma yazdığım receteleri once kendi uzerimde denerim. Ne derler bilirsiniz, kendin icin istemediklerini başkaları icin duşunme! O zamanlar duzenli olarak receteye uymaya gayret ederim. Ozellikle yeni bir formul uzerindeysem... Ben sebze delisiyim. Ama etli nohuta da bayılırım. Tekir tavaya hayır demem ama yanında şoyle ekşili bir deniz borulcesi olacak. Bana inanmayacaksınız belki ama semizotunu cok severim. Salatasını, yemeğini... Aslında ekşi tatları cok sevdiğim bir gercek. O yuzden sanırım sebzeye daha yakınım. Ve dediğim gibi, dondurmalı irmik tatlısına dayanamam. Gittiğimiz bir yerde, masadakilerden birisi sipariş etmişse birkac lokma yemeden bırakmam... Menemen de yine favorilerim arasında. Bir sabah kahvaltısında, tavşan kanı demli cayla.


Cocuklarımla`pis tura` cıktım

Gumuşsuyu`nda otururken, cocuklarım `hadi anne Taksim`e gidelim` diye tuttururlardı. Onların `pis tur` adını verdikleri bir yemek maceraları vardır. Islak hamburgerle acılış yapılır. Kokorecle kreşendo gercekleşir. Midye dolma ile sona erer. Sadece ağız tadı değil, sağlam bir mide de gerekir hani... İşte o kabahate beni de bir kez ortak ettiler.


Cihangir`deki Doğa Balık`a giderim. Oğlen yemeği icin, salata ya da sebze seceneklerinin olduğu mekanları tercih ederim. Ama bu ara sıra Tike`ye kebap yemek icin uğramadığım anlamına gelmez. Ben cok guzel yemek yapamam... Eskiden yapardım ama vaktim yok artık. Yine de corbalarımın iyi olduğu soylenirdi. Benim yaptığım değil, tarif ettiğim yemekler daha tercihe şayan. Sabah, ayılmak icin şoyle okkalı bir kahve; gun icerisinde sık sık bitki cayı, akşam ayaklarımı uzatıp mis gibi bir cay icerim. Cikolataya ayılıp bayılmam. Tercih edeceksem bitteri yerim. Minik bir ısırık bana yetiyor. Şerbetli tatlıları da pek sevmem. İcim almaz cok. Ama su muhallebisini ve dediğim gibi dondurmalı irmik tatlısını severim.


Kilo konusundaki tek takıntım; iki cocuk doğuran ve tiroit problemi olan bir kadına gore en sağlıklı duzeyde kalabilmektir. Gercekten de uzun zamandır, kilo grafiğimde oyle ciddi değişimler yok. Ama menapoz gibi bir donemde olacaktır elbette... Ben de o zaman kilomu, bu olguya gore değerlendireceğim. Zaten, kırklı yaşlarımda tutup da Kate Moss`a ozenmek hastalıklı bir davranış olurdu. Bir mimar, cizdiği projedeki milimetrik hataları nasıl fark ederse; ben de vucudumdaki gram değişikliği bile fark ediyorum. Ha, bu harika bir ozellik mi? `Bilmek acıdır!` diyeceğim sadece. Kuruyemiş olarak kuru erik, kuru vişne ve bir avuc bademi her gun tuketirim ama asla cekirdek citlemem. Her akşam, iki saat bisiklet ceviriyorum. Her doğum gunumde pek cok pasta hediye olarak gelir. Ama hepsi, kepekli unla ve yapay tatlandırıcıyla yapılmıştır. Oysa ben, kestaneli bir dilimi hepsine tercih ederim. (Aramızda kalsın).


SEVİNC OZARSLAN/ ZAMAN