​
5. AY DONUM NOKTALARI

SOSYAL

– Dikkat cekmek ve sosyalleşmek icin guler ve sesler cıkarır.
– Tepkisini belli eder, oyuncağını almaya calışan birine karşı direnir.
– Yakın cevresini ve ebeveynlerini bilir; yabancılara tepki verir.
– Yuz ifadelerini taklit eder.
– Yemek zamanı oyun oynamaktan hoşlanır.

FİZİKSEL

– Oturma pozisyonuna getirildiğinde kafasını dengeler ve dik tutar.
– Ellerini ayaklarını acıp kafasını kaldırarak “ucak” hareketi yapar.
– Sallanarak ve donerek hareket eder.
– Cok rahatca vucudunu dondurur.
– Ayağını ağzına goturur ve ayak parmaklarını emer.
– Objeleri daha doğru kavrar; ellerini kaldırır ve nesneyi tutar.
– Doğru mesafeden uzanmaya başlar.
– Kalın bir halkayı tutabilir.
– Eline konan ufak bir oyuncak hayvanla oynar.
– Tek veya iki eliyle biberonu kavrayabilir.

ZİHİNSEL

– Bazı sessiz harflerle sesli harfleri bir araya getirip (d,b,l,m gibi) heceler cıkartır.
– Yeni durumlarda etrafına bakar.
– Nesneleri tutmak, dondurmek, sallamak ve ağzına goturmek ister.
– Duşen bir nesnenin arkasından eğilip bakar.
– Sesleri ve hareketleri taklit etmeye calışır.

5.AY BEBEK GELİŞİMİ

Bu ay sonunda bebeğiniz doğumdaki kilosunun yaklaşık iki katına ulaşacaktır. Bu aydan itibaren, birinci yaşının sonuna kadar her ay yaklaşık 500gr. almalıdır. Ancak kilosu her zaman aynı olcude artmayabilir.

Kilo aldıkca bebeğinizin kendi fiziksel sınırlarını keşfetme konusundaki ilgisi de artacaktır. “Ucak” hareketini sıkca denediğini goreceksiniz; karnının uzerinde kollarını ve bacaklarını iki yana acar ve kafasını yukarı kaldırır. Bu, sırt ve boyun kaslarını geliştirmek icin mukemmel bir harekettir. Gelişimi normal devam eden bir bebek bu ay sonunda bir ayağını gobeğine kadar kaldırabilir; hareketli bir bebek ise karnının uzerindeyken her iki ayağını da iterek yatakta ilerleyebilir.

Beş aylık bebeğiniz muhtemelen artık kolayca yatağında sırtustunden yuzukoyun, yuzukoyun durumdayken sırtustu donebiliyordur; her iki tarafa da donmeyi ise onumuzdeki birkac hafta icinde tamamlayacaktır. Donuşleri oğrenmesi icin biraz yardım edebilirsiniz.

Bebeğiniz artık zamanının buyuk bir kısmını en son geliştirdiği motor becerilerini denemekle gecirecektir; yani “konuşma”, “dinleme” ve uzanabileceği her şeyi “keşfetme”. Sabahları, adeta sabırsızca, cabucak ve tamamen uyanır. Her zaman değilse de, bebeklerin coğu genelde ailenin diğer bireylerinden once uyanır. Eğer uyandığında bir sure kendi kendine oyalanıyorsa, sizin biraz daha uyuma şansınız var demektir; bunun icin akşam yatarken yatağına sevdiği birkac oyuncağı koymanız yararlı olur.

Bebeğiniz bazen, gun icinde sadece bir uykuyla yetinebilir. Uyumaya niyetli gorunmese bile, bir sure dinlenmesi ve rahatlaması icin onu yatağına koyabilirsiniz.

Bebeğiniz artık oturabildiği icin pusetiyle dolaşmak ona keyif vermeye başlar. Etrafında gorecek, koklayacak ve duyacak oylesine cok şey vardır ki… Eğer henuz oynayacağı bir aynası yoksa, bir tane edinmenin zamanı gelmiştir. Tabii, kırılmayan bir ayna olmasına dikkat etmelisiniz. Bir boy aynasında sizi ve kendisini birlikte seyretmekten de hoşlanacaktır.

Bebek şimdi her zamankinden daha hareketli olduğu icin, ozellikle sıcak havalarda, vucudunun kıvrımlı bolgelerinde isilik dediğimiz, sivilce gibi gorunen, kırmızılıklar oluşabilir. Boyle durumlarda, onu mumkun olduğunca hafif giydirin, sık sık yıkayın ve bu bolgelere biraz bebe pudrası koyun. (Pudrayı direkt bebeğin cildine değil, once kendi elinize dokup sonra bebeğe surun).

Bebeğiniz artık ana kucağında da rahatlıkla hareket edebilmektedir ve mama sandalyesinde de oturabilir. Artık ona bir yaylı salıncak ya da benzer bir oyun sandalyesi alabilirsiniz. Bebek yardımsız ve tam olarak oturana kadar yemeklerini ana kucağında vermeye devam edebilirsiniz.

Bazı doktorlar, katı gıdalara gecmek icin bu ayı bekler. Bebeğiniz yeni tatlara alıştıkca daha cok sevecektir. Cocuk doktorunuz katı gıdalara rahat gecebilmenin bazı ipuclarını size vermiş olabilir: orneğin sevdiği mamaya, yeni deneyeceğiniz yemekten cok az miktarda karıştırıp zamanla bu miktarı artırabilirsiniz. Boylece, o yeni tatlara yavaş yavaş alışırken, siz de fazla ileri gitmeden, verdiğiniz gıdaya alerjisi olup olmadığını anlayabilirsiniz.

Ancak ne yaparsanız yapın, bebeğinizin ilk denemede kesinlikle beğenmeyeceği yemekler olacaktır. Birkac hafta bekleyin, sonra tekrar deneyin. Fikrini değiştirebilir. Bunun dışında, eğer cok guzel yediği bir yemeği reddetmeye başlamışsa, hic telaşlanmayın, nasıl olsa bir sure sonra tekrar yemeye başlayacaktır.

Bebek her kaşıktan sonra oyun oynamakta ısrar ettikce oğun uzar. Ayrıca bu donemde en sevdiği oyunlardan biri de ağızdaki yemeği dışarı atmaktır.

Bu yaştaki bebekler doğum oncesinde anneden aldıkları demir stoğunu tuketmiş olurlar, bu yuzden başka kaynaklardan mineraller almaları gerekir. Hazır mama (formul sut) alan bebekler icin, demir katkılı olanları tercih edilmeli, anne sutu alanlar icinse demir damlaları tercih edilebilir. Bu konuda cocuk doktorunuza danışmalısınız.

Bu ay bebeğinizin daha cok emme isteği duyduğunu goreceksiniz, bunun bir nedeni katı gıdalar başladığı icin biberon ve memeyi daha az emiyor olmasıdır. Ayrıca donme ve emekleme gibi ceşitli hareketleri oğrenirken heyecanlanıp yorulduğu icin kendini rahatlatma ihtiyacı da duyar. Bazı bebekler bu donemde el parmakları gibi ayak parmaklarını da emerler.

Bebeğiniz huzursuzken kendi kendisine vurabilir veya kendini tırmalayabilir. Bunun bilimsel acıklamasını yapmak cok zordur, ama bununla birlikte, yetişkinlerin bile kontrol edilemez durumlarda acıya dayanabilmeyi kolaylaştırmak icin kendilerini bir şekilde yaraladıklarını biliyoruz.

Bebeğinizin uzanma ve ulaşma isteği de gelişmektedir. Bu durtu, emeklemenin temelini oluşturur. Her ne kadar bebeğiniz uzağa ulaşamasa da gozleri ellerine rehberlik eder. Bir elindeki nesneyi diğerine rahatlıkla gecirebilir veya iki eliyle birden kavrayabilir. Bu keşiflerinin bir parcası olarak nesneleri ağzına goturmesi kacınılmazdır, ancak şimdi durum biraz daha farklıdır: ağzına goturduğu her şeyi ciğner.

Bebeğiniz artık farklı eylemlerden farklı sonuclar cıktığını oğrenmeye başlamıştır: biberonu tutuşundan veya bir oyuncağı kavramasından bunu anlarsınız. Duşen bir nesneyi gozleri ile arar, fakat bir nesneyi sakladığınızı gorse bile isterse onu bulabileceğini duşunemez. Ancak elleri goz hizasından kaybolsa bile onların nerede olduğunu biliyordur.

Bebeğiniz cinsel organını da keşfetmeye başlamıştır. Bir cok ebeveyn bu yeni gelişmeden fazla memnun olmaz. Ancak bebek, tıpkı parmaklarını ve ayaklarını keşfettiği gibi cinsel organını da hissederek ve kurcalayarak keşfedecektir. Bu bolgeyle ozel olarak ilgilenmelerinin tek sebebi, bu alanın vucudundaki diğer bolgelerin aksine genelde kapalı olması ve her istediğinde ulaşamamasıdır. Bebeğinize yaptığının “kotu” veya “kaka” olduğunu anlatmaya calışmayın. Bırakın tanısın. Tıpkı parmaklarda yaptığınız gibi, bebeğinize bu organlarının da isimlerini soyleyin.

Sosyalleşme bebek ve bebeğin yanındakiler icin giderek daha eğlenceli bir hal alır. Artık dudaklarını buzer, tukurur, agu ’lar yapar ve hatta dilini cıkartır. Daha bircok hareketi taklit etmeye calışır. Cıkardığı sozler, duyduğu seslerin taklidi gibidir. Sanki soru sorarmış gibi, cıkardığı seslerin son hecesinde sesini yukseltir.

Bebeğiniz sesli ve sessiz harfleri daha sık bir araya koymaya başlar. “Da” en sık cıkardığı hecedir. Ara sıra, bu “da-da” olarak da cıkar.

Cıkardığı seslere vereceğiniz olumlu tepkiler onu cesaretlendirir ve “da” hecesini cok daha sık duymaya başlarsınız. Tabii, ne dediğinin pek farkında değildir, ancak bir sure sonra bağlantı kurmaya başlar. Bu arada sizin de bu heceleri beraber taklit etmeniz cok hoşuna gidecektir.

Bebeğinizin doğum sonrası işitme testi yapılmış olsa da, bu sıralar tekrar edilmesi uygun olur. Konuşma ve dil gelişimi duyma yetisine bağlıdır ve erken mudahale, doğabilecek problemleri onler.

Bir sonraki ay icinde “insan yadırgama” belirtileri ortaya cıkabilir. Bebek aniden aile dışından olanlara tepki vermeye başlar ve yanına gelen bu “yabancıların” yuzlerini uzun uzun inceleyebilir.

Bebeği cok sık goremeyen aile buyuklerine bu durumu acıklamak bazen zor olabilir. Eğer bebeğiniz, onları guvenli bir yerden (orneğin kucağınızdan) inceleme şansına sahip olursa, sosyalleşmesi daha kolaylaşır. Bu “yabancılara” bebeğinize nasıl yaklaşacakları konusunda yardımcı olmalısınız; genel olarak once sizinle konuşup bebeği gormezden gelmeleri iyi bir yol olabilir. Bu durum bebeğe yabancıyı inceleme ve ilk adımı atma şansını verir. Tabii eğer bu “yeni arkadaşları” sevdiyse!

Eğer evi henuz bebeğe gore yeniden duzenlemediyseniz, bu emekleme oncesi donemde artık fazla vakit kaybetmeseniz iyi olur. Daha şimdiden bebeğiniz bir bardağı yere atabilir, sıcak cay bardağına elini sokabilir, elektrik fişlerini cekebilir ve daha aklınıza gelmeyecek bircok şekilde kendine zarar verebilir. Kırılacak ve bebeğe zarar verebilecek objeleri ortadan kaldırmanın tam zamanıdır.

Bebek hareketlendikce, ona bazı sınırlamalar koymanız gerekecek, o da bunlara direnecektir. Bu sınırlamalar bebeğinize disiplin ve bazı olumlu alışkanlıklar kazandırsa da, ondan yapabileceğinden fazlasını istemeyin. Cunku siz iyi olduğunuzda bebeğiniz de iyi olur ve o da bunu zaten hissediyordur.

5 Aylık Bebeğiniz Şunları Yapabilir

Bebeğiniz bu ayda; herhangi bir nesneye uzanabilir ve bilincli bir şekilde eline alabilir. Yakaladığı nesneleri ağzına goturur. Oyuncağının kucuk bir bolumunu gormek bile onu tanımasına yeter. Battaniyenin altından gorunen tavşanını tanır ve almak ister.

Aynadaki goruntusunu tanır ve guler.

Tek heceli sesler cıkarmaya başlar. Sese karşı duyarlılığı artmıştır. Artık en hafif tıkırtıları ve fısıldamaları bile duyar ve tepki verir. Aynı şekilde minik cisimleri de fark eder ve gorur.

Yuvarlanarak donebilir. Yattığı yerde ters donebilir. Ayakta tuttuğunuzda basmaya calışabilir.

Annesini ya da biberonunu gorduğunde beslenme zamanı geldiğini anlar ve heyecanlanır, mutluluğunu ifade eder. Duygularını onceki aylara kıyasla daha kolay anlayabilirsiniz, cunku ifade yeteneği gelişmiştir. Sevgisini de gostermeye başlar. Yabancıları yadırgayabilir.

Duyuları bir yetişkinin ki kadar gelişmiştir. İletişim becerisi hızla gelişmektedir. Cıvıldamalara benzer sesler cıkarır. Kolay heceleri tekrar etmeye calışır. Bazen bir şey icer veya yerken kabarcıklar ve hoş seslerle eğlenir. Bu agular ve sesler konuşmanın ilk onculeridir. Bu sıralar duyacağınızn başka bir ses ise bebeğinizin ilk kahkahalarıdır. Farkında olmadan vucudunda bir noktayı gıdıklaya bilirsiniz ve ilk kıkırdamalar gelir. Bebeğin gulmesine neden olmanın başka bir şekli onun şakalarına karşı gulmektir.

Bebeklerde Oturma

Bu ayda bir cok cocuk oturur pozisyona getirilmekten cok hoşlanırlar. Biraz kıvrık bir sırtı olacak ve ellerini kendini desteklemek icin kullanacaktır. Bu denemeleri şimdilik kucağınızla sınırlı ve sureleri kısa tutmak uygundur. Destekle oturma denemelerini 6 ay sonuna saklamakta fayda vardır. Bebeğiniz her gecen gun kuvvetlenmektedir. Aniden duzelip bir elini boşa alarak bir oyuncağı kavramak icin kullanabilir. Bir tarafına yuvarlanmaması icin onu iki tarafından yastıklarla desteklemelisiniz.

5 Aylık Bebeklerde Ek Gıdaya Gecilebilir mi ?

4-6 aylar arasında bir cok aile ek gıdalara başlamaya cok isteklidir. Bazen aile buyukleri de her ne kadar sizi buna teşvik etmeye calışsa da, 6 aylık oluncaya kadar bebeğin gunluk yiyeceğini anne sutunden, anne sutu yoksa formul sutten alması onerilmektedir.

Bazı bebekler anne sutu ile beslenmekle yetinirler ve 6-7 aylık olana kadar ek gıdalara ilgi gostermezler. Fakat bazı bebekler dış dunya ile cok ilgili olup ailelerinin ne yediklerine dikkat ederler ve yemek hakkında daha fazla şey oğrenmeye cok heveslidirler. Ancak ozellikle de anne sutunuz devam ediyorsa, doktorunuzun soylediği 6 aydan once katı gıdalara gecmemek daha doğru olacaktır.

5 Aylık Bebeğinizin Gelişimini Nasıl Destekleyebilirsiniz ?

Ona dişini kaşıyabileceği oyuncaklar alın. Elinde tutup sallar ve ağzına goturur.

Artık rahatlıkla donebilir. Onu duşebileceği bir yerde yalnız bırakmayın. Uyurken de donebileceğini unutmayın; yatağı dışında bir yerde uyuduğunda guvenlik onlemleri almayı ihmal etmeyin.

5 Aylık Bebek Nasıl Oynar ?

Onu oyun halısına bırakarak, etrafına oyuncaklar koyabilirsiniz. Uzanmaya ve yakalamaya calışır. Eline aldığı nesneyi inceler. Ona ceşitli renklerde ve farklı dokularda oyuncaklar verin.

Aynanın karşısında onunla konuşun. Annesini ve kendisini tanıtın, adını soyleyin. Aynaya guler ve bakmaktan hoşlanır.

Muzik dikkatini ceker ve farklı muzikleri ayırt edebilir. Birlikte muzik dinleyin, onu kucağınıza alın ve dans edin. İkinize ozel bu zamanlar ilişkinizin gelişimine katkıda bulunur.

5 Aylık Bebek Aşı Takvimi
Bu ay bir aşı bulunmuyor.



​