​
ikiz bebek yetiştirme

İkizler diğer kardeşlerden farksızdır, fiziksel olarak ayrı beden ve beyne sahiptir. Bireyselleşme ebeveynlerin ikizlere sonradan kazandırabileceği bir olgu olmayıp zaten var olan bir durumdur.

İkizlerin yetenekleri ve gelişimleri de birbirinden cok farklı olabilir. Fakat aile bireyleri ve cevre benzer gelişim beklediğinden, ozellikle gelişimi daha geriden olan yada bazı yetenekleri daha kısıtlı olan ikizi diğeri ile karşılaştırılarak onun psikolojik olarak kotu etkilenmesine neden olabilirler. İkizlerden birinin hissettiğini diğerinin de hissedeceği inancıda yanlıştır.

İkizlerin birbirini kıskanması

Tum kardeşlerde gorulen kıskanma ikizlerde de gorulur. Anne-baba başta olmak uzere, erişkinlerin sevgi ve ilgisini paylaşma, daha fazla pay alma endişesi kıskanclığın temelini oluşturur. İkizler arasında gorulen gelişim farklılıkları da kıskanclığı arttırabilir. Daha becerikli ve gelişmiş olan on plana cıkarak veya daha zayıf olana fazla ilgi gosterilmesi diğerinin kıskanmasına neden olabilir.

Sınıflar ve kıyafetler ayrılmalı mı?

İkizlere aynı kıyafetler ve eşyalar alınması anne-babanın bir ceşit eşitlik sağlamaya calışmalarından kaynaklanmaktadır. Kişilikleri, gelişimleri birbirinden farklı olan cocukların secimlerinin de farklı olması cok doğaldır. Aynı giysiyi giymek ikisinin karıştırılmasına, ayırt edilememelerine neden olur.

Kıyafetlerin ayrılması, kendi kıyafetleri olmasını sağlamak, aynı giyimleri engellemek, aynı şeylere sahipseler ayrı gunlerde giymelerini sağlamak gereklidir. Aynı okul ve sınıfa gonderilmeleri gelişimleri acısından sakıncalıdır. Sınıf icinde kıyaslama ikizlerden zayıf olanın kendini yetersiz gormesine, ozguveninin duşmesine neden olur. Koşullar uygunsa ayrı okula, değilse ayrı sınıfa verilmeleri birey olmalarının desteklenmesi acısından gereklidir.

Bireysel gelişimin desteklenmesi

İkizlerin bireysel gelişimi desteklenmeli, her ikisi de kendi yeteneği doğrultusunda desteklenmelidir. Doğumun ilk aylarından itibaren onlarla ayrı ayrı konuşmak, tek tek beslemek ve bireysel ilgi gostermek faydalı olur. Birbirlerinden ayrı aktivitelere katılmaları rekabet ve yardım olmadan diğer insanlarla etkileşim fırsatı yaratır.

Ozellikle birinin daha konuşkan, etkileyici ve daima diğeri adına konuştuğu eşlerde ayrılık diğeri icin ‘kendi adına konuşmayı oğrenme fırsatı yaratır. İkizlerin aynı hobileri, sporu ve dersleri takip etmek istemeleri de engellenmemelidir, bazı konularda diğer insanlar gibi benzer şeyden de hoşlanabilirler. Her birinin kendi istediği alana (aynı yada farklı) yonelmesi desteklenmelidir.

İkizlerde Duygusal Gelişim ve Bireyselleşme

Tek yumurta ikizliği ister bebek olsun ister yetişkin herkesin ilgisini cezbeden bir durumdur. İkizler kendi dillerine mi sahiptirler; ikizler birbirlerine diğer yaşıtlarına gore daha mı yakındırlar; ikizler birbirleriyle ilgili şeyleri hisseder mi? Tum bunlar merak edilen sorulardır. Yalnız bir gercek vardır o da ikizler ozeldir ve cok fazla ilgi beklerler. İkizlerin doğumdan itibaren evlilikten bile daha samimi olan cok karmaşık ve yakın ilişkileri vardır.

Bireyselleşme ebeveynlerin ikizlere sonradan kazandırabileceği bir olgu değildir. İkizlerin fiziksel olarak ayrı beden ve beyne sahip olduğu baştan kabul edilmelidir. Aile ikizlerin bireysel gelişimini desteklemelidir. Doğumun ilk aylarından itibaren onlarla ayrı ayrı konuşarak ve onları tek tek besleyerek bireysel ilgi gosterilebilir. Ancak yapılan bilimsel araştırmalar bu davranışın ve ikizlere ayrı deneyimleri yaşatmanın 18 ay uc yaş arasında onem kazandığını ortaya koymaktadır.

Birbirlerinden ayrı aktivitelerde bulunan ikizler icin bu ayrılık herhangi bir rekabet ve yardım olmadan diğer insanlarla etkileşim fırsatı yaratır.Ozellikle ikisinden birinin daha konuşkan, etkileyici ve daima diğeri adına konuştuğu eşlerde ayrılık diğeri icin ‘kendi adına konuşmayı oğrenme ’fırsatıdır. Boyle deneyimler dilin ve bireysel sosyalitenin gelişmesine yardımcı olur.Ancak birbirlerinden farklı ortamlara erken tanıştırılan ikizler birbirlerinin nerede olduğu ve durumları ile ilgili devamlı huzursuzluk duyarlar ve bu yuzden oğrenme ve sosyalleşme gibi konulara konsantre olamazlar. İkizlerin aynı hobileri, sporu ve dersleri takip etmek istemeleri eğer gercekten istedikleri buysa engellenmemelidir. Herbirinin kendi istediği alana -diğeri ile aynı ya da farklı – yonelmesini desteklenmeli ve bu konuda ona guvenilmelidir.

Bireyselleştirmeyi destekleyici oneriler

• Onlara birbirini cağrıştırmayan tamamen ayrı isimler verin. Onlara ‘ikizler ’ demektense isimleri ile hitap edilmesini sağlayın
• Kıyafetlerini ayırın. Eşyalarını ayrı dolaplara yerleştirin boylece giysilerini kendileri secmeye başladıklarında neyin kime ait olduğunu kolayca bilebilsinler. Aynı giyimlerini mumkun olduğunca engelleyin. Eğer aynı şeylere sahipseler de ayrı gunlerde giymelerini sağlayın.
• Eşyalarını ayrı dolaplara yerleştirin boylece giysilerini kendileri secmeye başladıklarında neyin kime ait olduğunu kolayca bilebilsinler.
• Kendi oyuncakları olmasını sağlayın. Eğer her şey her ikisine de ait olursa bu onların birbirlerini ayrı duşunmelerini sağlar.
• Doğum gunleri icin pastaları ayrı hazırlayın ve doğum gunu şarkısını da iki kez soyleyin. Onlara ayrı hediyeler verin ve verilmesini sağlayın.
• Evde babanın bir cocuk annenin de diğer cocuk ile ilgilenmesinden kacının. İlginizi ve zamanınızı her ikisine eşit olarak bolmeye calışın.
• Aynı cocuğu hep aynı aile buyuğune bırakmaktan kacının. Eğer bir muddet ikizlerden ayrı kalacaksanız onları ayrı ayrı aile buyuklerinin yanına bırakın. Boylece onlara ayrı yaşamaları konusunda deneyim kazandırın.
• Ayrı zamanlarda her ikisini de tek olarak gezmeye ya da alışverişe goturun. Boylece onların tek başına ilgi gorme ihtiyaclarını karşılayın.
• Odul ve ceza konusunda kendinizi fazla adil olmaya zorlamayın. Birine kızdıysanız diğerine de kızmak zorunda olduğunuzu duşunmeyin.
• Bebekliklerinden itibaren ayrı ayrı album hazırlayarak her birine verdiğiniz “ozel” onemi pekiştirin. Buyuduklerinde bu onlar icin cok ozel bir armağan olacaktır.

İkiz bakımında en cok karşılaştığımız durum ikizlerin cevreleri tarafından tekmiş gibi algılanmalarıdır.
Onlara iki ayrı birey olduklarını nasıl oğretebiliriz? Bunun icin Ali ve Emre adındaki ikizlerin orneğinden gidebiliriz:

1.İkizler diye cağırmayın. Eğer ikisine ayrı isim verdiyseniz daha doğumlarından itibaren onların iki farklı insan olduğunu belirlemişsiniz demektir. İkisini de aynı zamanda cağırsanız bile her zaman isimleri ile hitap edin.

2.Ali ve Emre ’nin aynı olduğu noktaları değil ayrı olduğu noktaları vurgulayın.
Orneğin, Emre 2 yaşında ve kaşık kullanabiliyorsa ama Ali kullanamıyorsa, her ikisi de eliyle yiyor şeklinde değil, Emre kaşık kullanabiliyor şeklinde vurgulayın.

3.Ayrı cekmeceleri olsun. Evli olmamıza rağmen bizi eşimizden ayıran pek cok ozel eşyamız var. Ali ve Emre ’nin de kendi ozel eşyaları olabilir. Orneğin arabalarını cok seven Emre icin ayrı bir araba cekmecesi hazırlayabilirsiniz. Bir şeyler karalamayı seven Ali icin ise bir calışma masası ve iskemlesi ayarlayabilirsiniz. İlgilerine gore ayrı kitaplar, ayrı oyuncaklar ve ayrı giysiler alabilirsiniz.

4. Farklı iki yardımcı: Evde vereceğiniz gorevleri ikisinin ilgilerine gore dağıtabilirsiniz. Orneğin Emre arabalarını dağıttıktan sonra toplama gorevini de ustlenebilir ve kitapları seven Ali de kutuphaneci gorevini ustlenebilir.

5. Onlara kendi kararlarını almayı oğretin. Evde kahvaltı etmek istemeyen ikizleriniz sofraya oturduklarında onlara secenek sunabilirsiniz. Cok sevdikleri krep mi? yoksa pek de sevmedikleri omlet mi? Her ikisine de kendi sevdikleri besinler cercevesinde secenekler sunabilirsiniz.