Rotavirus ishalleri, her yıl dunyada milyonlarca cocuğu etkilemektedir. Coğu hastada rotavirus ishali selim bir seyir izler; fakat sık gorulmesi ve bazen olumcul olabilecek sonuclarının olması nedeni ile ciddi bir sağlık problemidir.

Rotavirus, ince barsakları etkileyip su ve tuz emilimini bozan ve sonucta ciddi sıvı kaybına neden olabilen bir virustur. En cok kış aylarında gorulmekte beraber tum yıl boyunca olabilir. Bazen salgınlar yapar. İnsandan insana, rotaviruslu dışkıların bulaştığı yiyeceklerle, sularla bulaşır. Yapılan bazı calışmalarda rotavirusun, oyuncaklar, tuvalet kapı kolları, telefonlar, yuvalardaki ve hastanelerdeki kirli yuzeyler aracılığıyla da bulaştığı gosterilmiştir. Virus, hastalık bulguları ortaya cıkmadan once etkilediği insanların dışkılarında atılmaya başlar. Bulguların başlamasından 10 gun sonra dahi atılmaya devam eder. En cok 4-24 ay arası cocuklar etkilenir, aynı cocukta birkac kez gorulebilir. Cok az sayıda alınan mikrop bile hastalık yapmaya yeter.

Hastalık, virus bulaştıktan 48 saat sonra başlar. Hastalığın başlangıcında hafif ateş genellikle olur, beraberinde tekrarlayıcı ve şiddetli kusmalar ortaya cıkar. İkinci gun kusmalarla beraber karı ağrıları ve sık, sulu kakalar başlar. Daha sonra kusmalar azalırken sulu kakalar şiddetlenerek devam eder. Dışkıda kan yoktur; tahlillerde iltihap hucreleri (lokositler) cıkmaz. İshal o kadar sıktır ki, vucut cok kısa surede susuz kalma belirtileri gostermeye başlayabilir. Bazen o kadar sulu kaka olur ki bezde gorulduğunde idrar sanılabilir. Ateş ve kusma genellikle 2 gunde gecer. İştahın azalması ve kakanın tamamen normale donmesi genellikle 10 gunu bulur. Hafif ust solunum yolu enfeksiyonu bulguları (oksuruk, burun akıntısı) da seyrek de olsa olabilir.

Rotavirus tanısı, dışkıda rotavirus antijeni bakılarak kolaylıkla konulabilir: Sonuclar kısa surede cıkar ve buna uygun tedavi erkenden başlatılabilir.

Korunmada yan etkileri konusunda cok derinlemesine calışmalar yapılmış ve guvenilirliği kesinleştirilmiş olan aşılar uygulanmaktadır. Rotavirus aşıları ancak ilk 6 ay icinde yapılabilmekte, daha sonra yaşa bağlı yan etkileri riskleri nedeniyle uygulanamamaktadır. Ağızdan damla şeklinde uygulanan aşının 2 veya 3 dozda yapılabilen iki ceşidi vardır. İki tip aşının da etkinliği birbirine cok yakın olup her ikisi de guvenle yapılabilir. Barsak hareketlerinde hafif artış yapma ihtimali dışında beklenen bir yan etkileri yoktur. Diğer cocukluk cağı aşıları ile beraber rahatlıkla uygulanabilir. Aşı dışında en onemli korunma yontemleri, ellerin sık sık yıkanması, cocukların kalabalık olarak bulunduğu ortamlarda cevre temizliğine daha fazla dikkat edilmesi şeklinde genel hijyen tedbirleridir.

Rotavirusun ozel bir tedavisi yoktur. Tedavide en onemli nokta, kaybedilen sıvının yerine konması, vucudun susuz kalmamasıdır. Bu yuzden hastaya bol bol sulu gıdalar vermek, bir sure az yağlı ishal diyeti uygulamak uygun olabilir. Eğer kusma ve ishalden dolayı yeterli sıvı alınamıyorsa serum tedavisini geciktirmeden duşunmek gerekir.

Eksiden olduğu gibi ishalde en iyi diyet maddesinin yoğurt olduğu bilinmektedir. Yapılan calışmalarda, yoğurdun vucuda yararlı “Lactobacillus” denen bir mikrobu icerdiği ve bu mikrobun barsaklara yapışarak, rotavirusun yapışmasını engellendiği gosterilmiştir. Bu nedenle, cocuklara bol bol yoğurt yedirmenin hem ishalin tedavisinde hem de onlenmesinde buyuk yararları vardır.

İlgili Konular ;

– Rota virusu icin aşı var mı?
– Rota virusu nasıl tedavi edilir?
– Rota virusu nedir?
– Rota virusunden korunma yontemleri nelerdir?
– Rota virusunun belirtileri nelerdir?
– Rota virusu nasıl bulaşır?