Kuruyemişi hepimiz cok severiz. Ozellikle televizyon izlerken ya da canımız sıkılınca vakit gecirmek icin atıştırırız. Ama kuruyemişin ne kadar yararlı olduğunun bircoğumuz farkında değiliz. Bazıları ise, ozellikle cocukların gelişimi icin buyuk onem taşımaktadır.
Dunyada en cok fındık ureten ulkelerden biri de Turkiye! Yeteri kadar ceviz, badem ve yer fıstığı da uretiyoruz. Ama gelişmiş ulkelerde “ilac niyetine” yenilen bu besinleri hala “abur cubur yiyecekler” sınıfına koyuyoruz. Oysa kuruyemiş herkes icin cok yararlı. Cocukluk doneminde tuketimi de cok onemli.

Bebekler ve kucuk cocuklar icin son derece gerekli olan protein, lif, cinko ve diğer onemli elementler sert kabuklu yiyeceklerde bulunuyor. Bu yuzden uzmanlar, cocukların yeterince kuruyemiş tuketmesinin gercekten cok onemli olduğunu belirtiyor.

Kaju fıstığı:

Kaju, Hint fıstığı olarak bilinir. En iyi bakır kaynaklarından biridir. Gunde 1 avuc kaju tuketildiğinde gunluk bakır ihtiyacının yuzde de 38 ’i karşılanır. İcerisinde bulunan triptofan, mutluluk verici bir aminoasittir. Ayrıca icerisini bulunan magnezyum, kalp kasının calışmasında, kan basıncının duzenlenmesinde, sinir iletiminde ve kasların gevşemesinde etkilidir. Kaju icerisinde bulunan cinko, buyume ve gelişmede etkili olmakla birlikte vucuda zarar veren serbest radikallere karşı vucudu korur.

Kaju, ozellikle bağışıklık sisteminin korunmasında etken olan selenyum mineralini icerir. Ayrıca iceriğindeki yağ ceşidinin yuzde 75 ’inin tekli doymamış yağ asidi olması nedeniyle ekstra yararlıdır. Kaju ’nun kalorisi ceviz kadar yuksektir. İngiltere ’de cocuklara ilk bir yıl verilmemesi onerilir.

Amerikan fıstığı:

Amerikan fıstığını diğer kuruyemişlerden ayıran en onemli ozelliği, doymuş yağ asidi iceriğinin yuksek olmasıdır. Bu nedenle fındık, badem, ceviz gibi diğer kuruyemişlere gore daha az tercih edilmesi daha sağlıklı olacaktır. Enerji iceriği ortalama olarak kajunun kalorisine yakındır.

Amerikan fıstığı bazı durumlarda alerjik besin olarak da kabul edilir ozellikle ailesinde besin alerjisine sık rastlanan bebeklerin besinlerinde ilk 3 yıl kuruyemişlerin yer alma¬ması onerilir. Kalp sağlığı acısından onemli olan omega-3 iceriği yine ceviz, badem ve fındığa gore daha duşuktur.

Şam fıstığı:

Ozellikle solunum sistemi rahatsızlıklarının yaşanmasını engelleyen şam fıstığının kalp rahatsızlıklarına yakalanma riskini duzenli tuketimde azalttığı bilinir. İceriğinde bulunan protein, şam fıstığını diğer kuruyemişlerden ayıran onemli ozelliktir.

Makadamya fıstığı:

İcerisinde bulunan yuzde 78 tekli doymamış yağ asidi makadamya fıstığını diğer kuruyemişlerden ayrıcalıklı kılar. Ayrıca antioksidan ozellikli olması nedeniyle vucudu serbest radikallere karşı korur ve bağışık sistemini guclendirir. Kemik ve diş gelişimi icin en onemli mineral olan kalsiyum makadamya fıstığında yuksek oranda bulunur.

Lif iceriğinin yuksek olması, bağırsak sisteminin daha duzenli calışmasına katkı sağlar. İcerisinde yuksek oranda bulunan arjinin, buyume ve gelişmeyi tetiklediği icin cocuklarda tuketimi onemlidir. Ayrıca kolesterol sıkıntısı olan bireylerin de duzenli olarak makadamya fıstığı tuketmesi gerekir. En az fındık ve badem kadar onemli bir kuruyemiştir.

Pikan cevizi:

Antioksidan ozelliği gucludur ve bağışıklık sistemi icin onemlidir. Ayrıca magnezyum, E vitamini, kalsiyum, potasyum icermektedir. Lif iceriği yuksek olan pikan cevizinin sağlığa olan katkıları tam olarak bilimsel acıklığa kavuşmasa da mayo clinic tarafından yapılan bir calışmada kotu kolesterolu duşurucu etkisi olduğu saptanmıştır. 15 yarım pikan cevizi icerisinde bulunan protein, 30 gram etteki protein miktarına eşittir.

Fındık:

Dunyada bulunan tum besin oğelerini bunyesinde bulunduran tek bein fındıktır. Cok iyi bir enerji kaynağı olmasının yanı sıra yeterli miktarda tuketildiğinde kolesterol duşurucu etkisi bulunur.

Ayrıca kalp sağlığı ve kalp ritminin ayarlanmasında yararı olan fındıkta tek dikkat edilmesi gereken durum tuketim miktardır. Kemik ve vucut gelişimini desteklediği icin cocukların tuketmesi gereken fındık, ozellikle solunum sistemi rahatsızlıklarının yaşanma riskini duşurur.

Badem:

Kabukları soyularak veya kavrularak tuketilmesinin yanı sıra bircok pasta ve tatlının icine konulan bademin yararlan vucut icin vazgecilmezdir. Ozellikle bağırsak sisteminin duzenli calışmasındaki ve bebeklerin gelişimindeki katkıları onemlidir.

Ayrıca sinir sisteminin gelişimi ve solunum yollarının sağlığı icin gunde 8-10 adet badem tuketimi gereklidir. Badem, bağışıklık sistemini de guclendirir.

Ceviz:

İyi bir bitkisel protein kaynağı olmasının yanı sıra, omega-3 kaynağıdır. Omega-3 iceriği ile vucudu iltihaplanmaya karşı korumakla kalmaz, kalp sağlığı uzerinde de olumlu etkiler gosterir. Bilimsel araştırmalarla saptanan kan kolesterolunu duşurucu etkisi, damar sağlığının korunması acısından oldukca onemlidir. Ceviz, aynı zamanda beynin besini olarak da adlandırılır. Bunun sebebi; cocuklarda beyin gelişimini destekleyen omega-3 yağ asitlerinden zengin olmasıdır.

Manganez ve bakırdan, aynı zamanda B vitaminlerinden ve liften zengindir. Yapılan bilimsel araştırmalar, gunde 45 gram ceviz tuketiminin; kalp-damar sağlığı uzerinde olumlu etkileri olduğunu gosterir. Başka bilimsel calışmalar ise, duzenli ceviz tuketiminin kemik sağlığını olumlu yonde etkileyeceğini ve depresyon uzerinde olumlu etkiler oluşturabileceğini gostermiştir. Uzun donemli bir başka bilimsel calışma ise, gunde 30 gram ceviz tuketiminin, safra taşı oluşum riskini yuzde 25 azaltabileceğini ortaya koymuştur.

Dunyada en guclu antioksidan olarak kabul edilen melatonin, kişilerin rahatlamasına, rahat uyumasına yardımcı olur. Ceviz, melatonin icin de iyi bir kaynak olarak kabul edilir. Melatonin iceriği nedeniyle, hucre yenilenmesinde ve yaşlanmanın geciktirilmesinde de etkili olabileceği duşunulur.