​
Cocuklarda sıkca karşılaşılan ve ebeveynlerin coğu zaman caresiz kaldığı bir konu var ki o da kardeş kıskanclığı. Oyle ki bu sureci kontrol edemeyen ebeveyn, cok zor durumlarda kalabildiği gibi kardeşler arasında bir denge kuramaması halinde cocukların bedensel ve ruhsal yapıları durumdan olumsuz etkilenebiliyor. Bu konuda ebeveyne onemli gorevler duşuyor.

Kardeş kıskanclığı, anne babanın başkasıyla paylaşılamamasından doğan, uzuntu, kucuk duşme korkusu, can sıkıntısı, ofke, nefret ve intikam alma duşunceleri ile birlikte gorulen sevgi, koruma, yakınlık hissetme isteği gibi karışık duyguların bileşimini ifade eder.

Kardeşler arası kıskanclığın derecesi, yeni doğan cocuğun doğumuyla birlikte anne babanın tutumunda olan değişikliklere, buyuk cocukla ebeveyn arasındaki yerleşmiş ilişki şekline, cocuğun yaşına, kardeşin kendisine takdim ediliş bicimine ve kardeş doğumunun cocukta yarattığı duyguları anlamaya ve olumsuz duşunceler doğmasına engel olabilmeye kadar bir cok nedene bağlı olabilmekte.

Kardeş doğmadan ilişki guclendirilmeli

5 yaşından kucuk cocukların kardeş kıskanclığından daha fazla etkilendiğine dikkat ceken Uskudar Universitesi Etiler Polikliniği Uzman Psikoloğu Leyla Arslan, kardeşine vurma, ısırma davranışlarının cocuklukta en yaygın gorulen kıskanclık ornekleri olduğunu belirtiyor. Arslan kıskanclıkla birlikte cocukların davranışlarında bir takım değişiklikler gozlemlendiğinin altını ciziyor; “Kıskanclık nedeniyle cocukta, emekleme, bebekce konuşma, biberonla beslenmeye geri donme, alt ıslatma, tırnak yeme, parmak emme, kekemelik ya da konuşma gecikmesi, anneye aşırı bağlılık, ice kapanma, masturbasyon gibi belirtiler gorulebilir”.

Anne-babanın kardeşi dunyaya gelmeden once cocuğu kesinlikle bu konuda hazırlaması gerektiğine vurgu yapan Uzm. Psk. Leyla Arslan, doğum oncesinde cocuğun anne ve babayla gecirdiği saatlerin sabitlenebileceğine dikkat cekiyor. Buyuk cocukların kardeşten bahsetmeden once anaokuluna alışmasının onemli olduğunu ifade eden Arslan, gerceğe uymayan senaryoların da cocuğa aktarılmamasının onemine vurgu yapıyor.

Kardeş doğmadan ilişki guclendirilmeli

Arslan gelecekle ilgili konuşmanın kaygı duzeyini artırdığını dile getiriyor. “Gelecekle ilgili konuşmak kaygı duzeyini artırır, bunun yerine kendi yeri ve bağımsız kişiliği anlatılmalıdır. Kucukken neler yapıldığı, nasıl bir bebek olduğu, yeni doğan kardeşin daha cok ilgiye ihtiyacı olduğu, kendisinin pek cok şeyi kendi başına yapabildiği gururu okşanarak anlatılmalıdır”.

Arslan cocuk dunyaya gelmeden ilişkilerin de sağlamlaşması uyarısında bulunuyor; “Kardeş doğmadan cocuğun baba, dede anneanne, babaanne, bakıcı, yuva, anaokulu gibi destek olacak kişilerle ilişkisi kuvvetlendirilmelidir. Kardeş doğduktan sonra yuvaya gonderilen cocuk evden uzaklaştırıldığını duşunup, gitmek istemeyecektir”.

Cocukların anne ilgisini paylaşamadıkları icin daha cok annelerinin yanında kavga ettiklerine dikkat ceken Arslan, rekabetin altında yatan başlıca nedenin ise ‘ ’Annem-babam onu daha fazla seviyor ’ ’ kaygısı olduğunu hatırlatıyor.

Bu konuda anne ve babaya cok onemli gorevler duştuğunun altını cizen Uzm. Psk. Leyla Arslan en becerikli annenin her kişiliği ayrı ayrı geliştirebilen anneler olduğunu soyluyor; “Anne-babalar kardeşler arasında olumsuzluk yaşandığında sık sık uyarı yapmak yerine, bu durumdan nasıl etkilendiklerini anlatmalılar. ‘Birbirinizle yaptığınız kavga beni uzuyor, sinirlendiriyor, başımı ağrıtıyor gibi… ’

Kıskanclığın yaşanmaması icin bazı tavsiyeler;

Kardeşler birbiriyle kıyaslanmamalı

Evlat ayrımı yapılmamalı

Cocuklara karşı ilgisiz kalınmamalı (Kardeşleri birbirinin yanında severken, diğerini ayırmak)

Cocuklar birbirlerinin onunde eleştirilmemeli

Aralarına girilmemeli

Problem cozumunde onlara fırsat verilmeli.

Kıskanclığı tahrik edici sozlerden kacınılmalı