​
İster ev odevi savaşları, ister her gece yaşanan gerilimler diyelim. Pek cok anne-baba bu sorunları yasamaktadır. Anne-babaların devamlı hatırlatmaları, tatlı sozlerle ikna etmeye calışmaları, tehdit ve azarlama yontemleri kullanmaları ve cocukların da devamlı olarak kacınma, ozurler bulma, direnme, oyalanma gibi davranışlarda bulunmaları şeklinde surer.

Anne-babaların coğu, odev yapma sisteminin icinde 3 farklı katılımcının olduğunun farkında değildirler: Anne-baba, oğretmen ve cocuk. Odev yapma sisteminin sorunsuz surdurulebilmesi icin, herkesin uzerine duşen gorev ve sorumlulukları yerine getirmesi gerekmektedir.

Odev nedir, cocuğun gelişimine katkıları nedir?

Odev, bir konudaki ana duşunceyi anlamak amacı ile yapılan okuma, bir konuyu inceleme, ozet cıkarma, sozluk kullanma ya da kaynak kitapların kullanılması yollarıyla sınıfta kuramsal olarak oğretilenin, evde uygulamaya gecirilmesidir.

Odev, cocuklara iki şey oğretir: Birincisi, odev, cocuklara becerilerini geliştirme ve pratik yapma imkÂnı verir. Becerinin de geliştirilmesi icin pratik şarttır. Cocuk, yepyeni bircok konu oğrenir ve bunları uyguladığı, alıştırmalarla pekiştirdiği zaman gercekten bilgiyi edinmiş olur.

İkincisi ise sorumluluk, oz-disiplin, bağımsızlık, sebatkÂrlık ve zaman kontrolu gibi uzun vadede cocukların sadece sınıfta değil, işlerinde ve gunluk yaşantılarında da onları başarıya goturecek becerilerin kazanılmasına aracılık etmesidir. Cocuk odevini yaparken belli kriterlere uyması gerektiğinden, disiplinli calışmayı, problem cozmeyi oğrenir, başarıyla tamamladığı odev ozguvenini yukseltir. Zamanı iyi kullanmayı oğrenir, derslere hazırlıklı gireceği icin, bir sonraki derste motivasyonu daha yuksek olur.

Cocuklar neden odev yapmak istemezler?

Cocuklar, coğunlukla eve odevle gelirler. Evde yapılacak bu calışmalar icin de belirli bir zaman ayırmak onemlidir. Bu calışmanın karşısına dikilen en onemli engellerden biri başlayamamaktır. Kimi cocuklar, odevlerine doğrudan başlar, istekle calışır ve bitirirler. Kimi cocuklar ise odevlerine yonelmede giderek artan bir ilgi ve caba gosterir. Eski alışkanlıkların da etkisiyle daha gec sonuca varırlar. Kimileri ise, bir turlu odevine başlayamayan, eğlenen, ancak yumurta kapıya geldiğinde zorlama ve uyarmalarla harekete gecen cocuklardır.

Calışmalarının engellenmesi icin bircok nedenleri vardır; Tv. İzlemek, ders dışı yayınları okumak, kapıya gelen bir arkadaş, sokakta oynanacak bir oyun, evde yapılan bir uğraş ve daha pek cok şey…

Odev yapmak istemeyen cocuğa karşı anne- baba ve oğretmenin tutumu ne olmalıdır?
Cocuklar eve geldiğinde belli bir dinlenme suresine ihtiyac duyarlar. Bu arada ikindi kahvaltısını yapabilir, anne-babası ile sohbet edebilir ya da biraz oyun oynayabilirler. Cocuğun hangi saatte, nerede ve ne kadar sure calışacağına cocukla işbirliği icinde karar verilmelidir. Cocuğun odev yapması stres konusu olmamalıdır. Bazen anne-babalar arasında tartışmalara sebep olan cocuğun odevi, onun sorumluluğudur ve bunu cocuğun anlaması gereklidir. Bu konudaki tartışmalar cocuğun onunde yapılmamalı, anne-baba aynı fikirde gorulmelidir. Aksi halde cocuk kendi isteğine en yakın ebeveyne uyacak, belki odevini yapmamayı ya da ertelemeyi secebilecektir.

Cocuk arada bir odevini yapmak istemeyebilir. Bu durumdaki oğrenci yaptığı davranışın sonucu ile karşılaşmalı, bu durumda cocuğu zorlamak yerine, oğretmeni ile işbirliğine girerek odevini yapmaması sonucunu okulda yaşamalıdır. Bu konuda cezalar vermek yerine, davranışının sonucu ile cocuğu karşılaştırmak daha yerinde olur.

Cocuğa odev yapma alışkanlığı nasıl kazandırılır?

Anne-babalar oncelikle cocuğun kendi hareketlerinin sorumluluğunu kendisine bırakmakla ve ev odevlerinden kendisinin sorumlu olması gerektiğini oğretmekle işe başlayabilirler. Birinci sınıftan itibaren anne-baba, tutumlarıyla odev sorumluluğunun kendisiyle oğretmen arasında olduğunu anlatmalıdır. Bu konuda cocuğu surekli uyarmak, cezalandırmak yersizdir. Cocuk istemedikce odevine karışılmamalı ve denetlenmemelidir. Anne-babalar, oğretmenin cocuğu kendi başına calışmaya yoneltme konusunda gosterdiği cabalara yardımcı olmalı ve uygulamalıdırlar. Okula yeni başlayan cocukların duzenli bir okul yaşamı ve odev alışkanlığına sahip olabilmeleri icin anne- babaların yardımlarına ve duzenlemelerine ihtiyac duyabilirler. Anne- baba oğretmenin de yardımıyla cocuklarına bir plan hazırlayabilirler.

Oğretmenler, verdiği odevlerin cocuk icin cekici olmasına, bilgi, gorgu ve yeteneklerine orantılı olmasına ozen gostermelidirler.

Odev yapma alışkanlığının kazandırılmasında ayrıca zaman ve uygun bir yerin bulunması da cocuk acısından cok onemlidir. Tutarlı ve sabit bir zaman secilirse cocuğun iyi odev alışkanlıkları geliştirmesi daha kolay olmaktadır. Odev saati olarak gun icinde cok gec olmayan, daha erken bir saat secilebilir. Daha sonra yapacakları guzel işler icin zamanlarının kalmış olması onların odevlerini tamamlamada yureklendirir.

Odev yapılacak yer aile uyelerinden uzak, ayrı ve sessiz bir yer olmalıdır. Cocuğun dikkatini dağıtacak şeylerden uzak olması gerekmektedir. Kimi cocuk odevini yaparken bir buyuğunun yanında bulunmak isteyebilir. Bu kişi onunla ilgilenmeyebilir ancak yanında bulunabilir.

Her şeyden onemlisi, cocukların gelişimi anne-babaları tarafından yureklendirilmeli, daha iyisini yapmaları icin olumlu bir dil kullanmaları gerekir. Eleştirilmeye alışmış olan cocuklar ilerleme kaydedemez. Aksine geriler veya ders yapmama konusunda diretirler. Anne-babalar, cocuklarını ovmekten, geliştiklerini fark ettiklerini belirtmekten cekinmemeliler. Boylece cocukların motivasyonu daha da artacaktır.

Anne babaların dikkat etmesi gerekenler:

*Bağımsız calışmasını beklerken cocuğun ne yapması gerektiğini anladığından emin olun.
*Nasıl daha iyi oğrendiğini anlamaya calışın.
*Kontrol ederken once doğru yaptıklarından başlayın. Yanlışlarını gosterin ve bir kez daha denemesini isteyin.
*Başarısını takdir edin.
*Oğretmeniyle işbirliği icinde olun.
*Cocukların odevleri istediklerini elde etmek icin kullanmasına izin vermeyin.

Sıkıntı sadece odev yapmakla ilgili değil, sınıfta dersi takip etmeyle ilgiliyse ya da belirli derslerin odevlerinde sıkıntı oluyorsa bu zorlanmaların kaynağını bulmaya calışmak, oğretmeniyle goruşmek ve oğrenme surecleri ya da dikkatle ilgili bir problem olup olmadığını anlamaya calışmak gerekir. Cocuklara odev yapma alışkanlığını kazandırmanın sabır ve zaman istediğini unutmamak gerekir.