Savaş ucaklarının taşınmasına, iniş ve kalkışlarına imkan veren ucuş guvertesi, hangar gibi tesislere sahip buyuk savaş gemisi. // Ucak taşıyan savaş gemisi. // Guvertesi ucuş alanı şeklinde inşa edilmiş, buyuk tonajlı bir gemi tipidir. Cağımızın en guclu bir silahıdır. Taşıdığı ucaklar yardımı ile kısa zamanda cok uzak hedeflere ulaşıp onları etki altına alırlar. Kod harfler.: CVA-CVL-CVE dir. Son gelişmiş tipleri nukleer gemiler olup, uzun sure denizde kalma yetenekleri yanında yuksek suratle seyrederler. İlk defa 14 kasım 1910 ’da bir ucak, 25 m uzunluğunda ucuş guvertesi olan bir İngiliz gemisinden havalanabildi. Ucuş guvertesine ilk iniş ise, 18 ocak 1911 ’de, amerikan deniz kuvvetlerine ait bir geminin 32 metre uzunluğundaki guvertesine yapıldı; ucağın hızı saatte ancak ancak 50 km idi. Yavaş yavaş butun deniz kuvvetlerince kabul edilen guverteye iniş sisteminde, ucak tarafından atılan bir kanca, guverteye enlemesine serilmiş ve ici kum dolu torbalar bağlanmış tel halatlara takılıyordu. Bugun bu kum torbalarının yerine cok gergin yaylar kullanılır. Birinci Dunya savaşında Fransız deniz kuvvetleri, kara veya deniz ucağı taşımak uzere bircok gemi kullandı. Fakat ucuş guvertesi bulunan gercek ucak gemisi ’ni, zırhlıların veya buyuk yolcu vapurlarının tekne bicimini değiştirerek İngiliz deniz kuvvetleri inşa etti. Bu şekilde gercekleştirilen prototipler (furious, Argus, Eagle), İngiliz deniz kuvvetlerine belli bir ustunluk sağladı. İngiltere, tam bir ucak gemisi denilebilecek ilk gemiyi 1919 ’da tezgaha koydu; Hermes adını taşıyan bu gemi (10 800 ton, 20 ucak) Japonlar tarafından taklit edildi. O devirde, buyuk deniz kuvvetlerinin her birinde buyuk bir ucak gemisi vardı: amerikan deniz kuvvetlerinde, 33 000 tonluk, 70 ucaklı Saratoga; japon deniz kuvvetlerinde 26 900 tonluk, 50 ile 70 ucaklı Akagi, İngiliz deniz kuvvetlerinde 33 ile 45 ucaklı İllustrious. Butun bu gemilerin ucuş guverteleri bir uctan obur uca uzanır ve baca ile kaptan koprusu, geminin bir kenarına bir ada halinde toplanmıştır. İkinci Dunya savaşında ucak gemileri, gerek limanlarda yatan deniz kuvvetlerine torpil ve bomba hucumlarının yapılmasında (Taranto, Pearl Harbour), gerek acık denizde filolar arasında yapılan savaşlarda (Midway, Mercan denizi), gerek filoların veya ticaret gemilerinin denizaltılara karşı korunmasında buyuk rol oynadılar. Ucak gemileri cok ceşitlidir: ağır filo ucak gemisi veya “hucum ucak gemisi”de denen savaş ucak gemisi; hafif filo ucak gemisi, zırhsızdır, fakat deniz kuvvetleri arasındaki savaşlara ucaklarıyla katılabilecek guctedir; nihayet yalnız konvoylara refakat edebilen ve duşman savaş ucaklarının tehlikesi olmayan bolgelerde denizaltılarla mucadeleye girebilen refakat ucak gemisi. Gunumuzde, ucak gemileri buyuk donanmaların belkemiğini meydana getirir; yalnız S.S.C.B. ucak gemisi yapmadı. Tahrip potansiyelleri arttırılan bu gemiler, zamanla vurucu kuvvetlerin bir elemanı haline geldi. Bu da, atom veya hidrojen bombaları taşıyan tepkili ucaklarla donatılmalarına bağlanabilir. Omurgaya gore 5° ile 9° eğik ucuş guverteleri, coğu zaman park yeri olarak kullanılan guvertenin geri kalan kısmını boş bırakarak guverteye inişi ve mancınıkla fırlatmayı sağlar. Bu eğik pistler ucakların havalanma suresini azaltır ve donuş hızı ile guvenliğini arttırır. Ucak gemileri alanında Amerika tam bir ustunluk sağlamıştır. 1962 ’de amerikan deniz kuvvetlerinde 100 ’den cok ucak gemisi vardı. Bunlardan son yapılan altı hucum ucak gemisi, Forrestal sınıfındandır. 1954 ’te denize indirilen 60 000 tonluk bu prototip 218 milyon dolara mal olmuştur; boyu 315 m, genişliği 76 m ’dir, 4 asansoru, 4 buharlı mancınığı ve zırhlı serbest ucuş pistleri vardır, murettebatı 4 000 kişidir ve sesustu avcı ucaklarından bombardıman ucaklarına kadar dort turde 70 ile 100 ucak taşır. Dort dakikada 32 ucak havalandırabilir. Ucak gemilerinde atom gucuyle itiş ilk defa 75 000 tonluk Enterprise ile başladı.