60 yıl onceki ruyayı gercekleştiren yerli otomobil, Turkiye icin lokomotif bir sektor olabilir. Otomobil girişiminin ozellikle ihracatta başarıya ulaşması bircok sektorde girişimciler icin yeni kuresel fırsatlar oluşturacak.​
27 Aralık 2019 gunu pek cok kişinin merakla beklediği Turkiye ’nin yerli otomobilinin tanıtımı yapıldı. O gune kadar hicbir ozelliği bilinmeyen ve hakkında ciddi bir merak uyandırılan Turkiye ’nin otomobili iki farklı urun ile sahneye cıktı. Akıllı telefonlar nasıl bir telefondan ote sağlık, iş, organizasyon gibi pek cok ihtiyaca cevap veren fonksiyonlar yuklendiyse elektrikli otomobil de sadece bir arac değil, geleceğin yaşam alanı olarak tasarlandı.

Turkiye başarısız olan Devrim Otomobili denemesinden 60 yıl sonra elektrikli arac sınıfında yeni başlayan yarışa en tepeden dÂhil olmayı secti.

Dijital donuşum uygulamalarının yakın gelecekte hayatımızda buyuk bir değişim doğuracağı, pek cok makineyi yapay zek ile donatıp akıllı hale getireceği pek coğumuzun malumu. Esasen bu değişimin ne kadar kısa surede gercekleşeceği konusunda bir belirsizlik yok, pek cok ulke gizli veya acıktan bu donuşum icin yatırım yapıyor. Geleceğin akıllı ev/iş aletleri ve telefon ile entegre sistemlerine otomobillerin de eklenmesi kacınılmaz idi. Ancak bu değişime Turkiye ’nin bu kadar erken entegre olmasını pek cok kişi hic beklemiyordu. 27 Aralık gunu yapılan tanıtımın ardından unlu otomobil "YouTuber ’ları" da dahil, katılımcıların genel olarak soylediği, “Bu kadarını beklemiyorduk” oldu.

Yerli otomobil Turkiye ’ye dijital donuşum yolculuğunda sınıf atlatacak bir surec olarak duşunulmeli ve değerlendirilmelidir.

On dokuzuncu yuzyılın sonlarına doğru başlayan icten yanmalı motorlu aracların uretimi gunumuzde cok ciddi mesafe kat ettiği ve araclar tasarım, motor, şanzıman ve elektronik aksam olarak cok gelişmiş oldukları icin yeni bir ureticinin sıfırdan boyle bir yarışa girmesi ve başarma ihtimali oldukca zor gorunuyordu. Zira yuz yıllık firmaların sahip olduğu marka gucu, bilgi, tecrube ve know-how seviyesi yakalanır gibi değil. Fakat yakın zamanda “yıkıcı teknoloji” olarak adlandırabileceğimiz elektrikli otomobiller sahneye cıktı ve Turkiye başarısız olan Devrim Otomobili denemesinden 60 yıl sonra elektrikli arac sınıfında yeni başlayan yarışa en tepeden dÂhil olmayı secti.

TOGG ’un zaman planlaması​2017 yılı Kasım ayında Anadolu Grubu, BMC, Kok Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding ile TOBB ’un birlikte kurduğu TOGG Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yerli otomobil icin calışmalara başladı. 2019 yılının son gunlerinde tanıtımı yapılan araclar icin kurulacak fabrikanın inşaatına kısa bir surede başlanması ve 150 adet prototipin uretilerek gerekli testlerin yapılması planlanıyor. 2022 yılına kadar Turkiye ’de elektrikli araclar icin şarj altyapısının tamamlanması ve 2022 yılı sonlarında aracların satışa sunulması hedefleniyor. TOGG ’un urettiği otomobilin Avrupa ’nın klasik olmayan ilk elektrikli SUV ’u (Spor Amaclı Taşıt) olarak piyasaya surulmesi bekleniyor. SUV ’u Sedan ve diğer 3 model takip edecek.

Aracın tasarımında Pininfarina isimli dunyaca unlu firma ile birlikte calışıldı. Bu firmanın Ferrari, Alfa Romeo, Maserati, Volvo, BMW gibi pek cok otomobilin tasarımını yaptığı biliniyor. Turkiye ’nin otomobilini tasarlar ve uretirken prensip olarak eğer gerekli urun ve hizmet Turkiye icinde uretiliyorsa Turkiye ’deki en iyi ortakla calışıldı, eğer yoksa dunyadaki en iyi ortaklar bulundu ve onlarla calışıldı. Turkiye ’nin otomobilinin tasarımında bu İtalyan şirketle calışılması bazı kişiler tarafından eleştirildi. Ancak kuresel pazarlarda rekabet etmeyi hedefleyen bir urunun tasarımını gercekleştirmek icin dunyada bu işi en iyi yapanlardan bir şirketle calışılması en iyiye ulaşma cabası olarak değerlendirilmeliydi.

Turkiye ’nin otomobili ne kadar yerli?​Turkiye ’nin otomobili gundemimize girdiği ilk andan itibaren yetkililer fikri ve sınai hakları tamamen Turkiye ’ye ait bir arac ureteceklerini soylediler. Fakat gosterime sunulan araclar her ne kadar tasarım ve teknik ozellikler bakımından buyuk beğeni topladıysa da, tasarım gibi dışarıdan alınan hizmetler ve elektrikli aracta kullanılacak pillerin yerli olup olmadığı konusu bazı kişiler tarafından sorgulandı. Bu konuda TOGG CEO ’su ilk model icin yerlilik oranı olarak yuzde 51 sozu verdiklerini ve imalat başladıktan 3 yıl sonra yerlilik oranını yuzde 68,8 ’e cıkarmayı hedeflediklerini acıkladı.

Turkiye ’de pil uretimi konusunda calışmalar TOGG ortaklarından Zorlu Holding tarafından 2018 yılında başlatıldı. Zorlu Holding 2018 yılında Cinli GSR Capital şirketi ile enerji depolama bataryaları uretimi icin anlaştı ve 2023 yılında yerli piller piyasaya surulecek şekilde bir planlama yapıldı. Bu ortaklık bir yandan yerli otomobil, diğer yandan da telefon ve elektrikli ev aletleri gibi pek cok sektor icin pil uretmeyi hedefliyor. Ortaklık anlaşması imzalanan 25 bin megavat kapasiteli batarya fabrikası 500 bin adet elektrikli araca batarya sağlayacak.

Elektrikli aracın en onemli aksamı olarak hızlı şarj edilebilir uzun menzile sahip bir batarya unitesine sahip yazılım ve tasarımın Turkiye ’ye ait olması aracın milli sayılması icin yeterli ozellikler. Elektrikli arac uretiminde piller satın alınıp verimli şarj ve kullanım icin gerekli yazılımla batarya tasarımı yapılarak araca yerleştiriliyor. Fakat nasıl yazılımcılar bir araya getirilip yazılım geliştiriliyorsa, Tesla ’nın yaptığı gibi pil fabrikası da kurmak uzun vadede elektrikli otomobil yolculuğunda Turkiye ’nin elini guclendirir ve dış tehlikelere karşı bu girişimi garantiye alır. Dunyada herhangi bir nedenle pil fiyatlarının yukselmesi durumunda, Turkiye ’nin bu değişikliklerden etkilenmeden tum sureci kontrol altında tutabilmesi icin pil uretimine yoğunlaşması stratejik onemi buyuk bir adımdır.

Turkiye ’de yerli otomobil nasıl destekleniyor?​60 yıl onceki ruyayı gercekleştiren yerli otomobil, Turkiye icin lokomotif bir sektor olabilir. Savunma sanayiinde millileşme hamlesi nasıl bircok yerli girişimin onunu acmış ve bu alanda pek cok insana calışma alanı oluşturmuşsa, otomobil girişiminin ozellikle de ihracatta başarıya ulaşması bircok sektorde girişimciler icin yeni kuresel fırsatlar yaratacak. Ayrıca zamanla Turkiye ’de pek cok start-up yerli otomobil icin cozumler uretecek, yazılım ve aksam, rekabet ortamında gittikce ucuzlayacak.

Yerli otomobilin tanıtımından hemen sonra Bursa Uludağ Universitesi bu surecte ortaya cıkacak nitelikli insan gucu ihtiyacına cevap verebilmek icin calışmalara başladı. Uludağ Universitesi Teknik Bilimler Meslek Yuksekokulu ’nda Otomotiv Teknolojisi Programı mufredatına Elektrikli Taşıtlar dersinin eklenmesi kararlaştırıldı. Yerli arac uretiminde uretim kadar satış sonrası servislerde de ciddi bir insan kaynağı ihtiyacının doğacağı ongorulerek ders programlarında gerekli duzenlemelerin yapılması kararı alındı.

Ayrıca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da Otomobil Girişim Grubundaki batarya grubu ile ortak bir calışma icinde olduğunu acıkladı. Yerli otomobilin Ar-Ge ekibi icerisinde en onemli paylardan birini batarya teknolojileri oluşturuyor. 2019-2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planı ’nda yer alan Otomotiv Destek Programı kapsamında sensor, batarya, yakıt hucresi ve yazılım gibi alanlarda teknoloji ve uretim kabiliyetleri geliştirilecek. Ayrıca, yeni nesil araclar icin uygun altyapının oluşturulması, otonom ve bağlantılı aracların geliştirilmesi ve kullanılmasına ilişkin teknik mevzuat ve altyapı ihtiyacının belirlenmesi ve elektrikli otomotiv uretimine yonelik batarya yatırımı yapılması bu kalkınma planında yer alıyor.

Yerli otomobil bir sonuc değil, bir surectir​27 Aralık ’ta Turkiye icten yanmalı motorla calışan bir otomobil tanıtmış olsa, boyle bir heyecan oluşmazdı, cunku dunyada bugun bu işi cok iyi yapan pek cok marka var. Ancak şu an piyasa payı yuzde 1 olan ve on beş yıl sonra yuzde 40'lara cıkması beklenen bir urunle sahneye cıkılması Turkiye ’de ve dunyada cok olumlu bir etki meydana getirdi.

Yerli otomobil Turkiye ’ye dijital donuşum yolculuğunda sınıf atlatacak bir surec olarak duşunulmeli ve değerlendirilmelidir. Bir bucuk yıl gibi kısa bir surede cağı yakalayan teknik donanıma sahip ve akıllı bir arac tasarlanmış, bu arac Sony ’nin yaptığı gibi hareketsiz bir model olarak tanıtılmamış, tekeri donmuş ve yola cıkmaya hazır hale gelmiştir. Yerli otomobil yapay zekÂ, sensorler, nesnelerin interneti, yazılım ve donanım konusunda Turkiye ’de pozitif bir dışsallık oluşturacak ve Turkiye bu aşamada ongorulu hareket edip gerekli yatırımları yapar ve insan kaynağını yetiştirirse bahsi gecen sektorlerde geleceğin pazarlarında kendine yer bulabilecektir.