Geleneksel bir veri tabanının temel ozelliği, tipik olarak onu yoneten merkezi bir otoriteye sahip olmasıdır. Orneğin, bir veri tabanına ilişkin tum haklar, onu oluşturan kuruluşa aittir. Kimin erişime sahip olacağına ve ne tur erişime sahip olabileceklerine karar verebilirler. İcinde nelerin saklanacağına, nelerin silineceğine ve neyin arşivleneceğine onlar karar verirler. Bununla birlikte, bunun en az iki potansiyel kusuru vardır.

Birincisi, bir sistem merkezi bir veri tabanına dayanıyorsa, bu tek bir hata noktasıyla sonuclanabilir. Başka bir deyişle, merkezi otorite tehlikeye atılırsa veya bir arka kapı acığa cıkarılırsa, veri tabanı her turlu riske maruz kalabilir. İkinci buyuk kusur, tum gucun merkezi otoritenin elinde olmasıdır. Bildiğimiz gunluk sistemlerde, genel olarak bu sorun olarak algılanmaz. Orneğin, bir e-ticaret web sitesi işletiyorsanız, muhtemelen uzerinde tam kontrole sahip olmak istersiniz. Kendi merkezi otoriteniz sonucta, belki de CEO olarak siz, onu kapatmak da dahil olmak uzere, bu ortamın tum yonlerine karar verirsiniz. Bununla birlikte, merkezi gucun yapabileceği şey, orneğin maliyeti kısıtlayarak veya ozel beceriler gerektirerek, onay iş akışları gibi zahmetli insan kontrolleri ve dengeleri kurup erişimi sınırlayan kontrol oluşturmaktır. Coğu durumda insanlar bir işlemin gecerliliğinin nihai hakemi olarak kalır.

Bunu coğu sozleşmeli işte goruyoruz. İnternet uzerinden tamamlanan iki kuruluş arasındaki bir sozleşme, verileri doğrulamak icin hala bir veya daha fazla merkezi otorite gerektirir. Orneğin, bir ipotek soz konusu olduğunda, bankaların tasarrufları doğrulaması ve kredileri onaylaması gerekir. Tapu şirketleri mulkleri doğrulamalıdır. Hukukcular, imzaları ve diğer sozleşme gerekliliklerini doğrulamalıdır. Bu merkezi makamların her biri, bir ipotek işleminde hatırı sayılır bir ek yuk sağlayan benzersiz guce sahiptir.

Veri tabanlarındaki tum işlemlerin işlenmesi zaman alır, maliyete neden olur, bilgisayar korsanlığına karşı savunmasızdır, dahil olanların sınırlı katılımını sağlar, ozel beceriler gerektirir ve hataya acık olabilir. Bununla birlikte, blok zinciri neredeyse tum bu zorlukları cozer. Blok zinciri, yeni bir veri tabanı turudur.

Bir veya daha fazla sunucuda merkezi ya da merkezi olmayan bir veri tabanı yerine, veri tabanını kullanan kişiler tarafından kullanılan bireysel bilgisayarlara bir blok zinciri veri tabanı kurulur. Aslında, bu veri tabanını kullanan her kullanıcının her bilgisayarına aynı veri tabanının bir kopyası yuklenir. Merkezi bir veri tabanı kullanırken, merkezdeki bir sunucuda bulunan veri tabanına ulaşırız. Merkezi olmayan veri tabanında, bu durum cokca sunucu arasında yayılmıştır.

Ancak, dağıtılmış bir blockchain veri tabanı bu ağdaki her istemci bilgisayara kopyalanır. Tek bir veri tabanı sunucusu yoktur. Şimdi, bu dağıtılmış veri tabanında bir işlem gercekleştiğinde neler olduğunu inceleyelim. İşleri gercekten basit tutmak icin, isimleri ve telefon numaralarını iceren bir rehber veri tabanı orneğimizi, yani elektronik telefon rehberimizi kullanacağız. Telefon rehberimiz icin bir kural oluşturarak başlayalım. İcinde, yalnızca telefon numarasının sahibinin onu değiştirebilmesini istediğimize karar verdik.

Bu kural artık yazılımımıza kodlanmıştır. Mesela, yeni bir sim kart aldım ve bu elektronik telefon rehberindeki telefon numaramı guncellemem gerekiyor. Once bilgisayarımdaki telefon rehberi veri tabanındaki değişikliği yapıyorum. Daha sonra, veri tabanım bu işlemi İnternet uzerinden dağıtılmış ağdaki her ozdeş veri tabanına iletiyor. Bu noktada, veri tabanının bulunduğu tum bilgisayarlar, telefon numaramı değiştirme iznine sahip olduğumu kabul etmek zorundadır.

Dağıtılmış tum veri tabanları zaten şu kuralı bildiğinden, ”telefon numarasını yalnızca sahibi değiştirebilir”, yani sahibi olarak benim değiştirmeme izin verir. Bunu mutabakata dayalı izin olarak duşunebiliriz, cunku ağdaki bilgisayarların bir değişikliğe izin verilmeden once anlaşmaya varmaları gerekir. Her veri tabanı daha sonra veri tabanına yeni telefon numaramı iceren yeni bir veri bloğu ekler.

Şimdi, bunu gercekten ilginc kılan şey, birisi bunu hacklemek isterse, diyelim ki bu yeni bloğu başka bir blokla değiştirmek istedi, blockchain veri tabanı buna izin vermeyecektir.

Bunun nedeni, bu veri tabanındaki her satırın, kendisinden onceki her veri tabanındaki aynı satıra dayanmasıdır. Bu nedenle, herhangi bir değişiklik bunun var olmasına izin vermez. Dolayısıyla, veri tabanının butunluğu bozulur. Bu gercekten onemli bir ozellik. Bloklar yalnızca eklenir ve asla silinmez. Tum değişiklikler basitce yeni bloklar olarak yakalanır. Buna karakteristik değişmezlik diyoruz. Başka bir deyişle, bir blockchain veri tabanı değişmez bir veri tabanıdır.

Blockchain veri tabanını, finansal işlemlerin kaydedildiği bir muhasebe defteri gibi, değişiklikleri takip eden bir şey olarak duşunebiliriz. Bu nedenle, blok zinciri genellikle dağıtılmış bir defter olarak adlandırılır. Bunun ne kadar donuşturucu olduğunu ortaya cıkarmak icin bu ornek uzerinde biraz daha derine inelim. Birincisi, merkezi bir otorite yoktur. Guc veri tabanının tum kullanıcı ağına dağıtılır. Elektronik telefon rehberindeki telefon numarası değişikliğimi hicbir kişi veya sistem onaylayamaz veya reddedemez.

Guc dağıtıldığında katılan tum bilgisayarların mutabakatını gerektirir. Dağıtılmış veri tabanı, kendi telefon numaramı değiştirmeye izin verilen tek kişinin ben olduğumu bildiğinden, neredeyse hacklenemez. Bu değişmez işlemleri yaratabiliriz. Bir bilgisayar korsanı, değişikliği yapma yetkisine sahip olmak icin yuzlerce ve muhtemelen binlerce bilgisayardaki bilgileri değiştirmelidir, ki neredeyse imkansız. Bu da veri tabanının butunluğunu sağlar ve icsel guven oluşturur.

Blok zincirine bazen guven protokolu denmesinin nedeni budur. Ardından, telefon numaramda değişiklik yaptığımda değişiklik kabul edildi ve neredeyse anında sisteme yansıdı. Kucuk bir gecikme soz konusudur, cunku blok zincirindeki değişikliklere yonelik katılım talepleri sıraya alınır ve sırayla işlenir.

Basitleştirilmiş olsa da, bunlar blockchain veri tabanının temelleridir. Ozetlemek gerekirse, bu yeni modelin merkezi bir veri tabanı yoktur. Veri tabanını kullanan tum bilgisayarlara bir blockchain veri tabanı kurulur. Bu veri tabanındaki herhangi bir işlem, katılan tum uyeler tarafından doğrulanmalıdır. Neredeyse hacklenmeye dayanıklı olma gucune sahiptir. Merkezi yetkilileri ortadan kaldırır, işlem maliyetlerini onemli olcude azaltır.

Karmaşık işlemleri ve daha fazlasını hızla işler. Blok zincirini tam olarak anlamak, onun koken hikayesini anlamamızı gerektirir ve bu hikaye de Bitcoin ile başlar.