Blockchain ağlarında tum noktalar o ağa ozel bir yazılım kullanarak ağa katılır, mutabakat yontemi ve surecine dahil olurlar.

Bu yazılımlar surekli olarak sistemi geliştirenler tarafından guncellenir. Bu guncellemeler genellikle ağın yeteneklerini ve imkanlarını geliştirmeye ve performansını artırmaya yonelik gercekleşir. Bir Blockchain ağındaki her bir nokta, ağın yerel bir kopyasına sahiptir. Bazı istisnai durumlarda yazılımda gercekleştirilen guncellemeler sonrasında, guncelleme yapanlar ağa yeni blok eklemeye devam ederken, guncelleme yapmayanlar yeni blok ekleyemezler, ancak mutabakat surecine dahil olabilirler (eklenen blokları doğrulayabilirler) ve akabinde bu blokları kendi zincirlerine kopyalayabilirler.

Bu Blockchain ağında bir Gecici Catallaşma (Soft Fork) durumu ortaya cıkartır.

Yumuşak catallaşma, geriye donuk uyumlu bir yukseltmedir, yani yukseltilmiş duğumler, yukseltilmemiş olanlarla hala iletişim kurabilir. Yumuşak catalda tipik olarak gorduğunuz şey, eski kurallarla cakışmayan yeni bir kuralın eklenmesidir.

Orneğin, yumuşak catallaşma ile bir blok boyutu kucultme uygulanabilir.
Bitcoin: Bir bloğun ne kadar buyuk olabileceği konusunda bir sınır olsa da, ne kadar kucuk olabileceği konusunda bir sınır yoktur. Yalnızca belirli bir boyutun altındaki blokları kabul etmek istiyorsanız, daha buyuk olanları reddetmeniz yeterlidir. Ancak, bunu yapmak sizi ağdan otomatik olarak kesmez. Hala bu kuralları uygulamayan duğumlerle iletişim kurarsınız, ancak size ilettikleri bazı bilgileri filtrelersiniz.

Bazı yazılım guncelleme durumlarında ise guncelleme almayan noktalar artık mutabakat suresine dahil olamazlar. Guncelleme yapan noktaların yazdığı blokları doğrulayamaz, okuyamaz ve kopyalayamazlar.

Yazılım guncellemesi yapanlar Blockchain ağında yeni bloklar eklemeye devam ederken yazılım guncellemesini yapmayanlar yeni yapıya katılamamakla beraber, eski mutabakat yapısında yeni bloklar ekleyebilirler. Boyle bir durumda eski yapıdaki noktalardan bazıları yeni yapıya gecmeme kararı alabilir. Bu durumda ister istemez birbirinden ayrılan iki tane yeni Blockchain ağı oluşur.

Bu duruma Mecburi Catallaşma (Hard Fork) adı verilmektedir.



Blockchain ağlarında yaşanabilen catallaşma probleminin en buyuk orneği “DAO Olayı” olarak adlandırılmaktadır ve 2016 yılında Ethereum Blockchain ağında gercekleşmiştir.

Gelişmiş bir akıllı sozleşme olan DAO yaklaşımı (Decentralized Autonomous Organization – Merkezi Olmayan Ozerk Kurum), herhangi bir insan mudahalesi gerek kalmayacak şekilde, bir kurumun kurallarını ve karar verme mekanizmalarını bir akıllı sozleşme kapsamında tanımlayarak, cozum sunmayı hedeflemiştir.

DAO projesi Nisan 2016 tarihinde Ethereum uzerinde calışmak uzere tanımlanmış bir şekilde ICO24 gercekleştirmiş ve 11.000 civarında kişinin katılımı ile birlikte 170 milyon dolar değerine yakın Ether (ETH) toplanmıştır.

Bu toplanan kaynak, girişim sermayesi fonu olarak kullanılmak uzere DAO ’nun yonetimine bırakılmıştır. Ancak DAO ’un uzerine inşa edildiği akıllı sozleşme yapısındaki bulunan acığı fark eden bir (veya bir grup) siber uzman, toplanan fonun yaklaşık 1/3 ’unu kendi hesabına aktarmayı başarmıştır. Buradaki onemli nokta bu işlemin Ethereum ve DAO kurallarına aykırı davranmayarak, herhangi bir ihlal gercekleştirmemiş olmasıdır.

Bu durum sonrasında, sadece bu olaya ozgu işlemlerin iptali icin bir Mecburi Catallaşma işlemi gercekleştirilmiştir. Ancak Ethereum yapısı uzerindeki bazı kullanıcılar, ‘kurallara uygun davranan her işlem gecerli bir işlemdir ’ duşuncesi ile bu değişikliği kabul etmemiştir. Bunun uzerine eski kod yapısı ile devam edenler Ethereum Classic (ETC) adını almış ve yeni kod yapısı ile devam edenler Ethereum (ETH) şeklinde yoluna devam etmiştir.


Bu sebeple şu anda aynı başlangıc noktasından doğan ancak farklılaşarak yoluna devam eden iki farklı Ethereum Blockchain Ağı bulunmaktadır.

Bir diğer mecburi catallaşma orneği ise yine en populer Blockchain ağı olan Bitcoin uzerinde yaşanmıştır. 2017 yılında Bitcoin ağındaki blokların en fazla 1 MB buyukluğunde olması ve bu durumun ağ uzerinde kayıtların birikerek gecikmesine yol acması nedeniyle, bu sorunu cozmek isteyenler bir yazılım guncellemesi yapmış ve bu guncelleme sonrası bu noktalar, Bitcoin Cash adı ile yoluna devam etmiştir.
Aradan cok uzun bir zaman gecmeden Bitcoin Ağı ’nda benzer goruşe sahip noktalar yine bir guncelleme yaparak, Bitcoin Gold ağını ortaya cıkartmıştır.

Ancak orijinal Bitcoin ağı varlığını surdurmeye devam etmektedir. İki farklı mecburi catallaşma sonrasında orijinal Bitcoin ağı ile birlikte iki farklı turevi ortaya cıkmıştır. Bu ağlarda catallaşma oncesine ait tum kayıtlar birbirinin aynısı iken catallaşma sonrasında her ağ kendi kuralları ile yeni bloklar eklemekte ve artık birbirleri ile hicbir bağlantıları bulunmamaktadır.