Cilt Neden Kurur?
Cildin yumuşak ve dayanıklı olması icin neme ihtiyacı vardır. Ancak, kış aylarında bu nemi tutabilmesi zor olur. Ayrıca merkezi ısıtma sistemleri de cildi fazlasıyla kurutur. Banyo yapmak ve havluyla cok iyi kurulanmak da, cildin nemini alan nedenlerdir. Banyo yapmak cilde gecici olarak nem verir ama cildin koruyucu yağlı tabakasını alarak uzun vadede daha cok nem kaybına neden olur. Bunun yanında kimyasallar, kozmetikler ve diuretikler, antihistaminikler, isotretinoin (roacutane) gibi bazı ilacların kullanımı da kuruluk sebebi olabilir. Sigara kullanımı da cildi besleyen kılcal damarları daraltarak yeterince oksijen ve besleyicilerin taşınmasını engeller. Kuruluğa ve cildin doğal gorunumunu bozarak kırışıklıkların oluşmasına yol acar.
Kimlerde cilt kuruluğu gorulur?
Cilt kuruluğu herkeste gorulebilir; ozellikle yaşlılıkta artar. Ayrıca tiroid problemleri, diyabet ve egzama, sedef hastalığı, atopik dermatit gibi bazı cilt hastalıklarının seyrinde kuruluk en belirgin bulgulardan biridir. Ayrıca kadınlarda erkeklerden daha fazla oluştuğu ve şikayetlerin menopozdan sonra arttığı gozlenmiştir.
Mevsim değişiklikleri cilt kuruluğu uzerinde etkili midir?
Mevsim değişiklikleri cilt kuruluğuna sebep olabilir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi kışın kuruluk artar ama yaz aylarında da cok guneş altında kalan kişilerin ciltlerinde, diğer zararlı etkilerle birlikte cok ciddi oranda cilt kuruluğu da oluşur.
Soğuk ve sıcak, ciltte nasıl etkiler yaratır?
Cok sıcak kadar cok soğuk da ciltte kurutucu etki yapar. Ayrıca ani ısı değişikliklerinden de kacınmak gerekir. Soğuk etkisiyle cilt yuzeyindeki nem kolaylıkla yok olur. Eğer ruzgar da eklenirse kuruluk tablosu cok daha rahatsız edici hale gelebilir.
Cilt kuruluğu nasıl anlaşılır? Belirtileri var mı?
Hepimizin cilt yuzeyi yağ bezleri tarafından salgılanan doğal yağlı bir tabaka ile kaplıdır. Eğer bu tabaka kaybolursa cilt kuru, pullanmış ve hatta catlak, kızarık hale gelebilir. Bunlar kuru bir cildin en carpıcı belirtileridir.
Besinler cilt kuruluğunda etkili olur mu? Ne tip beslenme ciltte kurumaya neden olur?
Besinler de cilt kuruluğunda etkilidir. Vitaminler ve esansiyel yağlardan zengin diyet onerilir. Sebzeler, meyve, balık ve bitkisel yağların dengeli bir şekilde alınması gereklidir. Duşuk yağlı diyetler belki vucudumuzu inceltici etki yapabilir ama cildimiz icin zararlıdır. Esansiyel yağların yeterli oranda alınması cok onemlidir. Kızarmış yiyecekler ve aşırı miktarda hayvansal protein alımından kacınmak gerekir. Sodalı, alkollu ve kafeinli iceceklerden de uzak durmak onemlidir. Kafeinli icecekler idrara cıkmayı arttırarak cok fazla miktarda su ve mineral kaybına; dolayısıyla cilt kuruluğuna sebep olur. Gunde en az 1.5 litre kafeinsiz ve alkolsuz sıvı tuketilmesi gerekir. Bu nedenle su icilmesi cok onemlidir.
Sabun kullanmak cildi kurutur mu?
Sabun kullanmak cilt yuzeyini kaplayan doğal yağ tabakasının kaybına sebep olacağı icin cildi kurutur.
Makyajın cilt kuruluğunda belirgin etkisi var mı?
Eğer cilt tipine uygun olmayan makyaj urunleri kullanılırsa ve bu urunler ciltten iyi temizlenmezse kuruluğa sebep olabilirler
Cildin kurumasını onlemek icin ne yapmak gerekir?
Duş yapıldığı sırada ılık su ve vazelinli ya da zeytinyağlı temizleyiciler veya duş yağları kullanılmalıdır. Duş suresi 15 dakikayı gecmemelidir. Kuvette uzun sure kalmak da cilde kurutucu etki yapar, o nedenle kuvette yıkanma onerilmez. Cildi kuru olan kişilerin keseleme, ovalama gibi işlemleri uygulamaması yerinde olur. Yıkanma işlemi icin yumuşak bir sabunluk yeterlidir. Duş aldıktan sonraki ilk 3 dakika icinde cilt fazla kurulanmadan sadece hafifce havlu ile temas ettirildikten sonra uygun bir nemlendirici krem uygulanmalıdır. Yaşlılarda banyo işlemini haftada bire indirmek en iyisidir. Pamuklu camaşırlar ve giysiler onerilir. Camaşırlar yumuşak deterjanlarla ve mumkunse en az kimyasal temasla, mesela yumuşatıcı bile kullanmadan yıkanmalıdır. Cildimiz kadar evlerimizin nemlendirilmesi de onemlidir. Merkezi ısıtma sistemi olan evlerde radyatorler uzerine ya da yakınına su konulması; ortama nem sağlayacak ozel geliştirilmiş buhar verici aletlerin kullanılması, kurumayı onleyici etkin bir tedbir olabilir. Uyunan odanın sıcaklığının da fazla olmamasına ozen gosterilmesi gerekir. Boylece nem kaybı onlenmiş olur. Butun diğer zararlı etkileri yanında, guneş ışınlarının kurutucu etkisinden de uygun bir guneş koruyucusu ile cildi korumak gerekir. Aynı etkilerin solaryum ile de oluşabileceği akıldan cıkarılmamalıdır.
Kuru bir cilde sahip olanlar ya da donemsel olarak cildi kuruyanlara neler onerilebilir? Ne tarz bir bakım yapmalılar?
Ozellikle kış aylarında ellerinde ve yuzunde kuruluk nedeniyle kızarıklık ve catlaklar oluşan kişilerin muhakkak eldiven, atkı kullanması; nemlendirici el ve yuz kremlerini ihmal etmemesi gerekir. Buna rağmen kuruluk, catlama, kızarıklık ve hatta kanamalar oluşursa bir dermatologdan yardım almak gerekir.
DR. GUNNUR ONARSLAN PEDERSEN
İSTANBUL CERRAHİ HASTANESİ
DERMATOLOJİ UZMANI