MADDE 56 – (1) Kanun ve diğer mevzuat kapsamında Bakanlığa gorev olarak verilen yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, işyeri acma ve calışma ruhsatı, imar durum belgesi, kanal ve yol kotu tutanaklarını duzenleme, yapı malzemelerinin piyasa gozetimi ve denetimine ilişkin faaliyetler ve bu faaliyetlere ilişkin idari yaptırımları gercekleştirme ve uygulama işleri afet riski altındaki alanların donuşturulmesine ilişkin mevzuat kapsamında gerektiğinde kat mulkiyeti tesisi, tescili, imar hakkı transferi, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni verilmesi işlemleri Bakanlık taşra teşkilatı olan mudurluklerce, Bakanlık adına yurutulur.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılar; uygulama imar planlarında o maksada tahsis edilmiş ve mulkiyeti belgelenmiş olmak kaydıyla ilgili idarelerden avan projelere gore yapı ruhsatı alınarak inşa edilir.

(3) (Değişik:RG-01/3/2019-30701) Bu yapılarda plan ve mevzuata aykırı olmamak uzere, mimari, statik, tesisat projelerinin hazırlanmasına ve onaylanmasına, inşaatın yapımına ve denetimine ilişkin her turlu fenni mesuliyet kamu kurum ve kuruluşlarının mimar ve muhendislerince ustlenilir. Kamu kurum ve kuruluşlarınca, kamu ihale mevzuatı kapsamında denetime ilişkin hizmet alımı yapılan yapılarda inşaatın fenni mesuliyeti, kamu kurum ve kuruluşu adına danışmanlık hizmeti alınan firmanın, imar mevzuatında belirtilen şartları haiz mimar ve muhendislerince ustlenilebilir. Danışman firmanın fenni mesul mimar ve muhendisleri uzmanlık alanlarına gore yapının; tesisatı ve malzemeleri ile birlikte 3194 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatına, imar planına, ruhsat ve eki etut ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun olarak inşa edilmesini kamu kurum ve kuruluşu adına denetlemekle gorevli ve sorumlu olup, bu sorumluluğu kabul ettiğine dair noter onaylı bir taahhutnameyi ruhsat vermeye yetkili idare ile ihaleyi yapan kurum veya kuruluşa sunar.

(4) Bu yapılarda kat mulkiyeti tesis edilebilmesi icin mimari uygulama projelerinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylanarak bir nushasının ilgili idareye iletilmesi zorunludur.

(5) Kamuya ait alanlarda kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan; karayolu, demiryolu, liman, yat limanı ve benzeri ulaşım tesisleri, bunların tamamlayıcı niteliğindeki trafik ve seyir kuleleri, cekek yeri, iskele, acık ve kapalı barınak, tersane, tamir ve bakım istasyonları, tunel, kopru, menfez, baraj, hidroelektrik santrali, ruzgÂr ve guneş enerji santrali, sulama ve su taşıma hatları, su dolum tesisleri, arıtma tesisleri, katı atık depolama ve transfer tesisleri ile atık ayrıştırma tesisleri, her tur ve nitelikteki enerji, haberleşme ve iletişim istasyonları ve nakil hatları, doğal gaz ve benzeri boru hatları, silo, dolum istasyonları, rafineri gibi enerji, sulama, tabii kaynaklar, ulaştırma, iletişim ve diğer altyapı hizmetleri ile ilgili tesisler ve bunların muştemilatı niteliğinde olan kontrol ve guvenlik uniteleri, trafo, eşanjor, elavator, konveyor gibi yapılar, bu işleri yapmak uzere gecici olarak kurulan beton ve asfalt santralleri, yapı ruhsatına tabi değildir.

(6) Beşinci fıkradaki yapı ve tesislerin projelerinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca incelenerek onaylanmış olması, denetime yonelik fenni mesuliyetin ustlenilmiş olması ve inşasına başlanacağının, ilgili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşu tarafından mulkiyete ilişkin bilgiyle birlikte yazılı olarak ilgili idareye bildirilmesi gerekir. Bu yapılarda sorumluluk ilgili kamu kurum ve kuruluşunundur.

(7) Devletin guvenlik ve emniyeti ile Turk Silahlı Kuvvetlerinin harekÂt ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılar ile Sahil Guvenlik Komutanlığına, Jandarma Genel Komutanlığına ve Emniyet Genel Mudurluğune ait harekat, eğitim ve savunma amaclı yapılar ve mulkiyeti kime ait olursa olsun bu nitelikte olduğu ilgili Bakanlık veya kamu kuruluşunca ilgili idareye bildirilen her turlu yapıya; 55 inci maddede sayılan belgeler aranmaksızın sadece mulkiyet bilgileri ve her turlu sorumluluğun kurumlarına ait olduğuna ilişkin yazı alınmak suretiyle mudurluk tarafından yapı ruhsatı verilir. Bu yapıların projelerinin varsa imar planına uygun olması, ilgili Bakanlık veya kamu kuruluşunca onaylanması gerekir. Ancak lojman, sosyal ve kulturel tesisler ile ticari faaliyet gosterilen yapılar bu hukmun dışındadır. (Değişik ibare:RG-01/3/2019-30701) İskÂn dışı alanlarda, kıyı imar planı olmayan alanlarda, Devletin guvenlik ve emniyeti ile Turk Silahlı Kuvvetlerinin, Sahil Guvenlik Komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının ve Emniyet Genel Mudurluğunun harekÂt ve savunması bakımından gizlilik arz eden muhimmat yapıları, sığınak, radar istasyonları ile nobet kulubeleri, gozetleme kuleleri, gemi/bot destekleme tesisleri ve karakol yapılarında her turlu sorumluluğun kurumlarına ait olduğuna ilişkin yazı alınmak suretiyle imar planı ve yapı ruhsatı aranmaz.

(8) Bakanlar Kurulunca belirlenen; gecekondu alanları ve kıyı alanlarında bulunan yapı ve tesisler, niteliğinin bozulması sebebiyle orman ve mera dışına cıkarılan alanlar dÂhil olmak uzere kentsel ve kırsal alan ve yerleşmelerdeki tesisler ile Bakanlıkca belirlenen finans ve ticaret merkezleri, fuar ve sergi alanları, eğlence merkezleri, şehirlerin ana giriş duzenlemeleri gibi şehirlerin marka değerini arttırmaya ve şehrin gelişmesine katkı sağlayacak ozel proje alanları ile 2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ve 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan uygulamalara ilişkin yapıların yapı ruhsatları ve yapı kullanma izin belgeleri yururlukteki imar ve parselasyon planlarına uygun olarak mudurluklerce duzenlenir ve bu alanlarda kat mulkiyetinin kurulması sağlanır.

(9) Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen alanlar ile merkezi idarenin yetkisi icindeki kamu yatırımlarına, mulkiyeti kamuya ait arsa ve araziler uzerinde yapılacak her turlu yapıya, milli guvenliğe dair tesislere, askeri yasak bolgelerdeki, genel sığınak alanlarındaki ve ozel guvenlik bolgelerindeki yapılar ile enerji ve iletişim tesislerinin ruhsata tabi olanlarına, Devletin hukum ve tasarrufu altında bulunan veya mulkiyeti Hazineye, kamu kurum veya kuruluşlarına veya gercek kişilere veya ozel hukuk tuzel kişilerine ait olan taşınmazlar uzerinde, kamu veya ozel sektor tarafından gercekleştirilecek olan yatırımlara ilişkin olarak ilgililerince ruhsat icin başvurulduğu halde ilgili idarece başvuru tarihinden itibaren iki ay icinde ruhsat verilmemesi halinde, ilgililerinin Valilikten talep etmesi ve Valiliğin teklifte bulunması uzerine, mudurluk ilgili idarenin goruşunu ister. İlgili idare, yapı ruhsatına ilişkin iş ve işlemlerin yapılmama gerekcelerini etraflıca acıklayarak konu hakkındaki goruşunu en gec on beş gun icinde mudurluğe bildirmek zorundadır. Suresinde goruş verilmezse olumlu goruş verilmiş sayılır. İlgili idare tarafından verilen goruş sonrasında en gec on beş gun icinde yapılan incelemede talebin yururlukteki uygulama imar planına, parselasyon planına ve mevzuata uygun olduğunun anlaşılması halinde, yapı ruhsatı mudurlukce resen duzenlenir ve ruhsat ve eklerinin onaylı bir orneği ilgili idareye iletilir. Yapılan incelemede eksiklik gorulmesi halinde eksiklikler yine bu sure icinde ilgilisine bildirilir. Eksiklikler tamamlandığında en gec beş iş gunu icinde yapı ruhsatı duzenlenir. Yapı kullanma izni ve işyeri acma ve calışma ruhsatına ilişkin başvurular da aynı usulle sonuclandırılır. Mudurlukler, bu fıkrada sayılan yapılardan kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan, yaptırılan, kullanılan veya işletilenler haric ozel hukuk gercek ve tuzel kişilerinin tasarrufunda olanlara veya yap işlet ve devret yontemi ile yapılanlara ilişkin yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, işyeri acma ve calışma ruhsatının duzenlenmesine dair işlemleri bedeli mukabilinde yapar, ayrıca ilgili idarelerce duzenlenmemesi halinde imar durum belgesi, kanal ve yol kotu tutanaklarını da bedeli mukabilinde duzenleyebilir.

(10) Yapının kamu adına denetimine ilişkin butun fenni mesuliyetler mimar ve muhendisler tarafından ustlenilmeden yapı ruhsatı duzenlenemez.