Devletin genc Padişahı Fatih Sultan Mehmed, İstanbul
fethini tamamladıktan sonra, yuzunu Akdeniz’e cevirmiş,
ilk olarak guclu bir donanma kurmuştu. Bu donanmanın
ussu Gelibolu'ydu. Gelibolu’dan yiğit denizciler cıkıyor, bu
ferman dinlemez leventler, yelkenlerini şişirerek, Akdeniz’-
in ucsuz - bucaksız sularına kendilerini salıveriyorlardı. İş-
te bu gunlerde, Karaman’dan Gelibolu’ya gelerek yerleşen
Mehmed Pirî adlı bir levendin, 1470 yıllarına doğru nur
topu gibi bir oğlu dunyaya gelmişti. Adını Muhiddin Piri
koydular. Cocuğun amcası tanınmış denizci Kemal Reis’ti.
Kemal Reis, Muhiddin Piri’nin yetişmesini uzerine aldı.
Onbir yıl, onu, Gelibolu’daki bilginler yanında okuttu. De-
likanlılık cağına gelince de, uc direkli kocaman gemisine,
sefer kÂtibi yaptı, onunla birlikte Akdeniz’in dalgalı, mavi
sularına acıldı.
Buyuk Turk denizcisi, tanınmış haritacı, şair ve edip
Pirî Reis...
Kemal Reis, Akdeniz kıyılarını birer birer tarıyor, kar-
şısına cıkan Venedik ve Ceneviz korsanlarına goz actırmı-
yordu.
Tam ondort yıl Kemal Reis, Akdeniz’i dolaştı, durdu.
Piri Reis, bu sure icinde, yeni ulkeler gordu. Demir atılan
her limanı en kucuk ayrıntılarına varmcayadek inceledi,
haritalarım yaptı. (KİTÂB-I BAHRÎYE) adında bir eser
yazıyor ve gozlemlerini bu eserde topluyordu. 1486 yılların-
da İspanya kıyı şehirlerini, Guneyde Cezayir’i cok iyi ta-
radı. Altı yıl, Kemal Reis’le birlikte İspanya Muslumanla-
rını Kuzey Afrika’ya taşımışlardı. Bu kolay olmamış, ce
tin savaşlar verilmişti. 1495 yılında Kemal Reis, resmen
Osmanlı Devletinin emrine girmiş, 1499 yılında da Derya
Kaptanı Davut Paşa, Kemal Reis’le Piri Reis’i Akdeniz Fi
lo Komutanlığına atamıştı. Ardından uzun suren Venedik
savaşları başlamış, 1511 yılında Kemal Reis bu savaklarda
şehit duşmuştu. Kendisini kucuk luğundenberi yetiştiren,
ona yani ufuklar acan Kemal Reis’in olumu Piri Reis icin
bir yıkım olmuş, Gelibolu’ya gelerek bir koşeye cekilmiş,
kitaplarını yazmaya, haritalarını cizmeye başlamıştı.
Piri Reis, hazırladığı haritaları Osmanlı Padişahı Ya-
vuz Selim’e sunmuş, daha sonra, padişahta emriyle deniz-
den Mısır Seferine katılmıştır. Kanuni Sultan Suleyman
devrinde Rodos seferine de katılan Piri Reis, bu sıralarda
(Bahriye) kitabını tamamlayarak padişaha armağan etmiş-
ti. Onun bundan sonraki gorevleri cok daha onemlidir. Bu
gorevler arasında Umman ve Kızıl denizler amiralliği de
vardır. Yaşının seksenbeşe yaklaştığı 1554 yılında olduğu
sanılan, ardında, o gune dek bilinmeyen bircok deniz bilgi-
leriyle dolu cilt cilt eserler, yıllarca Turk denizcilerine kı-
lavuzluk edecek haritalar bırakıyordu. Arasında
(Kitab-ı Bahriye)si, Ege ve Akdeniz'in bir kılavuzu sayılır.
Piri Reisin eserleri. Dunyanın ceşitli dillerine de cev-
rilerek basılmış, onun şohreti Turkiye sınırlarını coktan
aşmıştır.
Piri Reisin olumunden sonra, onun asla doldurulama-
yacak seckin yerine Murad Reis, Şeydi Ali Reis gibi tanın-
mış denizciler geldi. Onlar, Piri Reis'in gosterdiği hedef-
lerde gercekten başarılı hizmetler gorduler. Sonunda bu
yuk denizci Barbaros Hayreddin, Akdeniz'i bir Turk golu
haline getirerek Osmanlı Devletinin deniz gucunu Dunyaya
bir kez daha tanıttı.
Turk denizcileri arasında Piri Reis, başarılı bir kaptan
okluğu kadar, ileri goruşlu bir bilim adamı, bir coğrafya
cı olarak ayrı bir yer almada, Turkluğu aydınlatanlar ara-
sında dipdiri, yaşamadadır.
Mehmet ONDER
Tıpkıcekim PDF
11.4 Mb
354 Sayfa
Tercuman
fethini tamamladıktan sonra, yuzunu Akdeniz’e cevirmiş,
ilk olarak guclu bir donanma kurmuştu. Bu donanmanın
ussu Gelibolu'ydu. Gelibolu’dan yiğit denizciler cıkıyor, bu
ferman dinlemez leventler, yelkenlerini şişirerek, Akdeniz’-
in ucsuz - bucaksız sularına kendilerini salıveriyorlardı. İş-
te bu gunlerde, Karaman’dan Gelibolu’ya gelerek yerleşen
Mehmed Pirî adlı bir levendin, 1470 yıllarına doğru nur
topu gibi bir oğlu dunyaya gelmişti. Adını Muhiddin Piri
koydular. Cocuğun amcası tanınmış denizci Kemal Reis’ti.
Kemal Reis, Muhiddin Piri’nin yetişmesini uzerine aldı.
Onbir yıl, onu, Gelibolu’daki bilginler yanında okuttu. De-
likanlılık cağına gelince de, uc direkli kocaman gemisine,
sefer kÂtibi yaptı, onunla birlikte Akdeniz’in dalgalı, mavi
sularına acıldı.
Buyuk Turk denizcisi, tanınmış haritacı, şair ve edip
Pirî Reis...
Kemal Reis, Akdeniz kıyılarını birer birer tarıyor, kar-
şısına cıkan Venedik ve Ceneviz korsanlarına goz actırmı-
yordu.
Tam ondort yıl Kemal Reis, Akdeniz’i dolaştı, durdu.
Piri Reis, bu sure icinde, yeni ulkeler gordu. Demir atılan
her limanı en kucuk ayrıntılarına varmcayadek inceledi,
haritalarım yaptı. (KİTÂB-I BAHRÎYE) adında bir eser
yazıyor ve gozlemlerini bu eserde topluyordu. 1486 yılların-
da İspanya kıyı şehirlerini, Guneyde Cezayir’i cok iyi ta-
radı. Altı yıl, Kemal Reis’le birlikte İspanya Muslumanla-
rını Kuzey Afrika’ya taşımışlardı. Bu kolay olmamış, ce
tin savaşlar verilmişti. 1495 yılında Kemal Reis, resmen
Osmanlı Devletinin emrine girmiş, 1499 yılında da Derya
Kaptanı Davut Paşa, Kemal Reis’le Piri Reis’i Akdeniz Fi
lo Komutanlığına atamıştı. Ardından uzun suren Venedik
savaşları başlamış, 1511 yılında Kemal Reis bu savaklarda
şehit duşmuştu. Kendisini kucuk luğundenberi yetiştiren,
ona yani ufuklar acan Kemal Reis’in olumu Piri Reis icin
bir yıkım olmuş, Gelibolu’ya gelerek bir koşeye cekilmiş,
kitaplarını yazmaya, haritalarını cizmeye başlamıştı.
Piri Reis, hazırladığı haritaları Osmanlı Padişahı Ya-
vuz Selim’e sunmuş, daha sonra, padişahta emriyle deniz-
den Mısır Seferine katılmıştır. Kanuni Sultan Suleyman
devrinde Rodos seferine de katılan Piri Reis, bu sıralarda
(Bahriye) kitabını tamamlayarak padişaha armağan etmiş-
ti. Onun bundan sonraki gorevleri cok daha onemlidir. Bu
gorevler arasında Umman ve Kızıl denizler amiralliği de
vardır. Yaşının seksenbeşe yaklaştığı 1554 yılında olduğu
sanılan, ardında, o gune dek bilinmeyen bircok deniz bilgi-
leriyle dolu cilt cilt eserler, yıllarca Turk denizcilerine kı-
lavuzluk edecek haritalar bırakıyordu. Arasında
(Kitab-ı Bahriye)si, Ege ve Akdeniz'in bir kılavuzu sayılır.
Piri Reisin eserleri. Dunyanın ceşitli dillerine de cev-
rilerek basılmış, onun şohreti Turkiye sınırlarını coktan
aşmıştır.
Piri Reisin olumunden sonra, onun asla doldurulama-
yacak seckin yerine Murad Reis, Şeydi Ali Reis gibi tanın-
mış denizciler geldi. Onlar, Piri Reis'in gosterdiği hedef-
lerde gercekten başarılı hizmetler gorduler. Sonunda bu
yuk denizci Barbaros Hayreddin, Akdeniz'i bir Turk golu
haline getirerek Osmanlı Devletinin deniz gucunu Dunyaya
bir kez daha tanıttı.
Turk denizcileri arasında Piri Reis, başarılı bir kaptan
okluğu kadar, ileri goruşlu bir bilim adamı, bir coğrafya
cı olarak ayrı bir yer almada, Turkluğu aydınlatanlar ara-
sında dipdiri, yaşamadadır.
Mehmet ONDER
Tıpkıcekim PDF
11.4 Mb
354 Sayfa
Tercuman
