Turhan Selcuk - Abdulcanbaz - Sayı 06 - Akdeniz Fırtınası Kara Ejderha


Abdulcanbaz Yayınları

1930’lu yıllarda Cumhuriyet gazetesi Amerikalı populer dedektif Nick Carter’ın cizgibantlarını yayımlayınca bu uygulama gazetelerde yer almakta gecikmedi. 1950’lilere gelindiğinde belli başlı gazetelerde en az beşer altışar cizgiroman bandı yayımlanırdı. Milliyet Gazetesi de bu kervana katılmakta gecikmeyecekti. Gazetenin en tutulan cizgibandı Manfred Schmidt isimli Alman cizerin yarattığı hafiye Nick Knatterton tiplemesinin ‘Zehir Hafiye’ olarak uygulamasıydı.

Ancak İpekci’nin kafasındaki model yerli cizerlerin yaratacağı yerli kahramanlarla cizgibantlar yapmaktı ve bunun icin gazetesinin iki cizeri Turhan Selcuk ve Bedri Koraman’a baskı yapıyordu. Turhan Selcuk Abdi İpekci’nin ısrarı ile 1957 yılında bir denemeye girdi. Senaryosunu ve sozlerini Aziz Nesin’in yazacağı yeni bir kahramanın maceralarını cizecekti. Kahramanın adını Aziz Nesin koymuştu: ‘Abdulcanbaz’ O gunlerde Aziz Nesin’in isminin basında gorulmesi pek istenmediğinden, yayımlanan cizgibandında ismi gorulmuyordu. Turhan Selcuk bu işten aldığı paranın yarısını Aziz Nesin’e veriyordu. Aziz Nesin’in kahramanı turist rehberiydi, hilekÂr, uckağıtcı bir tipti.

Gelen bir turist gemisini karşılayıp bir Amerikalı ailenin rehberi olmaya onları ikna ediyordu; ilk işi misafirlerine iyi bir otel bulmaktı. Ama o donemin tek luks oteli Hilton’da -oykude Milton diye geciyordu- yer bulamayınca diğer otelleri deniyorlar ve uckağıtcı Abdulcanbaz’ın onerileriyle kaldıkları otellerde ya tahtakurularının hucumuna uğruyorlar yahut da Abdulcanbaz’ın anlaştığı otel randevuevi gibi calıştığından basılıp karakollara duşuyorlardı. Amerikalılar Abdulcanbaz’a ‘Eyptılcımbız’ diye hitap ediyorlar ve sonunda onun kazıklarından bizar olup bir daha gelmeyi duşunmeksizin İstanbul’dan kacıp kurtuluyorlardı.

Bu ilk macera noktalandıktan sonra Aziz Nesin ikinci Abdulcanbaz oykusunu kaleme alma onerisini “Ben artık bu konuda yazmam” diyerek reddedince, Rıfat Ilgaz’ın kaleme aldığı ‘Abdulcanbaz Artist Ajanı’ isimli macera yayımlanmaya başlıyordu. Bu kez Abdulcanbaz bir artist acentası acıyordu, Raci diye bir ortağı vardı. Onun niyeti acentaya artist olmak uzere gelen genc kızları Adana barlarına satmaktı. Bu sefer Abdulcanbaz arkadaş kurbanı oluyor ve aldatıldığını anlayınca kadın tacirleriyle savaşıyordu. Bu arada Tarsus’ta sonra en yakın dostlarından biri olacak ‘Tarzan’la tanışıyor ve birlikte Halep ve Beyrut’a uzanan bircok maceradan sonra kızları kurtarıyorlardı. Abdulcanbaz daha olumlu bir tip olmaya başlamıştı. Bu donuşumde cizgiromana alışan Turhan Selcuk’un katkısı olduğu kesindi.

Cunku Rıfat Ilgaz cizgibandın sozlerini geciktirmeye başlamış ve gunluk gazetenin hızı icinde bu gecikmeler problem olunca cizerimiz olayın gidişine bakarak sozleri kendi yazmış ve gecikmeyi onlemeye calışmıştı. Bu durum Rıfat Ilgaz’ı gucendirdi ve o da işi bıraktırdı. Abdulcanbaz’ın butun sorumluluğu Turhan Selcuk’un omuzlarına kaldı ve bir ‘İstanbul Efsanesi’ olacak Abdulcanbaz yepyeni bir kimlikle Turhan Selcuk’un oz malı olarak yeniden doğdu. İlk iki oykudeki bıckın, uc kağıtcı, dalavereci Abdulcanbaz olmaktan cıkmış duzenin yozlaştırdığı ortama ve ortamın urunu olan ahlaksız, namussuz, utanması arlanması olmayan kişilere karşı savaşan bir kahraman, bir simge olmuştu.

Turhan Selcuk bu değişimi kahramanının bir ruyasını anlatarak başardı. Tanıtım ilanında yeni Abdulcanbaz “Abdulcanbaz Bey yeni tuttuğu kulubede bir ruya gorur. Bir paşazadedir, tokadını yiyen muhakkak yeri oper, devrilir. Meşhur fırtınalardandır” diye tanımlanır. Ruyanın diğer kahramanları olarak Tarzan, Benli Eftelya, Gozluklu Sami ve iki unlu kabadayı Surahi Mustafa ve Yengec Abdullah tanıtılmakta ve macera “Kan, olum, ihtiras, vahşet, kin, aşk, hovardalık, racon romanı yarın başlıyor” diye reklam edilmektedir.

Turhan Selcuk, bu şekilde bir ruya ile başlayan yeni Abdulcanbaz maceralarını bilincli bir şekilde uzatarak ilk iki maceradaki kotu Abdulcanbaz’ı unutturmuş, başka bir deyişle Abdulcanbaz bu ruyasından hic uyanmamıştır. Artık Abdulcanbaz sonraki yıllarda efsane olacak karakterine burunmuş, unlu Osmanlı tokadını atınca karşısındaki en babayiğit rakibini bile yere seren ama yalnız kaba kuvvetle değil mertliği, vatanseverliği, insanlığı ile simgeleşen bir kahraman olmuştu. Haksızlığa, uc kağıtcılığa, riyakarlığa, halkı aldatmacılığa karşıydı. Maceralar bir yandan Karagoz ve orta oyunu gibi geleneksel Turk seyirlik edebiyatının ve meddah geleneğinin izlerini taşırken Turhan Selcuk’un kurgu ucgeninin bir kenarını Gozluklu Sami, Surmegoz İhsan, Ebucehil Kadri Kadrettin, Molla Capkıni gibi kotuler, diğer tarafını Abdulcanbaz’la birlikte Tarzan, Fettah, Karanfil Hoca, Komiser Osman gibi iyiler oluşturuyor, ucgenin ucuncu kenarını kadınlar tamamlıyordu.

Guzel yuzlu, uzun bacaklı, ince belli, dipdiri memeli ve kalcalı kadınlar; cizerimizin deyişiyle “karpuz goğuslu, ayva gobekli, ince belli, sutun gibi bacaklı kadınlar”. Cizerimizin klasikleşen ve simgesi olan koşeli cizgileri kadınlar icin gecerli değildir, kadınlar butun yuvarlakların sahibidir. Karısı Ruhsar, Safinaz, Cihanyandı Saliha, Esnaf Raziye gibi iyi kadınlar yanında Zaruhi, Katina Katerina, Ramona gibi şeytani kotuler de vardır. Abdulcanbaz; ilk oykulerinde zaman kesiti olarak II. Abdulhamit donemi sonu, I. Meşrutiyet donemi ve Mutareke doneminde İstanbul’da yaşamış gorulur. Maceralarından birinde Mahmut Sadrettin Paşa’nın kızı Ruhsar’ı tanır ve onunla evlenir. Abdulcanbaz zaman ve mekana bağlı olmayarak maceralarını yaşar.

Bir bakarsınız tarihten onceki devirlerde tekerlek icat olmadan ortaya cıkar; bir bakarsınız IV. Mehmed’in unlu sadrazamı İbşir Paşa ile mucadele eder, Turgut Reis ile denizlerde savaşır; XVII. yuzyılın unlu seyyahı Evliya Celebi ile seyahatler yapar, bir bakarsınız 2083 yılında Dipkus gezegenindedir yahut 2190 yılında uzay kıyılarındadır. Resimli bantların yayımlandığı gunlerdeki olaylara da karışır. Mısır’a o donemdeki Mısır Cumhurbaşkanı Abdulnasır’ın davetiyle gider ve 007 James Bond ruzgarının estiği gunlerde 007 Neymiş Bond ile mucadelesinde Komiser Osman’a yardım eder. Mekan olarak da geniş bir yelpazede kendisini goruruz. Irak’ta Turkiye’nin petrol menfaatlerini korurken Paris-Moskova arası otomobil yarışına katılır, Paris’te Arsene Lupin’le, ABD’de Al Capone ile uğraşır.

Butun bu gelişmeler yaşanırken ilginc bir başka gelişmeye de tanık oluruz. Okur icin Abdulcanbaz adeta canlı bir varlık, yaşayan bir kişidir. Abdulcanbaz seyahate cıkmaya karar verince yurdun pek cok yerinden davet alır; Ruhsar ile evleneceği olayın gelişmesinde Ruhsar hastalanıp olmek uzeredir; okurlardan Ruhsar’ın iyileşip Abdulcanbaz ile evlenmesi icin buyuk bir baskı gelir; hatta unlu yazar Ahmet Mithat’ın torunu olduğunu iddia eden bir okur “Dedem gazetede tefrika edilen romanlarında okuyucularının ısrarlı isteği uzerine olmekte olan kadın kahramanlarını iyileştirirdi” deyince Ruhsar iyileşir ve evlenirler, kızları Canbaziye doğar. Bir ilginc nokta da Ruhsar’ı ev haliyle biraz dekolte cizince gelen tepkilerdir

. Okuyucular “Turhan Bey kardeşim, sen bizim yengemizi nasıl boyle dekolte cizersin, Abdulcanbaz’ın hanımına ayıp olmuyor mu?” diye eleştirirler. Gorulduğu gibi artık okur icin Abdulcanbaz bir mittir, ona yakışıksız davranılması affedilmez. Turhan Selcuk bu tepkileri ciddiye alıyor, gunluk bandın başına veya sonuna bir not duşerek bu uyarıları dikkate aldığını gosteriyordu. Abdulcanbaz maceraları uzun donem Milliyet’te yayımlandı, daha sonra Turhan Selcuk’un gittiği Yeni İstanbul, Akşam, Cumhuriyet gazetelerinde, tekrar Milliyet’te yayımlandı, 1980’li yılların sonunda Turhan Selcuk Abdulcanbaz maceralarını noktalamayı ongordu ama 1994’te kısa bir sure de olsa yeni maceraları yayımladı.

Turhan Selcuk 12 Mart 2010’da olduğu zaman arkasında altmışa yakın Abdulcanbaz oykusu bırakmıştı.
...

Eyup Uyepazarcı
(13.11.2011 tarihli Pazar Postası'ndan alınmıştır.)

Mediafire
Turhan Selcuk - Abdulcanbaz - Sayı 06 - Akdeniz Fırtınası Kara Ejderha Pdf 9Mb:



Yandex
Turhan Selcuk - Abdulcanbaz - Sayı 06 - Akdeniz Fırtınası Kara Ejderha Pdf 9Mb:

Link kontrol edildi, onaylandı.