İrgat Siman, İvo Andric'in tipik hikÂyelerin-
den biri. Butun oteki hikÂye ve romanlarında ol-
duğu gibi, tarihsel oluşumu temel olarak, bu olu-
şum icindeki bir insan dramım inceliyor. Ustelik ca-
ğımızda bile olup olup dirilerek ceşitli bicimler ve
yeni yeni adlar, kişilikler altında ortaya cıkan ağa
-ırgat sorununu ele alarak oruyor hikÂyeyi. Hem
toplumsal bir sorunu belirgin nitelikleriyle ortaya
koyuştaki ustalığı, hem de anlatım ve yazış tekniği
acısından ulaşılan olgunluk bakımından ilginc bir
ornek. Dunya goruşundeki evrensellik, tarihe yas-
lanıştaki akılcı yontem Irgat Siman'ın oykusunu
kuru bir sorun hikÂyesinden ote, insancıl bir duzeye
yukselterek acı bir alayla ince bir kara mizah ha-
vasına burunduruyor. HikÂyedeki 1878 tarihi artık
yalnızca bir fondur. Irgat Siman (gercek adıyla
Simo Vaskovic) ın acı yaşantısı uzantısını gunumuz-
de bulacaktır.
İvo Andric - Irgat Siman
Cem, 1976, 244, Adnan Ozyalcıner-İlhami Emin, Roman
