İkinci Dunya Savaşı yıllarında, Zonguldak komur ocakları cevresinde yaşayan erkek koyluler ?işci mukellefiyeti? adı altında zorla calıştırılmışlardır.
Yaşlı bir madenci o gunleri şoyle anlatıyor: ?Yuk taşıyan bir hayvan huysuzlanıp gitmezse, sahibi dover onu. Ama ne kadar doverse dovsun, hayvanını yaralamak, sakat bırakmak, oldurmek gelmez icinden. İşte boyle sakınmalardan bile uzaktık ?mukellefiyet?te biz. Bir hayvan, bir eşya kadar bile değerimiz yoktu nedense! Ayağı kırılan bir ocak katırı, yiten bir kazma, bizlerin olumunden daha cok uzerdi başımızdakileri. Cunku ocakta calışan katır az bulunuyordu. Kazma, kurek belli sayıdaydı. Ama bize gelince, karıncalar kadar coktuz biz.?
İrfan Yalcın Olumun Ağzı?nı, maden ocaklarında can vermiş, sakat kalmış, ?maden?in butun cilesini cekmiş, ama hicbir zaman insan onuruna yaraşır bicimde yaşatılmamış tum emekcilere adıyor.
Sayfa Sayısı : 176
Yayınevi: ZE
Baskı Yılı : 1979