• 21-07-2022, 18:48:02
    #1
    Gulsum Ezgi Korkmaz
    Gizli İçerik:
    Gizli içeriği görmek için mesaj yazmalısınız.

    OZET
    III. Murad?ın oğlu Şehzade Mehmed?in sunneti dolayısıyla 1582 yılında İstanbul?da buyuk bir şenlik duzenlenmiştir. Bu gorkemli şenlik pek cok edebî esere konu olmakla kalmamış, yeni bir edebî turun ortaya cıkmasına da vesile olmuştur. SûrnÂme adı verilen ve saray şenlikleri ile ilgili bu edebî turun ilk ornekleri Gelibolulu Âlî?nin CÂmi?u?l-Buhur Der MecÂlis-i Sûr?u ve İntizÂmî?nin SûrnÂme-i HumÂyûn?udur. SûrnÂmeler, 16. yuzyılda Osmanlı Devleti?nde halkın gundelik hayatından saray goreneklerine, uretim ilişkilerinden ceşitli sanatsal formlara dek pek cok konuda onemli bilgi kaynaklarıdır. Bu metinler, iclerinde barındırdıkları malzemenin zenginliğiyle bircok araştırmacının dikkatini cekmiştir. Yapılan calışmalarda, genellikle şenliğin kendisi uzerinde durulmuştur. Bu şenliğin sûrnÂmelerde edebî urunlere nasıl donuştuğu uzerinde ise yeterince durulmamıştır. Bu tezde, Osmanlı şenlik geleneğine bağlı olarak ortaya cıkan sûrnÂme turu genel ozellikleriyle tanıtılmış ve bu turun ilk ornekleri olan CÂmi?u?l-Buhur Der MecÂlis-i Sûr ve SûrnÂme-i HumÂyûn, 1582 şenliğini ele alış bicimleri bakımından incelenmiştir. SûrnÂme yazarlarının şenliği birer edebî metne nasıl donuşturdukleri, kullandıkları anlatım bicimleri ve benimsedikleri soylem ele alınmıştır. Tezde, sûrnÂmelerin, hem edebî pratikler hem de şenliklerin edebiyatla ilişkisine dair icerdikleri veriler bakımından, yazıldıkları devrin dil ve edebiyat anlayışını yansıttıkları belirlenmiştir. Gosterilerin kayda gecirilmesinde her iki sûrnÂme yazarının da edebî bir dil oluşturma kaygısı guttuğu, soyleyişte ozgunluk aradığı gozlemlenmiştir. İntizÂmî ve Gelibolulu Âlî, eserlerinde aynı şenliği anlatmalarına karşın, ortaya cıkan metinler birbirinden cok farklıdır. İki sûrnÂme yazarının şenliğe farklı şekillerde yaklaştıkları ve metinlerdeki anlatım bicimi ve soylemin bu farklı yaklaşımları yansıttığı ortaya koyulmuştur.