Unlu Arap yazar Emîn er-ReyhÂnî, goc ettiği Amerika Birleşik Devletleri'nden Doğu'ya dondukten ve Doğu krallıklarına birkac gezi yaptıktan sonra bir dizi kitap yazmıştır. Bu kitapların en meşhuru ve en faydalısı Irak'ın Kalbi isimli kitabıdır ki, bu kitap, XX. yuzyılın ilk yarısında, 1920-1930 yılları arasında gercekleşen Irak Devrimi'ni ceşitli yonleriyle ele almakta, o donemde Arapları ve Iraklıları ilgilendiren butun konularla ilgili yazarın kişisel goruşlerini icermektedir. Bu bakımdan o, tarih, edebiyat ve siyÂset kitabıdır. ReyhÂnî, adı gecen kitabını 1922 yılında Bağdat'ı ilk ziyaretinden sonra, siyÂset, edebiyat ve kulturun o donemdeki en onemli temsilcileriyle goruşmeler yaptıktan sonra yazmıştır. ReyhÂnî, işgalci İngilizlerin yonetim ve egemenliği Iraklılara devretmeyi kabul ettiği buyuk devrimden sonra Irak'ı ziyaret etmiş ve Bağdat'ta gorkemli bir torenle karşılanmıştır. Cunku Arap halkı onu her şeye isyan eden bir Arap yazar olarak goruyordu; icinde yetiştiği topluma karşı cıkan, terk ettiği Doğu'ya ve goc ettiği Batı'ya karşı isyan bayrağını acan birisiydi o. Otuz yıldan daha fazla bir sure once ReyhÂnî, Irak'ın Kalbi'nde guzel gorduğu veya cirkin bulduğu goruşlerine yer vermiştir. Yazar, Bağdat'ın rûhunu şu sozlerle dile getirmektedir: "Bağdat'ın ruhu l havle cekerek her şeye sabır gostermek ve kadere teslim olmaktır. Huzursuzluk ve azgınlıktır. Allah korkusu ve gunahtan sakınma duygusudur. Bağdat'ın rûhu gunumuzde ise petroldur. Belki de petrol gelecekte Bağdat'ın en buyuk kimyasal can damarı ve o zamanın berrak ve boğucu potasındaki bileşik rûhu olacaktır."

Anka, 1. Baskı, 2006, (cev.) Muammer Sarıkaya

ALINTIDIR