Benjamin Lieberman, Korkunc Kader: Modern Avrupa’nın Oluşumunda Etnik Temizlik, cev. Damla Tanla Kurt, Heretik: 35, Tarih Dizisi: 2, Ekim 2016, 494 s.
[Arka kapaktan]
Buyuk bir Yahudi mezarlığının kalıntıları bugun Selanik’te, Selanik Universitesi’nin bulunduğu yerleşkenin altında bulunuyor. Onun hemen yakınında, modern Turkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal’in cocukluğunu gecirdiği ev yer almakta. İnsanı sarsan ve uzuntuye gark eden bu hatıralar sadece Yunanlılara değil, aynı zamanda binlerce Yahudi, Turk, Bulgar ve Ermeni’ye de ev sahipliği yapmış olan, bir zamanların hareketli ve kozmopolit şehri Selanik’e ait. Benjamin Lieberman Korkunc Kader’de, Selanik başta olmak uzere Osmanlı, Rus, Avusturya-Macaristan ve Alman imparatorluklarına ait yuzlerce şehirde, soz konusu imparatorlukların parcalanıp bugun bildiğimiz modern devletlere donuşmesiyle birlikte vuku bulmuş şiddetli donuşumleri buyuk bir ustalıkla ele alıyor. Korkunc Kader, on milyonlarca insanın olumunu ve surgununu iceren bu surecin, bugune kadar yapılmış en geniş kapsamlı tarihini gozler onune seriyor. Lieberman, birinci elden tanıklıkları ve diplomatik kayıtları kullanarak, 19. yuzyılda Bulgaristan, Yunanistan ve Rusya’daki en erken etnik temizlik olaylarını, milliyetciliğin yukselişe gectiği yılları, iki savaş arası donemi, Ermeni soykırımını, Holokost’u, Sovyet Rusya’nın yukselişi ve duşuşunu ve son olarak da 1990’larda Yugoslavya’nın dağılış surecini mercek altına yatırıyor. Butun bu sureclerde yalnızca monarkların ve diktatorlerin değil, demokratik bir şekilde secilmiş siyasi liderlerin ve ilaveten, kucuk bir yonlendirmeyle bile komşularını talan eden ve onları katleden sıradan insanların belirleyici rolunu de analiz ediyor.
Orijinal başlık: Terrible Fate: Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe
Alıntıdır • PDF • 7.59 MB
