Avrupalıların Doğu’ya yonelik ilgisi 13. yuzyılda Haclı seferleriyle başladı. Ancak bu ilginin yonu zamanla değişti ve 1204’te Haclıların Bizans İmparatorluğu’nun başkentini ele gecirmesiyle salt dinsel bir nitelik taşımadığı ortaya cıktı. Bu planlar yuz yıl kadar Memluklar, Anadolu Selcukluları ve Bizans’a yonelikti. Avrupalıların Turklerle ilk kitlesel teması da bu seferlerle oldu. 14. yuzyıldan itibaren de Avrupa’da fetihlere başlayan Osmanlı Devleti bu planların son ve değişmez hedefi oldu. Yuzyıllarca uretilen onlarca projenin coğu tarihin tozlu raflarında kaldı. Varlığı bilinen bu projelerin ilk sistemli derlemesini, 20. yuzyıla girerken Romanya Krallığı’nın İstanbul elcisi olarak gorev yapan diplomat ve araştırmacı Trandafir G. Djuvara yaptı. Farklı ulkelerin arşivlerinde yaptığı calışmalarla o zamana dek bilinmeyen, unutulmuş projeler de keşfetti. Balkan Savaşları sırasında hazırlanan bu kaynak eser yeni baskısında, yazarın 1930’da yayımladığı anılarından secilen, 1896’dan Turkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına uzanan doneme ilişkin carpıcı bolumlerle birlikte okuyucuyla buluşuyor.

Trandafir G. Djuvara (1856-1935) Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı Boğdan Prensliği’nin İbrail (gunumuzde Braila) kentinde doğdu. Romanya Krallığı’nın kuruluşuna tanık oldu. Paris ve Bruksel’de edebiyat ve siyaset bilimi eğitimi alarak diplomat oldu. Belgrad (1887-88), Sofya (1888-91), İstanbul (1896-1900), Bruksel (1909-20) ve Atina’da diplomatik misyon şefi olarak gorev yaptı. Diplomatik başarıları ve yazdığı kitaplarla pek cok odul aldı, Rumen kultur hayatında derin izler bıraktı.

Ceviri: Pulat Tacar
Yayınevi: İş Bankası Kultur Yayınları
Orijinal Adı : Cent Projets de Partage de la Turquie (1281-1913)
Basım Yılı: 2017


Aranabilir PDF