Konyalı Muhammed HÂdimî’nin onemli bir 18. yuzyıl Osmanlı taşra Âlimi olduğundan kuşku yoktur. Belki de isimlerini fazla tanımadığımız onlarca taşra Âliminin en onde gelenlerindendir. Menkıbeleri, bilhassa Konya ve civarında nesilden nesle aktarılmış ve bircoğu gunumuze kadar gelmiştir. Bunlar halk arasında dilden dile dolaşmaktadır. Yapıtları pek bilinmese de, tasavvuf cevrelerinde onemli bir şahsiyet olarak hÂl saygıyla anılmaktadır. Fıkıh ve ahlak alanında da hatırı sayılır bir otorite olarak kabul edilmektedir. Ozellikle ahlak ve tasavvuf alanlarında verdiği eserler, gunumuzde de rağbet gormektedir. Mecelle’nin onemli kaynaklarından biri olan ve Osmanlı’nın son donemlerine kadar medreselerle hukuk mekteplerinde okutulan MecÂmiYu’l-hakÂ’ik adlı eseri, modernleşme surecinde Turk hukuk tarihinin onemli calışmalarından biridir. Hadim kasabasında kurduğu Anadolu’nun en onemli eğitim merkezinde, bircoğu donemlerinin gozdesi olan yuzlerce Âlim ve sûfi yetiştirmiştir.
HÂdimî’nin nufuz alanı ve şohreti boylece, Hadim’den başlayıp oradan butun Anadolu’ya ve nihayet Osmanlı sınırlarını aşıp Afrika’dan Rusya’ya uzanan geniş bir coğrafya’ya yayılmıştır. Bunda onun İslam duşun tarihinin en koklu problemlerinden biri din-tasavvuf ilişkisine yaptığı uzlaştırıcı katkının ve ihtilaflar karşısında aldığı ‘arabulucu’ pozisyonun rolu yadsınamaz. Elinizdeki kitap, bu başarı oykusunu ayrıntılı bir bicimde ele alıyor. HÂdimî’nin şahsında bir Osmanlı taşra bilgininin nasıl yetişip yukselebildiğini, nasıl merkez ulema ile boy olcuşebilecek bir otorite olabildiğini, dinsel ve bilimsel faaliyetleriyle nasıl sınırları aşan bir şan ve şohrete ulaşabildiğini ortaya koyuyor. Aynı zamanda, 18. yuzyıl Anadolu’sunda bilim anlayışı, din ve tasavvuf eğitimi, toplumsal yaşam, kultur ve edebiyat gibi konulara da ışık tutuyor.
Dr. Yaşar Sarıkaya Bochum Ruhr Universitesi’nde Şarkiyat, İslam Bilimleri ve Pedagoji okudu. Aynı universitede yuksek lisans ve doktorasını yaptı. Osmanlı eğitim ve kultur tarihi, Avrupa’da İslam ve İslam din eğitimi konularında Almanca ve Turkce kitap ve makaleleri var.
Yayın Tarihi: 09.01.2008
Yayınevi: Kitap
Aranabilir PDF
Mediafire