Jean Chardin - Chardin Seyahatnamesi İstanbul, Osmanlı Toprakları, Gurcistan, Ermenistan, İran, Kitap Yayınevi, İstanbul 2014.
Chardin Seyahatnamesi 1686’da yayınlandığından bu yana seyahatname turunun klasikleri arasında yer aldı. Chardin ilk doğu yolculuğuna 1664’te cıkmış, ama bu kitabın konusunu oluşturan yolculuğu ortağı M. Raisin ile 10 Kasım 1671’de İzmir’e gitmek uzere Livorno’da buluşmalarıyla başlıyor. Yolculukları uc ulkeyi; Osmanlı imparatorluğu, Gurcistan ve İran’ı kapsıyor. Chardin Osmanlı imparatorluğu hakkında genel bir bilgi vermeyi iddia etmiyor. Buna karşılık kapitulasyonların yenilenmesi konusunda Fransız-Osmanlı muzakerelerinde Edirne’de Osmanlı Sarayında bulunmasını fırsat bilerek bu 17. yuzyılın ikinci yarısında Osmanlı imparatorluğuyla Hıristiyan Avrupa’nın ilişkileri hakkında bir genel bakış sağlıyor. Chardin’i burada ozel kılan nokta olayların basit aktarımından ziyade yorumlarındadır. Seyyahların metinlerinde olduğu kadar, resmi veya gayri-resmi raporlarda şu veya bu olay kendinden gecmiş bir sultanın, hırcın bir haremağasının, tamahkÂr bir vezirin veya fanatik bir muftunun kaprisleri olarak aktarılırken, Chardin, muhtemelen var olan butun faktorlerin otesinde uc kıtaya uzanan ve icte ve dışta son derece karmaşık sorunlarla mucadele eden gercek bir imparatorluk politikasını ortaya cıkarmayı başarıyor. Genc sayılacak ve İstanbul’dan sadece gecmekte olan bir tuccarın doneminin kalıplaşmış fikirleri aşabilmesi cok şaşırtıcıdır. Yazarımızın Gurcistan’a dair anlattıklarının iki yonu var: fazlasıyla hareketli gecen kendi yolculuğunun ve maceralarının hikÂyesi ve yakın tarihle ilgili kısa bilgiler. Bu iki yon başarıyla kimliğini muhafaza etmeye calışan, uc guclu komşusu; İran imparatorluğu, Osmanlı imparatorluğu ve Rus imparatorluğu arasına sıkışmış hem uysal hem de yabani bir ulkenin renkli goruntusunu sunarak birbirini tamamlıyor. Chardin once Erivan’dan Tebriz’e ve buradan da Isfahan’a yaptığı yolculuğun coğrafi on bilgilerini vermiş ve metne Ermeni ve İran toplumuyla ilgili goruşlerini de serpiştirmişti. Yazar 24 Haziran 1673’de Isfahan’a varacaktır. İşlenen konular sarayla pazarlıkları ve Isfahan’a gelen buyukelcilikler aracılığıyla İran-Avrupa ilişkileridir. Chardin araştırmacı bir kişiliğe sahiptir ve yazılı İran kaynaklarını yoğun şekilde kullanmıştır. Verdiği tarihsel-coğrafi bilgilerin buyuk bir kısmı, o donemde Avrupa’da tanınmayan 14. yuzyılda yaşamış buyuk İran coğrafyacısı Hamdullah Mustevfi’den geliyor.
**Yukleme bana ait.
Format PDF. Boyut (12.2 MB). 498 Sf.
ISBN: 9786051051253
