Demokrasinin yeşermesinin guc olduğu bir bolgede ender bir konuma sahip olan Turkiye, secimlere dayalı iktidar değişiklikleri, sivil siyasi donuşumler, farklı goruşlere sahip coksesli bir toplum gibi demokratik yaşamın bircok niteliğini gorunuşte elinde bulunduruyor. Ama bunlara karşın, ordunun Turk siyasal sisteminde Batı Avrupa ulkelerinde benzeri bulunamayacak bir rolu var. Ordu, 1960, 1971, 1980, 1997’de ve yaşadığımız şu gunlerde olmak uzere defalarca “ulusun yuce cıkarları” adına devreye girmiş ve gundelik yaşamda “siyasal yargıclığa” soyunmuştur. Birleştirici, hatta yeniden yapılandırıcı bir guc olarak ortaya cıkan ordu sonucta “ulusun ta kendisi,” “anavatanın ve vatanseverlik inancının bekcisi” olarak gorulmektedir. Silahlı kuvvetlerin vasiliği bu gayrı resmi toplumsal ve kulturel kabullenmelerden guc almakla kalmayıp, ayrıca Turk Silahlı Kuvvetleri İc Hizmet Kanunu’nun 35. maddesi ile kurumsallaştırılmıştır. 1980 darbesinin urunu olan ve halen gecerliliğini koruyan 1982 Anayasası da Savunma Bakanlığı’na değil de doğrudan başbakana bağlamak suretiyle Silahlı Kuvvetlere yadsınamaz bir ozerklik vermiştir. Askeri alandaki, soruşturma ve sucların yargılanmasına ilişkin adli cerceve de, ordunun ayrı ve bağımsız bir adalet uygulamaya hakkı olan –butunuyle ayrıcalıklı– bir kurum haline gelmesine katkıda bulunur. Turkiye’de ordunun siyasal rolune ilişkin yeni bir acıklama modeli sunmaya calışan bu calışma şu sorulardan hareket etmektedir: Turk Silahlı Kuvvetleri ne tur orgutsel ozelliklere sahiptir ve bir kurum olarak nitelikleri nelerdir? Toplumsal catışmaların ustunde, ne olcude homojen bir toplumsal grup oluşturur? Siyaset sahnesinde sivillerle askerler iki ayrı ve muhalif cephe olarak mı karşımıza cıkmaktadır? Asker hangi nedenlerle ve hangi koşullar altında siyasal yaşama mudahale etmektedir? Askeri iktidar hangi sureclerden gecerek anayasal duzen icinde kurumsallaşır? Ulusal savunma harcamaları uzerinde kurumsal korporatif cıkarların etkisi nedir? Askeri iktidarın ulkenin ekonomik yapısıyla ilişkileri nelerdir? Levent Unsaldı Paris Sorbonne Universitesi’nde post doktora calışmalarını surduruyor. Bu kitap Unsaldı’nın Fransa'da, Başbakanlığa bağlı, Ulusal Savunma Yuksek Etutler Enstitusu'nun (IHEDN) her yıl duzenlediği ve en iyi yuksek lisans ve doktora tezlerini odullendirdiği yarışmada, ikinciliğe layık gorulen doktora tezine dayanarak hazırlandı.
Yayın Tarihi: 01.12.2008
Yayınevi: Kitap
Aranabilir PDF
Mediafire
