İsmail Beşikci - Cumhuriyet Halk Fırkası'nın Tuzuğu (1927) ve Kurt Sorunu
Komal, 1978, 320, , Politika
...Bu araştırmada, Turkiye’nin siyasal hayatında, 55 seneyi aşkın bir zamandır cok onemli bir rol oynayan Cumhuriyet Halk Fırkası'nın (Par¬tisinin) tek parti donemindeki tuzuğu incelenmektedir. Bu tuzuk 1924 Anayasası’nın cok us¬tunde duran temel bir siyasal belgedir. Adı tuzuk olmasına rağmen tek parti doneminin en onem¬li siyasal belgesidir. Cunku bu tuzuk gereğince, CHP’nin Daimi ve Değişmez Genel Başkanı, Bu¬yuk Şef Gazi Mustafa Kemal ve Değişmez Genel Başkan ve Milli Şef İsmet İnonu, TBMM'nin tum uyelerini atama yetkisine sahip idiler. Dolayısıyla Turk tek parti sisteminde, devlet ege-menliğinin teşkili ve idaresi, Şefin kişisel irade¬sine, ortak kabul etmez, tartışma ve eleştiri¬den uzak, hukmetme yetkisine bırakılmıştır. Boylesine onemli bir siyasal belge olmasına, harfi harfine uygulanmasına rağmen, Turk uni¬versitesi, Turk profesorleri, kısaca, Turk duşun¬cesi, bu tuzukten hic soz etmemiştir. Anayasa¬nın cok uzerinde duran bu siyasal belgeyi goz¬den uzak tutabilmek icin gayretini esirgeme¬miştir. Fakat Turkiye'nin son yarım asırlık si¬yasal hayatına, bilim yontemini kullanarak yak¬laşmak isteyenler, olguları ve olgusal ilişkileri bir butunsellik icinde kavramaya calışanlar CHF'nin tuzuğunu kati surette gozden uzak tu¬tamazlar...»
