Calgı muzik yapmaya yarayan aletlere verilen genel addır. Nefesli diğer adıyla uflemeli calgılar ise icindeki havanın titreşmesi sonucu sesin oluştuğu calgıların ortak adıdır.

Nefesli calgılar Batı muziğinde orkestranın ikinci calgılar bolumunde bulunmaktadır. Uflemeli calgılarda cıkan sesin tiz yani ince veya bas ya da kalın olması borunun uzunluğu ile doğru orantılıdır. Boru kısaldıkca ses daha cok tizleşir, boru uzadıkca ses kalınlaşır. Herhangi bir nesneden ses elde etmek icin, o nesnede bir titreşim oluşturmak gerekir. Uflemeli cal¬gılar, temel olarak ici boş, silindir bicimli bir govdeden oluşur. Ağızlık bolumunden uflen¬diğinde govdenin icindeki hava sutununun titreşmesiyle ses elde edilir.
Uflemeli calgılar uc gruba ayrılır :
1- Tahta nefesliler (Flut, ney, obua, klarnet, fagot, saksafon)
2- Bakır nefesliler (Korno, trompet, trombon, tuba)
3- Diğer nefesli calgılar (Kaval, mey, zurna, flut, sipsi, tulum)

Flut: Nefesli calgılar icinde en cevik ve en hunerli calgıdır ve hemen hemen her şeyi calmak mumkundur. Tek dil, cift dil, uc dil ve kurbağa dili teknikleri ile rahatlıkla yapılır. Flutun kreşendo ve dekreşendo imkanları diğer calgılara gore daha kısıtlıdır. Bazı tril ve tremololar ise imkansızdır . Bilhassa ince seslerdeki gur pasajların calımında cok nefes harcanması gerektiğinden dolayı cumle yapısı, flutcuye arada bir nefes alma ihtiyacını giderecek boşluklar icermelidir.

Zurna : Turkiye’nin bircok yerinde kullanılan, tahta, metal ve kamış kullanarak yapılan, yuksek sesli, bundan dolayı buyuk davul ile birlikte calınan, nefesli bir calgıdır.

Ney: Kamıştan yapılan nefesli bir calgıdır. Ve oldukca populerdir. Ozellikle ilahiye merak duyanların e sevdiği calgıdır. Yedi delikli ve ceşitli cinsleri olan Turk sanat muziği uflemeli calgısıdır. Ney calan kişiye “neyzen” denir. Neyin ilk orneği Sumerlerde gorulmektedir. Ney dokuz boğumdan oluşmaktadır. Boğumların catlamaması icin cevresine gumuş tel sarılmaktadır. Deliklerinin altı tanesi usttedir. Uflenen kısmına fildişi, ya da kemikten yapılan bir parca takılır. Ağız bolumune takılan parcaya “prazvana”, uflenen bolume ek olarak takılan parcaya ise “paşpare” adı verilmektedir. Ney gerek calgı olarak gerekse Mevlana’nın yuklediği mecazi anlam olarak Mevlevilikte onemli bir yer tutan bir calgıdır.

Obua : Ağız ve hava basıncıyla calınan nefesli calgılardandır.

Klarnet : Klarnet sert ve dayanıklı ağaclardan genel olarak abanoz ağacından yapılan uflemeli calgı turudur. Ayrıca metalden yapılanları da vardır.

Fagot : Ahşap nefesli bir calgıdır. Fagot, cift kamışlı ve tek parcalı bir enstruman olan curtaltan, 16. yuzyıl’da Avrupa’da turemiştir.

Saksafon : Saksofon veya saksafon daha cok koni ve “S” biciminde pirincten uretilen, ağzındaki kamış sayesinde ses cıkaran bir calgıdır.

Kaval: Coban calgısı olarak da bilinen kaval, daha cok şimşir ağacından yapılmakta olup altta 1 ve ustte 7 delikli olarak yapılmaktadır. Dilli kaval ve dilsiz kaval olarak iki turu vardır. Dilli kavalın ucunda ses cıkmasını sağlayan bir duduk bulunmaktadır. Dilsiz kaval ise ici boş bir boru gibi olup calan kişi nefes teknikleriyle istenen sesi cıkarmaktadır.

Korno:Salyangoz kabuğu gibi kıvrımlı olup bakır borudan yapılan uflemeli bir calgıdır.

Trompet: Trompet, bakırdan yapılan bir uflemeli calgıdır. Bir ağızlık ve kendi uzerine kıvrılmış olan silindir şeklindeki borudan oluşmaktadır. Ağız kısmı kase benzeri konik şeklindedir. Ses rengi parlak ve cınlayan bir ozelliğe sahiptir.

Trombon: Bakır nefesli calgılar grubunda bulunan bir calgıdır. Fincan bicimli bir ağızlığa dayanan dudakların titreşmesi ile ses cıkarmaktadır. Boru uzunluğunu değiştiren ve “kulis” adı verilen bir surgusu bulunmaktadır. Bu surgu trombonun farklı notalarda ses cıkarabilmesini sağlamaktadır.

Tuba :Nefesli bir calgıdır. Bakır uflemeli calgılar arasında en kalın sesi cıkarır. Orkestralarda genel olarak bir tane tuba bulunur. Ağızlık bolumu huni şeklindedir. Govdesinin uzerinde trompette olduğu gibi değişik perdelerden ses veren ve kangal adı verilen ek borular ile bu boruları acıp kapamaya yarayan bir piston duzeneği bulunmaktadır.

Mey: Guney Kafkasya ve Orta Asya ulkelerinin bir coğunda calınan nefesli calgılardandır. Gurgen, ceviz, erik ağaclarından daha cok yapılmaktadır.

Sipsi: Nefesli calgılar grubundan bir calgıdır. Kabak kemane gibi, Teke yoresi gurbet havası acışlarında sık sık olarak duyulur.

Tulum : Anadolu’nun kuzeydoğusunda Artvin, Rize, Gumuşhane, Ardahan, Erzurum başta olmak uzere bir cok ilde kullanılan nefesli bir calgıdır.
__________________