“24 Ekim 1975 tarihinde Innsbruck'taki Krinzinger Galerisi'nde dikkat cekici ve duşundurucu bir olay meydana geldi. Yugoslav sanatcı Marina Abramović Lips of Thomas isimli performansını gercekleştirdi. Performans, sanatcının kıyafetini tamamen cıkarmasıyla başladı. [...] Abramović ayağa kalktı ve kendi fotoğrafının asılı bulunduğu duvara doğru gitti. Sırtını duvara, yuzunu de seyircilere donerek bir tıraş bıcağıyla gobeğine beş koşeli bir yıldız kazıdı. Kanlar fışkırıyordu. Sonra kırbacı eline aldı, seyirciye arkası donuk bir vaziyette kendi resminin altında diz coktu ve sırtını cok sert bir şekilde kırbaclamaya başladı. Kanayan kamcı izleri gorunuyordu. Hemen sonrasında kollarını tamamen acarak buz kalıplarından oluşan bir carmıhın uzerine yattı. Tavandan gobeğine doğrultulmuş elektrikli bir ısıtıcı asılıydı. Isıtıcının sıcaklığı vucuduna kazınmış yıldızı yeniden kanattı. [...] Bu eziyeti bozmaya hicbir niyeti olmadan buz carmıhının uzerinde otuz dakika daha kaldıktan sonra seyirciler onun cektiği acıya artık daha fazla dayanamadılar. Buz kalıplarına doğru hızlıca gittiler, elleriyle sanatcıyı carmıhtan kaldırıp uzaklaştırdılar. Boylece seyirciler performansı sona erdirmiş oldular.”
Erika Fischer-Lichte Performatif Estetik ile ozne-nesne ikiliğini doğuran geleneksel yapıt kavramı yerine seyircileri de kapsayan sanatsal olayların gunumuz sanatı icin belirleyici olduğunu savunmaktadır. Fischer-Lichte'nin kuramı hem geleneksel tiyatroyu hem de diğer sanat dallarını performatif bir duzlemde baştan aşağı yeniden değerlendirir. Performatif estetik sadece sanatcılar ve alımlayan kişiler, oyuncular ve seyirciler arasındaki ayrımı ortadan kaldırmaz, aynı zamanda sanatta varsayılan sınırları aşarak onun kulturel, siyasi ve sosyal alanlara nufuz etmesini olanaklı kılar. Sanat ancak bu şekilde gecişken ve bir daha tekrarlanamayan olaylar biciminde kavrandığı surece bireysel ve toplumsal donuşume ozgul bir katkı sunabilir.
Ceviri : Tufan Acil
Orijinal Adı : Ästhetik des Performativen
Basım Yılı: 2016
Yayınevi: Ayrıntı
ISBN: 978-605-314-131-30
Aranabilir PDF + 7.45 MB
Mediafire