TDV İslam Ansiklopedisi ilgili Maddesi:
cilt: 02; sayfa: 131

[AHMED RİFAT EFENDİ, YağlıkcızÂde - Abdulkadir Ozcan]

Devlet hizmetlerinin yanı sıra ilmî calışmalar yapan ve kaynaklarda ressam olduğu kaydedilen Ahmed Rifat Efendi, tarihe ve ahlÂka dair bazı eserler kaleme almış, fakat daha cok Lugat-ı TÂrihiyye ve Coğrafiyye* adlı kitabı ile tanınmıştır. Bu eser, aslında meşhur şahıslar ve muelliflerin biyografileri, onemli olaylar, tarih boyunca kurulmuş devletler, milletler ve belli başlı şehirlerin tarihî coğrafyaları hakkında alfabetik maddeler halinde bilgiler verdiğinden dolayı kapsamlı bir tarih ve coğrafya sozluğu sayılırsa da, oteki ilim ve fenlere dair pek cok bilgiyi de ihtiva etmesi bakımından genel bir ansiklopedi niteliği taşımaktadır. Lugat-ı TÂrihiyye ve Coğrafiyye, Osmanlılar?da XIX. yuzyılda hazırlanmasına ferdî olarak teşebbus edilip tamamlanabilmiş ansiklopedi calışmalarının iyi bir orneği kabul edilebilir. Bazı yanlış ve eksikliklerine rağmen, gunumuzde bile muracaat kitabı olma ozelliğini koruyan eser, ilk iki cildi 1299, son beş cildi ise 1300 tarihinde olmak uzere, yedi cilt halinde İstanbul?da basılmıştır.

Ahmed Rifat Efendi?nin diğer eserleri şunlardır: 1. Nakdu?t-tevÂrîh. Yaratılıştan 1878 yılına kadar gelen bir genel tarihtir. Kronolojik olarak ozet bilgiler veren bir el kitabı olup kaynak eser niteliğini taşımamaktadır (İstanbul 1296). 2. Tasvîr-i AhlÂk. Alfabetik bir ahlÂkî terimler sozluğudur (İstanbul 1305). Eser, aynı zamanda Latin harfleriyle de neşredilmiştir (İstanbul 1975). 3. BerguzÂr. KınalızÂde?nin AhlÂk-ı AlÂî?sinden ozetlediği bir kitaptır (Hanya 1291). Bu eser BerguzÂr-ı AhlÂk adıyla iki kere daha basılmıştır (İstanbul 1315, 1318).

7 cilt ayrı ayrı tek klasorde

Link kontrol edildi, onaylandı.