Jean-Francois Lyotard, Coşku: Tarihin Kantcı Kritiği, cev. Emine Sarıkartal, İthaki Yayınları, Kasım 2014, 118 s.
[Arka kapaktan]
Lyotard’ın 1981 yılında yaptığı bir konuşmadan yola cıkarak kaleme aldığı Coşku, Kant felsefesinin en sıra dışı okumalarından biri olarak değerlendirilebilir. Jean-Luc Nancy ve Philipphe Lacoue-Labarthe tarafından kurulan “Politik Olan Uzerine Felsefi Araştırmalar Merkezi”nde gercekleştirilen bu konuşma, soz konusu merkezin incelemeyi onerdiği “politik olanın geri cekilmesi” izleğinin Kant felsefesi ışığında duşunulmesidir. Lyotard’ın okumasının odak noktasını Kant’ın kritik hareketi oluşturur ve bunun nedeni metnin en başında ilan edilir: Hedef, Kant bağlamında kritik olan ile politik olan arasında analoji bulunduğunu gostermektir.
Bir anlamda Kant’la Marx’ı birbirine bağlayan ve Marx’ı Hegel’den ayıran da bu “kritik bağ”dır zaten.
*
Yukarıdaki ilk paragraf “Cevirenin Onsozu”nden. Burada bir sorun yok. “Bir anlamda” ile başlayan ve soz konusu “kritik bağ”ı, “zaten” herkesin malumu sıradan bir hadiseden bahsedercesine kendinden emin şekilde dillendiren son cumle ise muellifi mechul, kaynağı mechul ve asıl onemlisi, bu kitapla ilgisi eğer tam aksi yonde değilse (ya da “Mesut Enişte”vari bir “kısa devre” ile, “Bak, sen şimdi ‘kritik’ dedin de, aklıma ne geldi?..” dışında) hepten mechul, hani “yeri ve zamanı değil ama gecerken Marx’a da şoyle bir selam cakalım, belki uc-beş okur avlayabiliriz” kabilinden bir “hikmet” orneği gibi geliyor bana. (Yazmasam uykularım kacardı.) Neyse, kitabı hemen okuma listenize ekleyemeseniz bile şimdilik en azından cevirmenin onsozune caprazlamasına da olsa bir goz atmanızı nacizane oneririm: “… burada cizmeye calıştığımız tablo, bir duşunurun veya duşuncenin fanatikce sahiplenilmesiyle ve somut koşullardan bağımsız bicimde her kapıyı acan bir anahtar olarak kullanılmasıyla oluşan bir tablo değildir. Soz konusu olan daha ziyade onun taşıdığı kritik potansiyeli yakalamaya calışmaktır.” (s. 16)
Alıntıdır • PDF-cs • 1.56 MB
*
