Emmanuel Levinas - Olum ve Zaman (Ayrıntı, 2006,1.Basım)
Cağdaş fenomenolojiye etik alanından getirmiş olduğu onemli bir ton değişimiyle goze carpan Emmanuel Lévinas?ın 1975-76 akademik yılında vermiş olduğu derslerden oluşan Olum ve Zaman?da, felsefe tarihinin Aristoteles, Platon, Kant, Hegel, Bergson gibi figurlerini okumasına ve ozellikle Heidegger?in Varlık ve Zaman adlı eseriyle bir hesaplaşmasına tanık oluyoruz.
Heidegger bir yandan saatlerin olctuğu varsayılan nesnel bir zaman anlayışına karşı getirdiği eleştirilerle, Bergson?un sure kavramında olduğu gibi, varoluşun kendine ozgu zamansallığını olumluluk koşulumuzla yakın ilişkisi icinde ele almış olmasıyla takdir edilirken, ote yandan da Dasein (orada olan) cozumlemelerinde temel varlıkbilim tasarısı icinde kaldığı icin eleştirilir. Olumun insani varoluşun ?en kendine has olasılığı? olarak gorulmesi duşuncesi, olume yazgılı olmanın daha baştan bir kesinlik olarak bilinmesi, olumun yol actığı yokluğun daha baştan ve daima varoluşun kendine ozgu zamansallığını kaygı biciminde kurması şeklindeki Heidegger duşuncesi burada enine boyuna tartışılır.
Heidegger olumu, ?ben?in olumunden itibaren ?kendi olumum? olarak betimlemekte, ?otekinin olumu?nu ozgun olmayan bir deneyim olarak ikincil duruma getirmektedir. Lévinas ise olumun yol acmış olabileceği kaygı bicimini, her ne kadar deneyimin terimlerine dirense de, esas olarak ?otekinin olumu?nden turetmeye girişir. Oteki?yle ilişkim, onun olumu karşısındaki sorumluluğum ve onun yokluğunun ortaya cıkardığı soru, ?yanıt yokluğu?, benim varlığa tutunma gayretimi (conatus) daha baştan tehdit eden ?kendi olumum?un olasılığından duygulanım acısından daha guclu ve ondan daha onseldir. Oteki?yle ilişkim, asla ?ozdeş? olanın terimlerine (Aynı?nın Otekisine) indirgenemeyecek, dolayısıyla bilmeye ve bilincin yonelimsel edimlerine direnen, asla bir eşzamansallıkta bir araya toplanamayacaktır; zamanın sonsuz olanla bir ilişki olduğu benim kendi ardışık zamansallığımdır. Lévinas?ta varlıkbilimin terimleriyle bir varlık-olmayan olarak bile belirlenemeyerek bilmece niteliğini koruyan olumden ve de artık kronolojik bir dizi icinde anların art arda gelmesinden ibaret olarak tasarlanamayacak yeni bir zaman duşuncesinden itibaren asla odeşmiş olamayacağım bir sorumluluk doğar. Burada artık sonsuzluk duşuncesi varlıkbilimsel veya teolojik bir icerik kazanmış, temsil edilebilir bir ebediyet veya bir ?ote dunya? tasarımı değildir; belki sadece bir ayrılma ve elveda (adieu) bicimine sahiptir.(Arka Kapak)
Emmanuel Levinas - Olum ve Zaman (Ayrıntı, 2006,1.Basım) - Ceviren: Nami Başer
ulaşabilirsiniz. İyi okumalar...
Cağdaş fenomenolojiye etik alanından getirmiş olduğu onemli bir ton değişimiyle goze carpan Emmanuel Lévinas?ın 1975-76 akademik yılında vermiş olduğu derslerden oluşan Olum ve Zaman?da, felsefe tarihinin Aristoteles, Platon, Kant, Hegel, Bergson gibi figurlerini okumasına ve ozellikle Heidegger?in Varlık ve Zaman adlı eseriyle bir hesaplaşmasına tanık oluyoruz.
Heidegger bir yandan saatlerin olctuğu varsayılan nesnel bir zaman anlayışına karşı getirdiği eleştirilerle, Bergson?un sure kavramında olduğu gibi, varoluşun kendine ozgu zamansallığını olumluluk koşulumuzla yakın ilişkisi icinde ele almış olmasıyla takdir edilirken, ote yandan da Dasein (orada olan) cozumlemelerinde temel varlıkbilim tasarısı icinde kaldığı icin eleştirilir. Olumun insani varoluşun ?en kendine has olasılığı? olarak gorulmesi duşuncesi, olume yazgılı olmanın daha baştan bir kesinlik olarak bilinmesi, olumun yol actığı yokluğun daha baştan ve daima varoluşun kendine ozgu zamansallığını kaygı biciminde kurması şeklindeki Heidegger duşuncesi burada enine boyuna tartışılır.
Heidegger olumu, ?ben?in olumunden itibaren ?kendi olumum? olarak betimlemekte, ?otekinin olumu?nu ozgun olmayan bir deneyim olarak ikincil duruma getirmektedir. Lévinas ise olumun yol acmış olabileceği kaygı bicimini, her ne kadar deneyimin terimlerine dirense de, esas olarak ?otekinin olumu?nden turetmeye girişir. Oteki?yle ilişkim, onun olumu karşısındaki sorumluluğum ve onun yokluğunun ortaya cıkardığı soru, ?yanıt yokluğu?, benim varlığa tutunma gayretimi (conatus) daha baştan tehdit eden ?kendi olumum?un olasılığından duygulanım acısından daha guclu ve ondan daha onseldir. Oteki?yle ilişkim, asla ?ozdeş? olanın terimlerine (Aynı?nın Otekisine) indirgenemeyecek, dolayısıyla bilmeye ve bilincin yonelimsel edimlerine direnen, asla bir eşzamansallıkta bir araya toplanamayacaktır; zamanın sonsuz olanla bir ilişki olduğu benim kendi ardışık zamansallığımdır. Lévinas?ta varlıkbilimin terimleriyle bir varlık-olmayan olarak bile belirlenemeyerek bilmece niteliğini koruyan olumden ve de artık kronolojik bir dizi icinde anların art arda gelmesinden ibaret olarak tasarlanamayacak yeni bir zaman duşuncesinden itibaren asla odeşmiş olamayacağım bir sorumluluk doğar. Burada artık sonsuzluk duşuncesi varlıkbilimsel veya teolojik bir icerik kazanmış, temsil edilebilir bir ebediyet veya bir ?ote dunya? tasarımı değildir; belki sadece bir ayrılma ve elveda (adieu) bicimine sahiptir.(Arka Kapak)
Emmanuel Levinas - Olum ve Zaman (Ayrıntı, 2006,1.Basım) - Ceviren: Nami Başer
ulaşabilirsiniz. İyi okumalar...
