96,59 MB
İslÂmî Turk edebiyatında kırk hadisler arasında ele alınan Nehcu’l-ferÂdîs daha cok oğut ağırlıklı bir eserdir. Araştırmacıların coğuna gore Kerderli Mahmûd b. Ali tarafından HÂrizm’de yazılmıştır. Hayatı hakkında bilgi bulunmayan muellifin tefsir, hadis, fıkıh gibi ilimlere vÂkıf olduğu eserinden anlaşılmaktadır. 759 (1358) yılından once yazılan Nehcu’l-ferÂdîs her biri on kısma (fasıl) ayrılan dort bolumden (bab) ibarettir. Birinci bolumde Hz. Muhammed’in hayatı anlatılmakta, ikinci bolumde dort halife, Ehl-i beyt ve dort buyuk mezhep imamı hakkında bilgi verilmektedir. Ucuncu bolumde iyi ameller, dorduncu bolumde kotu ameller ele alınmaktadır. Eserin ilk iki bolumunde konular siyer ağırlıklı olarak işlenmiştir; diğer bolumlerde ise kultur tarihi bakımından onem taşıyan ve devrin sosyal hayatını yansıtan unsurlar goze carpmaktadır. Bir hadisle başlayan her kısımda once hadisin Turkce tercumesi, daha sonra İslÂm Âlimlerinin eserlerinden hadisin mahiyetine uygun hikÂye ve menkıbeler anlatılmakta, zaman zaman başka hadis ve Âyetlere de yer verilmektedir. Ayrıca bazı Âlim, hukumdar ve mutasavvıfların hayatlarından orneklerle hikmetli sozler de aktarılmaktadır.
Temel amacı İslÂmî emir ve yasakların oğretilmesi, dinî duyguların guclendirilmesi olduğundan Nehcu’l-ferÂdîs sanat gayesi gozetilmeden kaleme alınmış ve sade bir dil kullanılmıştır.