Paul Stephenson. Buyuk Konstantin. Cev. Gurkan Ergin. İstanbul: Turkiye İş Bankası Kultur Yayınları, 2016. ISBN: 9786053327097

Orijinal adı: Constantine: Unconquered Emperor, Christian Victor


Bolunmuş Roma İmparatorluğu’nu yoneten dort imparatordan biri olan Buyuk Konstantin (sal. 306-337), anlatıya gore, tanrısal esinle gokyuzunde bir işaret gormuş, “Bu işaretle kazanacaksın” sozunu duymuş ve askerlerinin kalkanlarına kazıttığı o işaretin gucuyle 312 yılında Roma şehrini ele gecirmiştir.

Buyuk Konstantin’in mutlak iktidarı elde etme sureci, Roma İmparatorluğu’ndaki Hıristiyanların sayısının hızla artarak birkac milyondan onlarca milyona ulaştığı doneme denk gelir. Elinizdeki kitap, iktidar mucadelesinin en onemli unsuru haline getirmeyi başardığı bu toplumsal enerjinin imparatoru nasıl etkilediğini ve belli bir surec icinde onun Hıristiyan inancına donmesini nasıl sağladığını anlatıyor. Sonucta Konstantin, 324 yılında Roma İmparatorluğu’nun tek hÂkimi ve ilk Hıristiyan imparatoru olmuştur.

Buyuk Konstantin, Hıristiyanlığa yonelik baskı ve zulmu sona erdirerek bu dini devlet nezdinde kabul goren inanclar arasına sokan kişidir. Ozellikle iktidarının temeli olan orduda teşvik ettiği Hıristiyanlık, askerler arasında hızla taraftar kazanmış, bu askerlerin terhis olmasıyla birlikte de Roma coğrafyasının dort bir yanına yayılmıştır.

Buyuk Konstantin, din icindeki farklı fikir ve akımları uzlaştırmak amacıyla başta 325 yılında İznik Konsili olmak uzere bircok konsil toplamıştır. Din ve devlet arasında, etkisi bugun hÂl suren kurallar ve gelenekler oluşmasını sağlamıştır. Devletin başı sıfatıyla din uzerinde egemenlik kurduğuna, başta piskoposlar olmak uzere ruhban kesimi burokratik hiyerarşiye dahil ettiğine yonelik eleştirilere karşın, bir dunya dinine donuşmesini sağladığı Hıristiyanlığın mensupları tarafından hÂl cok sevilmekte ve bir aziz kabul edilmektedir.

Buyuk Konstantin, bugunku İstanbul’un kurucusudur. Bu şehir on beş asır boyunca onun adıyla anılmıştır. Aday şehirler arasından sectiği antik ticaret kolonisi Byzantium’u, bir Roma başkentine yakışır bina ve anıtlarla donatarak 330 yılında resmen payitaht yapmıştır. Erken Bizans uzmanı olan yazar Paul Stephenson, kitabında son derece onemli bir iddia ortaya atarak Konstantin’in, paganlar dahil şehrin tum ahalisinin ibadetini yerine getirebileceği kilise ve tapınaklar yaptırdığını, yani bilinenin tersine, Konstantinopolis’i salt bir Hıristiyan şehri olarak kurmadığını dile getirmektedir.



407 sayfa, 22.28mb

Link kontrol edildi, onaylandı.