İsimden biri Turkiye cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal diğeri ise ilk mustakil Azerbaycan cumhuriyetinin kurucusu Mehmet Emin Resulzade’dir.
Batı emperyalizminin imparatorlukları tasfiye edip, Doğu’nun topyekun işgal ameliyesine giriştiği bir donemde, aklı olduğu kadar, tarihi gerceklerden hareketle, Batı’nın işgal yoluna yeni bir set cekilme guc ve inancını gostererek, geleceğin dunyasında da ‘’direnilebileceği’’ mesajını vermiş olmaları onları ‘’Turk ve Doğu’’ halkları nezdinde ayrıcalıklı kılmaya yeterlidir.
Ne varki, Mehmet Emin Resulzade’nin kurduğu cumhuriyet, o yılların siyasi ve sosyal şartlarıyla, bolgenin tarihten getirdiği meseleler Resulzade’nin cumhuriyetine o kadar talihli davranmamış ve I. Dunya savaşının namutenahi şartları icinde yıkılarak, yeniden doğmak icin 70 yıllık Sovyet rejiminin yıkılmasını bekleyecektir.
Resulzade, bu tarihi bir donemec noktası olan Sovyet ihtilali yılları (1917) icinde kurduğu cumhuriyetle, o donem tarihinin hem şahidi, hem de faili olarak o doneme ait hatıralarıyla, Sovyet liderlerinin fikri portrelerini sunarken, diğer yandan dunyanın hala en cetin buhranlı bolgelerinden biri olan Kafkasya’ya ilişkin yapmış olduğu tesbitler ve tahlilleriyle gunumuz Kafkasyasının geleceğine de ışık tutmaktadır.

Doğu Kutuphanesi, 1. Baskı, 2011

ALINTIDIR