Dostlarım halturin ve btsamim'e sevgilerimle
Winfried B. Scharlau ve Zbynek A. Zeman, Devrim Taciri, İttihat ve Terakki'nin Bolşevik teorisyeni: Parvus Efendi, Almanca'dan Ceviren: Suheyla Kaya, Kalkedon Yayıncılık:34, Anı-Biyografi:1, ISBN:978-9944-115-18-6, 478 sayfa, 2007, Kalkedon Yayınları
Alman Sosyal Demokrat İşci Hareketi'nden İttihat ve Terakki'ye ve Bolşevik Devrimi'ne uzanan bir hayat... Bir politik biyografi.
İttihat ve Terakki'nin Parvus Efendi'si... Lenin ve Trotzky'nin yakın arkadaşlığından ve sosyalist teorisyenlikten Enver ve Talat Paşa'nın dostluğuna uzanan bir yaşam..
Parvus'un koruyucuları -hatta ortakları- politik iktidar cevrelerinden kimlerdi? Enver Paşa mı, Talat Paşa mı, daha sonra maliye bakanı olan Cavit Bey mi? Bunu kimse bilmiyor, zaten bu bilginin herhangi bir onemi de yok. Onemli olan Parvus'un iktidarın guclu isimleriyle kurduğu yakın ilişkilerden yararlanmış olmasıydı. Bir devletin koruması altında bulunma ayrıcalığının tadını almış, nufuz ve guc sahibi olunca, hedeflerin daha kolay gercekleştirildiğini gormuştu. Doğru: O, sadece yarı resmi bir danışmandı, başrol oyuncularına sufle vermekten başka bir işlevi yoktu, ama eski durumuyla karşılaştırıldığında her şey cok farklıydı. Eskiden, bir ajitator, bir muhalif, herkesi urkuten bir devlet duşmanıyken, artık iktidar sahiplerine telkinlerde bulunan bir danışman, gucun kokusunu alan bir pragmatist ve oportunist olmuştu. Parvus'un mevcut durum ve kendi konumundan cıkardığı sonuc son derece acıktır: Guc ve nufuz sahibiysen sadece para kazanmakla kalmaz, başka alanlarda da etkin bir rol oynarsın. Acaba, mevcut toplumsal duzeni değiştirmek icin kullanmak amacıyla bu gucun hareket ettirici koluna kadar ulaşabilecek miydi? Guc sahibi olmak, muhalefet etmek ve ajitasyon yapmaktan daha yararlıydı. O zamana kadar iktidarla ilgili teoriler kuran Parvus, aniden bir politikacıya, bir pratisyene donuşmuştu. Amacı aynıydı, sadece metotlar ve araclar değişmişti. (Arka Kapak)
İCİNDEKİLER
Onsoz 7
GİRİŞ 9
BATIYA GİDİŞ 17
DEVRİM OZANI 4 3
ANA KARARGAH SCHWABİNG 75
PETERSBURG 1905 105
ORDUSU OLMAYAN STRATEJİST 139
BAŞARININ ANAHTARI 171
BUYUK PLAN 193
SOSYALİSTLERLE DİPLOMATLAR ARASINDA 219
SADECE PARAYLA DE?İL 247
BOL PARA 283
TABULA RASA 309
KİRLİ ELLER 357
WAEDENSWYL?DEN SCHWANENWERDER?E 407
SONSOZ 439
EK: TROTZKY?NİN ?9 OCAK 1905 ?E KADAR? ADLI BROŞURUNE ONSOZ 447
DR. HELPHAND?IN ANDICI 461
Kitap hep İttihat ve Terakki bağlantısı one cıkarılarak tartışılıyor. Ama bence savaş zamanında Lenin'in muhurlu bir trenle Rusya'ya gecişi, Parvus'un Alman Genelkurmayı ile ilişkileri, devrim sonrası ilk icraatlardan birinin Almanya'yı Rus cephesinde rahatlatan Brest-Litovsk barışı olması, yenin kurulan devletin dış ticari ilişkileri, daha sonraları Stalin'in yurtdışında bulunmuş onde gelen partilileri Alman casusluğuyla suclayıp ortadan kaldırması aynı derecede onemli ve tartışma yaratan tezler