ONSOZ
Divan şiiri, oluştuğu ve geliştiği cağların sanat anlayışını yan¬sıtan ozellikleri yanında, yalnızca aruz olcusu, uyak kuralları, nazım bicimleri ve turleri acısından bile uzerinde durulmayı ge¬rektiren geniş bir alandır. Hece olcusu, halk şiiri nazım bicimleri ve turleri icin de aynı durum soz konusudur. Yeni Turk şiirinin Tanzimat?tan gunumuze değin uzanan donemlerdeki bicim sorun¬ları da bu konunun sınırları icinde duşunulmelidir. Ayrıca, divan şiirinin ic yapısının ayrılmaz bir butunleyicisi olan soz sanatları¬nın, Turk şiirinin her doneminde onemli bir yeri ve işlevi olmuştur. Divan şiirinde, sozcukler arasında soz sanatlarıyla kurulmuş olan "girift? anlam orgusunu cozmeden, şiiri gereğince duyabilmek ve ozdeki soyut guzelliğin tadına varabilmek olanağı yoktur.
Bu kitapta, Turk şiirinin olcu, uyak, bicim gibi dış yapısıyla ilgili konularla birlikte, ic yapısının oluşmasında en buyuk etken olan soz sanatları da ele alınmış; bunlara ilişkin kurallar gereksiz ayrıntılardan arındırılarak kısa ve oz tanımlar halinde veril¬meye calışılmıştır. Kurallar, olcu kalıplan, nazım bicimleri ve turleri, sanatlar elden geldiğince birer ornekle tanıklanmıştır. Ge¬rekli gorulen yerlerde cok sayıda verilmiş ornekler de vardır. Or¬neklerin cok ve ceşitli oluşu, metinden kurala ulaşma yontemini uygulama duzeyine cıkardığı gibi, kitaba Turk şiiri nazım bicim¬leri ve turlerinin buyuk coğunluğunu iceren zengin bir secki nite¬liğini de kazandırmıştır, ornekler olanaklar olcusunde değişik şairlerden secilmeye calışılmış ve birkacı dışmda şiirlerin tamamı kitaba alınmıştır.
Konular, Turk şiirinin gelişim cizgisi goz onune alınarak sınıf-landırılmış ve daha once benzeri yayınlarda yer almamış birkac konuya da değinilmiştir. Bu arada, Arap harflerinin yazım ozellik¬lerine dayanan sanatlar da ozgun ornekleriyle verilmiştir.
Cem Dilcin - Turk Şiir Bilgisi
TDK, 1983, 548, Şiir
Tıpkıcekim PDF