Ayşe Buğra; Kapitalizm, Yoksulluk ve Turkiye'de Sosyal Politika; İletişim Yayınları:1299; Araştırma-İnceleme Dizisi:223; ISBN:978-975-05-0579-9;276 sayfa, Birinci Baskı: 2008, İletişim Yayınları, İstanbul.
Tek parti doneminin hayırseverlik anlayışı; "yardımı hak eden" ve "etmeyen" yoksullar ayrımı... İkinci Dunya Savaşı sonrasında sosyal politikanın kurumlaşması... 1980 sonrası: Sosyal refah rejiminin cozuluşu; Fakir Fukara Fonu, Yeşil Kart... AKP doneminin muhafazakÂr liberalizmi ve hayırseverliğin "donuşu"...
Ayşe Buğra bu kitapta, Turkiye'deki sosyal politika tarihinin ve tartışmalarının eleştirel bir analizine yoneliyor. Yoksulluğa yaklaşım konusunda, 16. yuzyıldan itibaren kapitalizmin gelişmesine refakat etmiş olan iki yaklaşımın mucadelesi bağlamında yapıyor bunu. Değerler sisteminin merkezine calışmayı koyan ilk yaklaşım, kamu kaynaklarının sosyal amaclarla kullanımı konusunda kuşkucudur ve yoksulluğu, yoksulu suclayarak acıklama imkÂnını tukettiğinde, hayırseverliği vurgular. Hak temelli olan ikinci yaklaşım ise, toplumu emek piyasasının onune koyar ve yoksulluğu politik bir sorun olarak ele alır. İki yaklaşım arasındaki mucadele, kapitalizmi saf haliyle korumaya calışanlarla onu "başka bir şey"e donuşturmeye calışanlar arasındaki mucadeledir aslında.
Kitabın onemli bir katkısı, bu mucadele ekseninde, Turkiye'de devlet-toplum ilişkilerinin Cumhuriyet tarihi boyunca gecirdiği evrime yeni bir bakış acısı getirmesidir. Turkiye'de "iri" iddialara ve hararetli tartışmalara konu olan devlet-toplum ilişkilerine, sosyal haklar uzerinden pek fazla bakılmadı. İş hukuku, calışma ekonomisi ve endustri ilişkileri alanlarına sıkışan calışmalar, devlet-toplum ilişkilerinin nasıl kurulduğuna ve nasıl anlamlandırıldığına dair bir analizin araclarına donuşturulemedi. Ayşe Buğra'nın kitabı, bu bakımdan oncu bir rol ustleniyor.
İCİNDEKİLER
Giriş /9
BİRİNCİ BOLUM: Kapitalist Toplumda Yoksulluk ve Sosyal Politika /23
İKİNCİ BOLUM: Devletci Donemde Yoksulluk: "Zenginlerimiz Nerede?" /97
UCUNCU BOLUM: Turkiye'nin Ahlaki Ekonomisi ve Sosyal Politika /157
DORDUNCU BOLUM: Turkiye'nin Geleneksel Refah Rejimi Değişirken /197
BEŞİNCİ BOLUM: Muhafazakar Liberalizm, İslam ve Sosyal Haklar /219
Sonuc /257
Kaynakca /267
