‘İnternetin geleceği ’ olarak adlandırılan metaverse kavramı, teknoloji dunyasında son zamanların belki de en cok gundemde olan konusu. Facebook ’un uğruna adını Meta olarak değiştirdiği ve buyuk hamleler yaptığı; gundelik hayatımızı gecirebileceğimiz sanal evrenler anlamına gelen bu kavram, daha cok erken seviyelerde olmasına rağmen bircok insan ve dev şirket tarafından yatırım alıyor ve ileride milyarlarca; hatta trilyonlarca dolarlık bir sektore donuşeceğe benziyor.
Ancak metaverse konusunda her gun yeni haberler gelse de bircok insanın bu konuda şupheleri var. Sanal evrenlerin gelecekte bu kadar yaygın olacağı tahmini ve buna astronomik yatırımlar yapılması bircok insan tarafından mantıklı bulunmuyor. Bunların yanı sıra metaverse ’un şuphe yarattığı bir konu daha var; cevresel etkiler. Gelen haberler, bu tarz teknolojilerin cevresel etkilerinin tartışmalı bir konu olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
[h=2]Metaverse'un oluşturabileceği etkiler neler?[/h]
Hem ulkemizden hem de dunya capından bircok uzman, insanların evlerinden gelecekte tum işlerini sanal olarak hÂlletmesini sağlaması beklenen metaverse ’un olumlu ve olumsuz yonlerine dikkat cekmek istiyor. Cevre Muhendisi Prof. Dr. Mustafa Ozturk, ısınma, soğutma ve aydınlatma gibi durumlar sonucunda bircok kirletici maddenin doğaya salındığının altını ciziyor.
Surekli ic ortamlarda kalmanın hava kalitesini duşurebileceğini belirten Ozturk, nem ve karbondioksitin insan sağlığına uygun şartlarda olması gerektiğini; aksi takdirde buyuk risklerin oluşabileceğini ifade ediyor. Ancak karbon emisyonlarının buyuk bir bolumunun ulaşım kaynaklı olduğuna dikkat ceken Ozturk, insanların evde kalmasının, tıpkı pandemide olduğu gibi, sera gazlarının salınımında azalma gibi olumlu sonuclar doğurabileceğini de ifade ediyor.
Ulkemizdeki siber guvenlik uzmanları da metaverse konusunda acıklamalarda bulunanlar arasında. Bu kişiler, metaverse ’un ciddi miktarda enerji tuketimi oluşturabileceğini kaydediyor. Bu sebeple de daha hızlı sunucuların cıkması gerektiği, halihazırda problemli olan cip uretiminde sorunlar yaşanabileceğini vurguluyor. Alternatif cip uretilmesi gerektiğini vurgulayan siber guvenlik uzmanı Osman Demircan da AA ’ya yaptığı acıklamalarda ortaya cıkacak elektrik tuketiminin doğaya negatif etkilerinin olabileceğini soyluyor.
[h=2]Enerji tuketiminde zirve olacak[/h]
Dunya capından gelen acıklamalar da onumuzdeki yıllarda 10 trilyon dolardan fazla değere ulaşabileceği ifade edilen metaverse konusunda şuphelerin olduğunu gosteriyor. Metaverse ’un sanal gerceklik (VR), yapay zek ve blok zinciri gibi teknolojiler icermesi enerji tuketiminin ulaşabileceği seviyeleri ortaya koyuyor. Teknoloji devi Intel de bu konuda yaptığı acıklamalarda metaverse ’e guc sağlamanın 1.000 kat daha fazla enerji gerektirebileceğini vurgulamıştı.
Yapılan bir araştırma, sanal gerceklik icin gereken donanıma sahip kullanıcıların onumuzdeki yıllarda elektrik icin binlerce dolar harcayacağını; bunun da buyuk bir karbon salınımına yol acabileceğini tahmin etmişti. Ayrıca yapılan diğer araştırmalar da oyun oynamanın dunya capında buyuk bir enerji tuketimine sebep olduğunu ortaya koyarak metaverse ’te ve bulut teknolojisi kullanımında bu durumun daha da kotuleşebileceğini belirtmişti.
Bunun dışında gelecekte buyumesi planlanan yapay zek teknolojilerinin geliştirilmesi ve calıştırmasının da yuksek seviyede bilgi işlem gucu gerektirebileceği ifade ediliyor; bu da binlerce ton karbondioksit salınımının gercekleşebileceğini ortaya koyuyor. Ek olarak NFT ’ler ve kripto paralar gibi metaverse icin onem taşıyan blok zinciri teknolojilerinin de cevresel etkileri uzun zamandır tartışılan bir konu. Yapılan araştırmalar, kuresel Bitcoin madenciliğinin bir yılda Arjantin ’den daha fazla elektrik tukettiğini ortaya cıkarmıştı. NFT ’lerin uretilirken harcanan enerjinin yuksek seviyede olması da daha uzmanların daha onceki acıklamlarında vurgulanmıştı.
[h=2]Nasıl cozumler sunulabilir?[/h]
Peki, bu korkutucu etkiler icin nasıl cozumler sunulabilir? Google gibi bazı şirketler bu konuda adım atmaya başladı. ABD merkezli dev şirket, 2030 yılına kadar tum veri merkezlerinde karbon-sıfır enerjiye gecmeyi planladığını acıklamıştı. Microsoft ve Amazon gibi diğer teknoloji devlerinden de benzer kararlar gelmişti. Bunlar da karbonsuz, yenilenebilir enerji kaynaklarının oluşabilecek cevresel etkilere bir cozum olduğunu ortaya koymuştu.
Ayrıca Computer Games Journal tarafından gectiğimiz yıllarda yapılan bir araştırma, oyun bilgisayarlarında %13 ’luk bir enerji tasarrufu yapmanın yolunun bulunduğunu ifade etmişti. Buna gore belirli donanımların hızını azaltmak, guc kullanımında %25 ’lik bir duşuşe yol acabilir ve enerji tuketimini azaltabilir.
Blok zinciri konusunda da bircok firma cevre dostu teknolojilere yonelmeyi duşunuyor. Bu teknolojilerin şu an tuketilenden cok daha az enerji tuketebileceği ve oluşan karbon emisyonlarında azalmaya neden olabileceği aktarılıyor.
Kısacası, ileride adını daha sık duyacağımız metaverse ’un oluşturabileceği olumlu ve olumsuz etkiler konusunda tartışmalar hız kesmeden suruyor. Bu teknolojilerin buyuk maliyetlere neden olabileceği ongorulse de konu hakkında daha fazla araştırmanın yapılması ve gerekli cozumlerin sağlanması gerektiğini belirtmek yanlış olmaz.
[h=3]Metaverse ne ola ki diyenleriniz icin;[/h]
Ancak metaverse konusunda her gun yeni haberler gelse de bircok insanın bu konuda şupheleri var. Sanal evrenlerin gelecekte bu kadar yaygın olacağı tahmini ve buna astronomik yatırımlar yapılması bircok insan tarafından mantıklı bulunmuyor. Bunların yanı sıra metaverse ’un şuphe yarattığı bir konu daha var; cevresel etkiler. Gelen haberler, bu tarz teknolojilerin cevresel etkilerinin tartışmalı bir konu olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
[h=2]Metaverse'un oluşturabileceği etkiler neler?[/h]
Hem ulkemizden hem de dunya capından bircok uzman, insanların evlerinden gelecekte tum işlerini sanal olarak hÂlletmesini sağlaması beklenen metaverse ’un olumlu ve olumsuz yonlerine dikkat cekmek istiyor. Cevre Muhendisi Prof. Dr. Mustafa Ozturk, ısınma, soğutma ve aydınlatma gibi durumlar sonucunda bircok kirletici maddenin doğaya salındığının altını ciziyor.
Surekli ic ortamlarda kalmanın hava kalitesini duşurebileceğini belirten Ozturk, nem ve karbondioksitin insan sağlığına uygun şartlarda olması gerektiğini; aksi takdirde buyuk risklerin oluşabileceğini ifade ediyor. Ancak karbon emisyonlarının buyuk bir bolumunun ulaşım kaynaklı olduğuna dikkat ceken Ozturk, insanların evde kalmasının, tıpkı pandemide olduğu gibi, sera gazlarının salınımında azalma gibi olumlu sonuclar doğurabileceğini de ifade ediyor.
Ulkemizdeki siber guvenlik uzmanları da metaverse konusunda acıklamalarda bulunanlar arasında. Bu kişiler, metaverse ’un ciddi miktarda enerji tuketimi oluşturabileceğini kaydediyor. Bu sebeple de daha hızlı sunucuların cıkması gerektiği, halihazırda problemli olan cip uretiminde sorunlar yaşanabileceğini vurguluyor. Alternatif cip uretilmesi gerektiğini vurgulayan siber guvenlik uzmanı Osman Demircan da AA ’ya yaptığı acıklamalarda ortaya cıkacak elektrik tuketiminin doğaya negatif etkilerinin olabileceğini soyluyor.
[h=2]Enerji tuketiminde zirve olacak[/h]
Dunya capından gelen acıklamalar da onumuzdeki yıllarda 10 trilyon dolardan fazla değere ulaşabileceği ifade edilen metaverse konusunda şuphelerin olduğunu gosteriyor. Metaverse ’un sanal gerceklik (VR), yapay zek ve blok zinciri gibi teknolojiler icermesi enerji tuketiminin ulaşabileceği seviyeleri ortaya koyuyor. Teknoloji devi Intel de bu konuda yaptığı acıklamalarda metaverse ’e guc sağlamanın 1.000 kat daha fazla enerji gerektirebileceğini vurgulamıştı.
Yapılan bir araştırma, sanal gerceklik icin gereken donanıma sahip kullanıcıların onumuzdeki yıllarda elektrik icin binlerce dolar harcayacağını; bunun da buyuk bir karbon salınımına yol acabileceğini tahmin etmişti. Ayrıca yapılan diğer araştırmalar da oyun oynamanın dunya capında buyuk bir enerji tuketimine sebep olduğunu ortaya koyarak metaverse ’te ve bulut teknolojisi kullanımında bu durumun daha da kotuleşebileceğini belirtmişti.
Bunun dışında gelecekte buyumesi planlanan yapay zek teknolojilerinin geliştirilmesi ve calıştırmasının da yuksek seviyede bilgi işlem gucu gerektirebileceği ifade ediliyor; bu da binlerce ton karbondioksit salınımının gercekleşebileceğini ortaya koyuyor. Ek olarak NFT ’ler ve kripto paralar gibi metaverse icin onem taşıyan blok zinciri teknolojilerinin de cevresel etkileri uzun zamandır tartışılan bir konu. Yapılan araştırmalar, kuresel Bitcoin madenciliğinin bir yılda Arjantin ’den daha fazla elektrik tukettiğini ortaya cıkarmıştı. NFT ’lerin uretilirken harcanan enerjinin yuksek seviyede olması da daha uzmanların daha onceki acıklamlarında vurgulanmıştı.
[h=2]Nasıl cozumler sunulabilir?[/h]
Peki, bu korkutucu etkiler icin nasıl cozumler sunulabilir? Google gibi bazı şirketler bu konuda adım atmaya başladı. ABD merkezli dev şirket, 2030 yılına kadar tum veri merkezlerinde karbon-sıfır enerjiye gecmeyi planladığını acıklamıştı. Microsoft ve Amazon gibi diğer teknoloji devlerinden de benzer kararlar gelmişti. Bunlar da karbonsuz, yenilenebilir enerji kaynaklarının oluşabilecek cevresel etkilere bir cozum olduğunu ortaya koymuştu.
Ayrıca Computer Games Journal tarafından gectiğimiz yıllarda yapılan bir araştırma, oyun bilgisayarlarında %13 ’luk bir enerji tasarrufu yapmanın yolunun bulunduğunu ifade etmişti. Buna gore belirli donanımların hızını azaltmak, guc kullanımında %25 ’lik bir duşuşe yol acabilir ve enerji tuketimini azaltabilir.
Blok zinciri konusunda da bircok firma cevre dostu teknolojilere yonelmeyi duşunuyor. Bu teknolojilerin şu an tuketilenden cok daha az enerji tuketebileceği ve oluşan karbon emisyonlarında azalmaya neden olabileceği aktarılıyor.
Kısacası, ileride adını daha sık duyacağımız metaverse ’un oluşturabileceği olumlu ve olumsuz etkiler konusunda tartışmalar hız kesmeden suruyor. Bu teknolojilerin buyuk maliyetlere neden olabileceği ongorulse de konu hakkında daha fazla araştırmanın yapılması ve gerekli cozumlerin sağlanması gerektiğini belirtmek yanlış olmaz.
[h=3]Metaverse ne ola ki diyenleriniz icin;[/h]