Bitkiler ve ağaclar tarafından salınan bazı polenler alerjik olabilir, ancak hepsi değildir. En iyi bilinenler arasında, Mart ayının sonuna doğru başlayan huş poleni, selvi, cınar ağacı, aynı zamanda cimenlerden gelen polenler ve otsu polenler bulunur. Polen turleri hangi donemde zirveye cıkar? Polen alerjisinin belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir? İlac ne zaman alınmalıdır? İşte polen alerjisi hakkında pratik rehberimiz.
Polenler, bitkilerin erkek ureme elemanlarıdır. Dollenmeyi sağlamak icin serbest bırakılırlar. Tozlaşma, polen tanesinin dişi ciceğe taşınmasıdır. 2 ana polen turu vardır. Anemofil polenler, guclu bir alerjenik guce sahiptirler. Bitki ortusu tarafından buyuk miktarlarda yayılırlar ve ruzgarla onlarca hatta yuzlerce kilometreye dağılırlar. Kucuk boyutları, solunum yollarına kolayca girmelerine neden olur. Bunlar alerjilerin ana nedenidir. Bir diğer tur olan entomofil polenler bocekler tarafından cicekten ciceğe taşınırlar. Alerjileri tetiklemede ikincil bir rol oynarlar.
Butun polenler alerjen değildir. Farklı alerjenik polenler, Ocak'tan Ekim'e kadar arka arkaya havaya yayılır. Ağac tozlaşması Ocak ayında başlar ve Nisan ayının sonuna kadar devam eder. Alerjik polenlerin 6 ana ailesi vardır: Betulaceae: Huş, gurgen, kızılağac Platanaceae: Cınar ağacı Fagaceae: Meşe, kayın, kestane Salicaceae: Kavak, soğut Cupressaceae: Selvi, sedir, ardıc Oleaceae: Dişbudak, zeytin Selvi Poleni Solunum alerjilerine neden olan bu polen Aralık ayından itibaren mevcut olabilir ve haziran ayının sonuna kadar bulunur. Farklı selvi turlerinin ardışık tozlaşması nedeniyle, alerji belirtileri tum yıl boyunca mevcut olabilir. Polen sayıları acısından 6000 taneye kadar selvi poleni/m3 kaydedilmiştir. Bu yoğun zirvelerde yuzeylere sarı bir toz coker. Huş Ağacı Poleni Ağac polenine olan alerjilerin başlıca sorumlusudur. Tozlaşması Mart ve Nisan ayları arasında birkac hafta surer ve cok sayıda polen tanesi yayar. Cim Poleni Klasik "saman nezlesi"nden sorumlu olan otlar, 10 binden fazla turu iceren geniş bir ailedir. Ulkemizin her yerinde bulunurlar. Cayırlarda, ormanlarda, yol kenarlarında, cimenliklerde, tarlalarda ve şehirlerde de her yerde yetişirler. Cim polenleri, polen alerjilerinin yuzde 50'sinden fazlasından sorumludur ve farklı turlerin art arda tozlaşması buna neden olur. Bu tozlaşma, genellikle Nisan ortasından itibaren gercekleşir. Daha sonra, Mayıs ortasında tozlaşmada bir zirve olur. Sonbahar sıcaklıklarının daha ılıman olması nedeniyle giderek artan bir şekilde Eylul ayının sonuna hatta Ekim ayına kadar uzar.
Polen alerjisi olanlar, her yıl aynı zamanlarda, aynı surelerde ve aynı yoğunlukta belirtiler yaşarlar. Alerji gozleri, burnu, boğazı ve kulakları etkiler. Kaşıntı (burun, boğaz, damak, kulaklarda), hapşırma, burun akıntısı, aşırı koku kaybı ile burun tıkanıklığı gorulebilir. Polenlerin yoğun olduğu donemlerde alerji uykuyu, gunluk aktiviteleri etkileyebilir ve yorgunluk ve konsantrasyon bozukluklarına neden olabilir. Alerjiye cok sık olarak sulu ve kırmızı gozler eşlik eder. Polen alerjisine astım eşlik edebilir. Polene alerjisi olan yaklaşık her iki kişiden birinde oksuruk, nefes darlığı ve hırıltılı solunum gibi astım hastalığının ozellikleri vardır. Hastalar her zaman bu belirtilerin astım belirtileri olduğunun farkına varmazlar ve uygun tedaviyi almazlar. Bu nedenle bu tur belirtilere sahipseniz danışmak icin beklemeyin ve mutlaka bir uzmana başvurun.
Birkac temel onlem alerji belirtilerinizi azaltabilir: - Yatmadan once sacınızı yıkayın. Dışarıdan eve geldiğinizde saclarınızda yuzlerce kucuk polen parcacığı birikir. Yatmadan once saclarınızı yıkamak polenleri ortadan kaldıracaktır ve onların tum gece yastığınıza gecemsini ve solumanızı engelleyecektir. - Evinizin havasını koruyun. Polen mevsiminde pencerelerinizi tam acmayın. Ozellikle yatağınız bir pencerenin yanındaysa, geceleri pencereyi acık bırakmaktan kacının. Araba yolculuklarında da aynı şeyi uygulayın, camlar kapalıyken surun. - Guneş gozluğu kullanın. Polenlerin coğaldığı donemlerde guneş gozluğunuzu kullanabilirsiniz. UV ışınlarına karşı korumaya ek olarak, havadaki polen taneciklerine karşı da bir perde gorevi gorurler ve polenlerin girmesini engellerler. - Hicbir şey temiz, guneşte kurutulmuş giysilerden daha guzel olamaz, polen mevsiminin zirvede olduğu zamanlar dışında. Kurudukca havadaki polen taneleri camaşırlara yapışır ve bu kıyafetleri giydiğinizde alerji belirtileri ortaya cıkabilir. - Sigara alerjik reaksiyonları şiddetlendirdiği icin icmekten kacının. - Yuzme havuzundan kacının cunku klor burun ve gozlerin mukoza zarlarına zarar verir. - Ozellikle astımınız varsa, acık havada egzersiz yapmaktan kacının. Yazları, polen konsantrasyonu daha duşuk olduğu icin deniz kenarını tercih edin . Yaz aylarında cimenlerin tozlaşmasının hala zirvede olduğu dağ bolgelerinden kacının.



