Karında midenin hemen arkasında bulunan bir bez olan pankreas, esas olarak 50 yaş ve ustundekileri etkiler. Onceleri daha cok erkeklerde gorulen bu durum, kadınlarda da giderek daha sık gorulmektedir. Kanserden olumlerin onde gelen nedenlerinden biri olan pankreas kanseri, 2 tip olan pankreas hucrelerinden kaynaklanır. Endokrin hucreler, insulin uretirler ve kan şekerinin duzenlenmesine katılırlar. Ekzokrin hucreler ise sindirimi kolaylaştıracak sindirim enzimleri salgılarlar. Bu hucrelerin anormal şekilde coğalmaları pankreas kanserine yol acar. Pankreas kanserinin tedavisindeki en buyuk sorunlardan biri, erken evrelerde genellikle asemptomatik olmasıdır, bu nedenle hastalık genellikle cok ileri bir aşamada keşfedilir. Ek olarak, pankreas kanseri belirtileri cok karakteristik değildir ve tanıyı geciktiren diğer hastalıkların belirtileri ile karıştırılabilir. En yaygın ilk 3 belirti şunlardır: - İştah kaybı ve kilo kaybı, - Sarılık. Tumor pankreasın başında yer alıyorsa, safra kanalını sıkıştırdığı icin safranın karaciğerden bağırsağa boşaltılmasını engeller. Kişide sarı gozler ve cilt, soluk renkli dışkı, koyu renkli idrar ve bazen tum vucutta kaşıntı gorulur. - Şiddetli karın ağrısı. Bu ağrılar sırta ve sol taraftaki kaburgaların altına yayılır. Pankreas kanserinin nedenleri henuz tanımlanmamıştır. Ancak, birkac risk faktoru olduğu bilinmektedir: - Sigara icmek. Araştırmalara gore, sigara icmek pankreas kanserine yakalanma riskini 3 kat artırır ve dunya capında gozlemlenen pankreas kanserlerinin yuzde 30'unda rol oynar. - Dengesiz beslenme ve fazla kilo. Doymuş yağlar, hayvansal proteinler acısından cok zengin ve lif acısından cok duşuk bir diyet aşırı kiloyu ve pankreas kanserini tetikleyebilir. Bu faktorlere fiziksel hareketsizlik de eklenirse risk daha da artar. - Alkolizm. Ağır ve duzenli alkol tuketimi kronik pankreatit (pankreasın kronik iltihabı) riskini artırır. - Belirli hastalıklar da pankreas kanserini tetikleyebilir. Tip 2 diyabet pankreas kanseri riskini 2 katına cıkarır. Kistik fibroz da bu riski artırır. - Genetik faktorler de etkilidir. Genetik faktor pankreas kanseri vakalarının yuzde 5'inde yer almaktadır. - Cevresel faktorler de pankreas kanseri uzerinde etkilidir. Pestisitlere ve ağır metallere maruz kalmak, pankreas kanseri riskini artırır. Pankreas kanseri tedavisinin secimi birkac faktore bağlıdır. Hastanın yaşı, genel sağlık durumu, kanserin gelişim aşaması, tumorun boyutu ve yeri tedavi alternatifleri icin onemlidir. Cerrahi Yontem Bu, pankreas kanserini potansiyel olarak tedavi edebilen tek tedavidir. Ancak, kanser erken teşhis edilmişse, tumorun boyutu cok buyuk değilse, hastanın tıbbi durumu yeterince iyiyse ve cok yaşlı değilse duşunulebilir. Tum bu koşullar, pankreas kanserlerinin sadece yuzde 20'sinin ameliyat edilebilir olduğu anlamına gelir. Cerrahi mudahalenin sonunda kemoterapi tedavisi kanserin nuksetme riskini sınırlayabilir. Kemoterapi Ameliyat edilemeyen tum pankreas tumoru vakalarında birkac hafta boyunca recete edilebilir. Oral tedavi veya enjeksiyon yoluyla uygulanan ilaclar tumoru kontrol altına almayı, semptomları yatıştırmayı ve hastanın yaşam beklentisini artırmayı amaclar. Radyoterapi Pankreas ve yakındaki lenf duğumlerini hedef alan ışınları kullanarak tedavi gercekleşir. Bu teknik genellikle kemoterapi ile birlikte kullanılır. Stent Yerleştirilmesi Safra kanalı veya duodenum tıkalıysa, kanserli tumor onları sıkıştırdığı icin endoskopi ile stent yerleştirerek tıkanıklığı acmak mumkundur. Amac hastanın semptomlarını (sarılık, ağrı, mide bulantısı vb.) hafifletmektir. Pankreas kanseri icin risk faktorlerini azaltmak icin bazı onlemler alabilirsiniz: - Sigarayı bırakın ve başkalarının dumanına da maruz kalmayın. - Sağlıklı beslenin. Cok yağlı gıdalardan, işlenmiş endustriyel urunlerden, aşırı hayvansal proteinlerden kacının (bitkisel proteinleri tercih edin). Yeterince diyet lifi yiyin. Kuru meyveler, baklagiller, tam tahıllar iyi miktarda lif icerir. - Alkol tuketmeyin. Ağır ve tekrarlayan alkol tuketiminin zararlı etkisi pankreas kanseri oluşumunda etkilidir. - Diyabetinizi yonetin. Genellikle obezite ile bağlantılı olan tip 2 diyabet, cok fazla insulin uretimi gerektirdiği icin pankreası yorar. - Hareketsiz bir yaşam tarzından kacının. Her gun en az 30 dakika yuruyuş gibi bir fiziksel aktivite yapın. - Sağlıklı bir cevreye sahip olun. Pestisitler veya ağır metallerle tekrar tekrar temastan kacının.