Ziya Goklap146 yaşında... Yazdığı pek cok eserler donemini etkileyen Ziya Gokalp'ın en onemli eseri ise Turkculuğun Esasları kitabıdır. Turkculuk, Turancılık denilince akla ilk gelen şairlerden olan Ziya Gokalp'ın bugun 146'ıncı doğum yılı. Kutlu olsun... Ziya Gokalp, 23 Mart 1876 ’da Diyarbekir ’de doğdu. Asıl adı Mehmed Ziya ’dır. Mehmed Ziya, yakınlarındaki iki ayrı mahalle mektebinde uc yıl okuduktan sonra Diyarbabkır Askerî Ruşdiyesi ’ne girerek 1890 yılında buradan mezun oldu. Bir yıl kadar ozel oğrenim gordu; ardından yeni acılmış olan Diyarbabır Mulkî İdadisi ’nin ikinci sınıfına kabul edildi. Dorduncu sınıfa gectiği zaman yedi yıla cıkarılan idÂdî programında, daha once gorduğu dersleri tekrar etmek zorunda kalacağı icin oğrenimine İstanbul ’da devam etmek duşuncesiyle tasdikname aldı Eğitimine doğduğu yer olan Diyarbakır ’da başladı. 1886 ’da Mektebi Ruştiye-i Askeriyye ’ye girdi, ozgurluk duşuncesini ilk defa bu okuldaki hocası Kolağası İsmail Hakkı Bey aşıladı. Askeri ruştiyenin son sınıfında iken babasını kaybetti. 
1890 ’da amcası Muderris Hacı Hasip Bey ’den geleneksel İslÂm ilimleri ile ilgili ders almaya başladı. Oğrenimine İstanbul ’da devam etmek istediyse de bu imkÂnı bulamayınca 1891 ’de Diyarbakır ’da İdadi Mulkiye ’nin ikinci sınıfına kaydoldu. Son sınıfta oğrenci iken beraberindekiler ile okul cıkışlarında mutat olan "Padişahım Cok Yaşa" yerine "Milletim Cok Yaşa" diye bağırmaları soruşturmaya uğradı. Bazı anlatımlarda bir grup yerine sadece Gokalp'in bağırdığı da belirtilmektedir. O sırada okul suresinin beş yıldan yedi yıla cıkması uzerine 1894 ’te okuldan ayrıldı.
Liseden ayrıldıktan sonra amcasından Arapca ve Farsca dersleri aldı. Tasavvufla ilgilendi. Fransızca oğrenmeye başladı. Diyarbakır ’daki kolera salgını nedeniyle bu şehirde gorevlendirilen Doktor Abdullah Cevdet Bey ile tanıştı, fikirlerinden etkilendi. Ekonomik sıkıntılar yuzunden oğrenimine devam etmek icin İstanbul ’a gidememesi, ailesinin evlenmesi icin baskı yapması gibi nedenler 18 yaşındaki Mehmet Ziya ’yı intihara surukledi.
İntihar girişiminin sebebi olarak idadideki hocası Dr. Yorgi Efendi ’den aldığı felsefe eğitimi ve ailesinin verdiği dini eğitim arasında yaşadığı catışma da gosterilmektedir. Kafasına sıktığı kurşun, guc koşullar altında yapılan morfinsiz bir ameliyatla cıkarıldı. Ameliyatı gercekleştiren Dr. Abdullah Cevdet Bey ve Diyarbakır ’da bulunan genc bir Rus operatordu. İntihar girişiminden sonra kendisini tekrar okumaya verdi. Ozgurluğe duşman olanlara catan pek cok şiir yazdı. 1896'da, Erzincan Askerî Lisesi'nde oğrenci olan kardeşi Nihat sayesinde Harp Okulu oğrencileri ile birlikte İstanbul'a giden Gokalp, ucretsiz olduğu icin Baytar Mektebi'ne kaydını yaptırdı. Buradaki oğrenimi sırasında ulkedeki ozgurluk hareketine katılmış insanlarla tanışmak icin gayret gosterdi; İbrahim Temo ve İshak Sukûti ile goruştu. Jon Turkler ’den etkilendi. İttihat ve Terakki Cemiyeti ’ne katıldı. "Yasak yayınları okumak ve muhalif derneklere uye olmak" nedeniyle 1898 ’de tutuklandı. Bir yıl cezaevinde kaldı. 
Ziya Gokalp, 2 yıllık surgun doneminden sonra İstanbul ’a donduğunde universitede ders vermeye devam etmek istediyse de bu isteği kabul edilmedi. Bir ay kadar Ankara ’da yaşadıktan sonra ailesiyle Diyarbakır'a gitti, Ahmet Ağaoğlu ’nun desteğiyle Kucuk Mecmua'yı cıkardı, yazılarıyla Turk Kurtuluş Savaşı ’nı destekledi. 
1923'te Maarif Vekaleti Telif ve Tercume Heyeti Başkanlığı'na atandı, Ankara'ya gitti. Aynı yıl Turkculuğun Esasları isimli unlu esrini yayımladı. Ağustos ’ta İkinci Donem Turkiye Buyuk Millet Meclisi'ne Ataturk tarafından Diyarbakır mebusu olarak secildi. Ankara ’ya yerleşen Ziya Gokalp, kulturel ve duşunsel calışmalarına hic ara vermedi; dunya klasiklerinin Turkceye cevrilip yayımlanması ile uğraştı.
1924'te kısa suren bir hastalığın ardından dinlenmek icin gittiği İstanbul'da 25 Ekim 1924 gunu hayatını kaybetti. Divanyolu'ndaki II. Mahmud Turbesi hazîresine defnedildi.
1890 ’da amcası Muderris Hacı Hasip Bey ’den geleneksel İslÂm ilimleri ile ilgili ders almaya başladı. Oğrenimine İstanbul ’da devam etmek istediyse de bu imkÂnı bulamayınca 1891 ’de Diyarbakır ’da İdadi Mulkiye ’nin ikinci sınıfına kaydoldu. Son sınıfta oğrenci iken beraberindekiler ile okul cıkışlarında mutat olan "Padişahım Cok Yaşa" yerine "Milletim Cok Yaşa" diye bağırmaları soruşturmaya uğradı. Bazı anlatımlarda bir grup yerine sadece Gokalp'in bağırdığı da belirtilmektedir. O sırada okul suresinin beş yıldan yedi yıla cıkması uzerine 1894 ’te okuldan ayrıldı.
Liseden ayrıldıktan sonra amcasından Arapca ve Farsca dersleri aldı. Tasavvufla ilgilendi. Fransızca oğrenmeye başladı. Diyarbakır ’daki kolera salgını nedeniyle bu şehirde gorevlendirilen Doktor Abdullah Cevdet Bey ile tanıştı, fikirlerinden etkilendi. Ekonomik sıkıntılar yuzunden oğrenimine devam etmek icin İstanbul ’a gidememesi, ailesinin evlenmesi icin baskı yapması gibi nedenler 18 yaşındaki Mehmet Ziya ’yı intihara surukledi.
İntihar girişiminin sebebi olarak idadideki hocası Dr. Yorgi Efendi ’den aldığı felsefe eğitimi ve ailesinin verdiği dini eğitim arasında yaşadığı catışma da gosterilmektedir. Kafasına sıktığı kurşun, guc koşullar altında yapılan morfinsiz bir ameliyatla cıkarıldı. Ameliyatı gercekleştiren Dr. Abdullah Cevdet Bey ve Diyarbakır ’da bulunan genc bir Rus operatordu. İntihar girişiminden sonra kendisini tekrar okumaya verdi. Ozgurluğe duşman olanlara catan pek cok şiir yazdı. 1896'da, Erzincan Askerî Lisesi'nde oğrenci olan kardeşi Nihat sayesinde Harp Okulu oğrencileri ile birlikte İstanbul'a giden Gokalp, ucretsiz olduğu icin Baytar Mektebi'ne kaydını yaptırdı. Buradaki oğrenimi sırasında ulkedeki ozgurluk hareketine katılmış insanlarla tanışmak icin gayret gosterdi; İbrahim Temo ve İshak Sukûti ile goruştu. Jon Turkler ’den etkilendi. İttihat ve Terakki Cemiyeti ’ne katıldı. "Yasak yayınları okumak ve muhalif derneklere uye olmak" nedeniyle 1898 ’de tutuklandı. Bir yıl cezaevinde kaldı. Ziya Gokalp, 2 yıllık surgun doneminden sonra İstanbul ’a donduğunde universitede ders vermeye devam etmek istediyse de bu isteği kabul edilmedi. Bir ay kadar Ankara ’da yaşadıktan sonra ailesiyle Diyarbakır'a gitti, Ahmet Ağaoğlu ’nun desteğiyle Kucuk Mecmua'yı cıkardı, yazılarıyla Turk Kurtuluş Savaşı ’nı destekledi. 1923'te Maarif Vekaleti Telif ve Tercume Heyeti Başkanlığı'na atandı, Ankara'ya gitti. Aynı yıl Turkculuğun Esasları isimli unlu esrini yayımladı. Ağustos ’ta İkinci Donem Turkiye Buyuk Millet Meclisi'ne Ataturk tarafından Diyarbakır mebusu olarak secildi. Ankara ’ya yerleşen Ziya Gokalp, kulturel ve duşunsel calışmalarına hic ara vermedi; dunya klasiklerinin Turkceye cevrilip yayımlanması ile uğraştı.
1924'te kısa suren bir hastalığın ardından dinlenmek icin gittiği İstanbul'da 25 Ekim 1924 gunu hayatını kaybetti. Divanyolu'ndaki II. Mahmud Turbesi hazîresine defnedildi.