Brokoli, turpgiller ailesinin bir parcasıdır ve antik cağlardan beri Akdeniz kıyılarında yetiştirilmektedir. Besin iceriği cok zengin olan brokoli, super besin olarak adlandırılır. Vitaminler, mineraller, lif ve bircok biyoaktif bileşik iceren brokoli pişmiş veya ciğ olarak yenebilir ancak ikisi de farklı besin iceriklerine sahiptir. Kaynatma, fırınlama, kızartma ve buharda pişirme gibi farklı pişirme yontemleri, ozellikle C vitamininin yanı sıra cozunur protein ve şekeri azaltarak sebzenin besin bileşimini değiştirir. Buharda pişirme en az olumsuz etkiye sahip olandır. Brokoli, zengin bir vitamin, mineral ve lif kaynağıdır. Farklı pişirme yontemleri, sebzenin besin bileşimini etkileyebilir, ancak brokoli, pişmiş veya ciğ halde diyetinize sağlıklı dokunuş sağlar. 90 gramlık ciğ brokoli porsiyonunun besin değeri şu şekildedir: Karbonhidrat: 6 gram Protein: 2.6 gram Yağ: 0.3 gram Lif: 2.4 gram C Vitamini: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 135'i A Vitamini: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 11'i K Vitamini: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 116'sı B9 Vitamini (Folat): Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 14'u Potasyum: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 8'i Fosfor: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 6'sı Selenyum: Gunluk alınması gereken miktarın yuzde 3'u Brokoli C vitamini, antioksidanlar ve sağlığa faydalı bileşikler iceren bir super besindir. Ayrıca sulforafan iceriğiyle unludur. Genel olarak brokoli gibi turpgil sebzeleri duzenli tuketen kişilerin meme, prostat veya kolon gibi belirli kanserlere yakalanma riski daha duşuktur, bu da sulforafanın potansiyel faydalarından biridir. İşte brokolinin vucuda 7 etkisi. 1. Guclu Antioksidanlar İcerir Brokolinin antioksidan iceriği ana faydalarından biridir. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hucre hasarını engelleyen ve yok eden molekullerdir. Bu, iltihaplanmanın azalmasını ve genel sağlığın korunmasını sağlar. Brokoli, sindirim sırasında sulforafan adı verilen guclu bir antioksidana donuşturulen yuksek duzeyde glukofafanin icerir. Araştırmalar, sulforafanın kan şekerini dengelemek, kotu kolesterolu duşurmek, oksidatif stres ve kronik hastalıkların gelişimini onlemek dahil olmak uzere bircok sağlık yararı sağlayabileceğini gostermektedir. Brokoli ayrıca oksidatif stresi ve gozlerdeki hucre hasarını onleyebilen antioksidan maddeler lutein ve zeaksantin icerir. 2. Kansere Karşı Koruyucu Etkisi Vardır Araştırmalar, brokoli gibi turpgil sebzelerin duzenli tuketiminin (haftada 3 ila 5 kez) meme, prostat ve kolon kanseri dahil olmak uzere bircok kanser riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu gostermektedir. Sebzelerin antikanser ozelliklerinin buyuk olcude turpgiller familyasından kaynaklandığı duşunuluyor. Gunumuzde genel olarak baskın olan yuksek şekerli diyetler karaciğer yağlanması riskini artıran vucut yağ birikiminin artmasına neden olur. Uygun tedavi yapılmazsa karaciğer yağlanması, karaciğer kanserine ilerleyebilir. Calışmalar, brokolinin yağ ve şeker bakımından yuksek bir diyetle beslenen katılımcıların karaciğerinde trigliserit birikimini azalttığını gostermiş ve bu sebzenin alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasına karşı koruma sağlayabileceğini gostermiştir. Brokoli, diğer turpgiller gibi insanlarda ceşitli kanserlerde rol oynayan WWP1 adlı bir geni inaktive edebilen bir molekul icerir. Araştırmalar, brokolide bulunan bu molekulun kanser geliştirmeye duyarlı hayvanlarda tumor buyumesini baskıladığını gosteriyor. 3. Detoks Yapar Solunan veya tuketilen toksik maddeler, akciğer kanseri ve kalp ve damar hastalıkları riskini artırarak sağlık uzerinde olumsuz etkilere neden olur. Brokolinin duzenli tuketiminin cevremizde her yerde bulunan iki toksik madde olan akrolein ve benzen olmak uzere iki zararlı kimyasalın idrarla atılma oranını artırdığı gosterilmiştir. Gunluk yaklaşık 60 gram brokoli porsiyonunun karaciğerin temizlenmesi de dahil olmak uzere vucutta tam bir detoks etkisi yaptığı tahmin ediliyor. 4. Otizmde Bir Umut Araştırmalar, otizm spektrum bozukluğu olan genc insanlarda sulforafanın, sosyal etkileşim ve sozlu iletişim gibi hastalıkla ilgili belirli davranış bozukluklarını iyileştirdiğini gostermektedir. Otizm spektrum bozukluğu olan 13-27 yaş arası 29 genc erkeğe 18 hafta boyunca gunluk ve ağızdan brokoliden elde edilen sulforafan uygulanan bir calışmada, sulforafan ile 4 haftalık tedaviden sonra iyileştirmelerin ortaya cıktığı goruldu. 18 haftalık tedaviden sonra yapılan testler ozellikle uyuşukluk, sinirlilik, hiperaktivite, iletişim ve motivasyon gibi parametrelerde davranışsal bir gelişme olduğunu gosteriyor. Bu, şu an icin sadece test aşamasındadır ancak bulgular oldukca umut vericidir. 5. Bağırsak Gecişini İyileştirir Duzenli brokoli tuketimi, kabız kişilerde bağırsak gecişini duzenlemenin iyi bir yoludur. İcerdikleri sulforafan bağırsaktaki oksidatif stres hasarıyla savaşır. Yaşam kalitesini olumsuz yonde etkileyen kronik kabızlık, kısmen dengesiz beslenme ve oksidatif stres ile bağlantılıdır. Brokolide bulunan antioksidanlar kabız olan kişilerin durumunu iyileştirmeye yardımcı olabilir. Araştırmalar, brokoli tuketiminin kabızlık ceken kişilerde bağırsak gecişini iyileştirdiğini gosteriyor. Brokolide bulunan sulforafan bağırsak hucrelerinin antioksidan aktivitesini artırdığı ve boylece normal bağırsak fonksiyonunu koruduğu duşunuluyor. Sulforafan ayrıca bağırsak florasını duzenleyebilir ve sindirimi iyileştirebilir. 6. Osteoartrite Karşı Korur Osteoartrit, eklem kıkırdağının parcalanmasından kaynaklanan romatizmal bir hastalıktır. Yaşla birlikte daha sık olarak ağrıya yol acar. Araştırmalar, iltihap onleyici ve antioksidan ozelliklere sahip olan sulforafanın osteoartritle savaşmaya yardımcı olabileceğini gostermiştir. Molekulun eklem sorunlarına karşı etkili olup olmadığını oğrenmek icin araştırmacılar farelere sulforafan acısından zengin bir diyet verdi. Daha sonra bu farelerin daha az kıkırdak hasarı yaşadığı ve kontrol farelerine gore osteoartrit geliştirme risklerinin daha duşuk olduğu gozlemlendi. Sulforafan, kıkırdağın parcalanmasını onlediğinden, osteoartritin ilerlemesini onleyebilir veya yavaşlatabilir. 7. Kalp Sağlığını İyileştirir Duzenli olarak tuketilen brokoli, homosisteinin (kalp ve damar hastalıkları icin risk faktoru olarak bilinen bir madde) kan konsantrasyonunu duşurur. Brokoli ayrıca kalp ve damar hastalıkları riskini azaltıcı etkisiyle bilinen antioksidan kaempferol icerir. Brokoli kalsiyum, magnezyum, potasyum ve antioksidanlar acısından zengin olduğu icin en cok tuketilmesi gereken sebzelerden biridir. Ote yandan, cocuklar icin guzel tat kavramına pek uymaz. İşte, cocuklarınıza brokoli sevdirmenize yardımcı olabilecek 4 basit ipucu. İnce Olun Bir cocuğun brokoliyi ilk lokmada beğenmesi zordur. Yeni tatlar genellikle cocuğu rahatsız eder. Ancak cocuğu alıştırmak icin değerlendirici koşullandırma tekniğine guvenebilirsiniz. Orneğin, patates puresi yapmayı planladığınız gun, basit patates puresini unutun, brokoli ile patates puresi yapın. İki tadın birleşmesi, her şeyi kabul edilebilir hale getirecek ve cocuk, zamanla tek başına daha fazla yiyebileceği bu yeni sebze ile bilincsizce olumlu bir imajı ilişkilendirecektir. Doğru Şekilde Pişirin Araştırmalar, brokolinin cocuklar tarafından kabul edilmesinin secilen pişirme yontemine gore cok az değiştiğini ancak pişirme suresine gore buyuk olcude değiştiğini gosteriyor. Kısa (2 dakika) veya uzun (14 dakika) pişirme surelerinde cocuklar, muhtemelen dokusu nedeniyle bu yiyeceği daha az beğeniyor. 6 ila 7 dakika pişirmek ideal olarak goruluyor. Pişirme yontemi olarak, sebzenin besin ozelliklerini oldukca iyi koruyan buharda pişirmeyi tercih edebilirsiniz. Sunuma Dikkat Edin Sunumun beslenmemizde onemli bir rol oynadığını biliyor muydunuz? Aynı yemeği siyah veya beyaz bir tabakta servis etmenin tat algısını buyuk olcude değiştirdiği, beyaz tabakta servis edilen yemeklerin siyah tabakta servis edilen yemekten onemli olcude daha iyi gorunduğu gosterilmiştir. Brokolinni yanında guzel yemekler cıkarmayı unutmayın, başarı şansınızı artırırsınız. Doğru Soruyu Sorun Cocukların, ebeveynlere yardımcı olabilecek bilişsel bir dil onyargısı vardır. Araştırmalara gore, cocuğa koordine edici bağlac "veya" eşliğinde "iki alternatif arasında secim" turunden bir soru sorulduğunda, cocuğun ikinci onermeyi secmesi daha olasıdır. Orneğin, "Kek mi yoksa brokoli mi tercih edersin?" sorusuna coğu cocuğun brokoliyi tercih ettiği gorulmuştur. Ote yandan, resimlerle secim sunulduğunda, cocukların brokoliyi sadece yarı yarıya sectiği gorulmuştur. Cocuklara gorsel olarak iki yemek sunmadan once, en iyi seceneğin ikinci olarak belirtildiğinden emin olarak soruyu onceden sorun.