Urun Kavramı, dokunulabilir ve dokunulmaz niteliklerin meydana getirdiği butundur. Urun kavramı, herkese farklı farklı anlamlar ifade edebilir.Ureticilere gore urun, uretip pazarlayarak kazanc sağladıkları fiziki maddelerdir.Urun kavramı İcin yapılması gereken onemli hususlar bulunmaktadır .Bunlar : Satıcılara gore urun, perakendecilere satarak kazanc elde etmek icin satın aldıkları maddelerdir.Tuketicilere gore urun, kişisel ihtiyaclarını karşılayarak fayda sağlayıcı nesnelerdir. Genel […]
Urun Kavramı,
dokunulabilir ve dokunulmaz niteliklerin meydana getirdiği butundur. Urun kavramı, herkese farklı farklı anlamlar ifade edebilir.Ureticilere gore urun, uretip pazarlayarak kazanc sağladıkları fiziki maddelerdir.Urun kavramı İcin yapılması gereken onemli hususlar bulunmaktadır .Bunlar :
Satıcılara gore urun, perakendecilere satarak kazanc elde etmek icin satın aldıkları maddelerdir.Tuketicilere gore urun, kişisel ihtiyaclarını karşılayarak fayda sağlayıcı nesnelerdir.
Genel anlamda urun, işletmeler tarafından belirli ihtiyacları karşılamak uzere tuketicilere sunulan nesnelerdir. Kişilerin değişim surecinde istedikleri veya istemedikleri her şeydir.
Dar anlamda urun, ceşitli fiziki ve kimyasal unsurların kolay gorulup faydalanılacak şekilde bir araya getirilmiş şeklidir.
Urunun yalnızca somut oğelerinden soz edilemez.Cağdaş tuketiciler, urun satın alırken, uretici firmanın prestij ve marka imajını dikkate alırlar. Cunku tuketiciler, hem fiziksel hep psikolojik fayda talep ederler.
Cekirdek Urunler:
Satın alırken, ne satın alındığını ifade eder.
Somut Urunler: Asıl malı tamamlayıcı kalite, şekil, marka, ambalaj gibi niteliklerden meydana gelir.
Zenginleştirilmiş Urunler:
Mamullerle birlikte sunulan ek yarar ve hizmetlerdir. Garanti, bakım-onarım, nakliye gibi…
Tuketiciler urun satın almakla fayda satın almış sayılırlar.
Satın alınan urunler, coğunlukla mobilya, taşıt, kağıda basılı malzeme gibi fiziki urunlerdir. Sağlık, eğitim, bakım-tamir, sanat, turizm gibi hizmetler de urun gibi sınıflandırılır. Coğrafi alanlar da urun sayılır. Tatil merkezi bolgeler, tarım ve sanayi merkezleri gibi… Bazen kuruluşlar da urun kabul edilmektedir.
Urun, belirli şekillerde, belirli kitlelere pazarlanabilen fiziki nesne, hizmet veya organizasyonların geniş yelpazasinden meydana gelir.
Tum mal, malı tum faydalarını kapsayacak fiziki, ekonomik ve psikolojik unsurlar butunudur. Mesela; akaryakıt, yol, yedek parca, motor yağı, otopark gibi unsurlar olmazsa taşıtlardan soz edilemez.
URUN SINIFLANDIRMA
Dayanıklılığa Gore Mallar Şoyle Sıralanır :
1-Dayanıksız Mallar: Bir veya birkac kullanım sonucu tukenen mallardır. Yiyecek-icecekler, temizlik malzemeleri gibi…
2-Dayanıklı Mallar: Kullanıldıkca tukenmeyen mallardır. Mobilya, makine, zuccaciye urunleri gibi…
3-Hizmetler: Satışa sunulan faydalardır. Turizm, nakliyat, lojistik, bankacılık, sigortacılık gibi…
Hedef Kitleye Gore:
Tuketim Malları: Son tuketicilerin ihtiyaclarını karşılamak uzere, hicbir işlemden gecirilmeden tuketilen mallardır.
1-Kolayda Mallar: İlk goruşte, sık sık ve karşılaştırma gibi caba harcamaksızın satın alınan mallardır. Ekmek, sut, şeker, tuz gibi…
*Marka, ambalaj ve etiket bu tur malların satışlarında onemlidir.
*Marka bağlılığı icin mutlaka reklamları yapılmalıdır.
*Satışları icin oze caba gerekmez. Coğunlukla sec-al yontemiyle satılır.
*Satın alacak kişilere mutlaka yakın perakendeciler bulunması şart olduğu icin ureticiler tarafından mutlaka cok sayıda perakendeciye satılmalıdır.
2-Beğenmeli Mallar: Fiyat, kalite, modaya uyum, ozellik gibi unsurlar karşılaştırılarak satın alınan mallardır.
*Uretici ve aracılar satış ve dağıtım cabaları harcamak zorundadırlar.
*Karşılaştırmada kolaylık icin, rakip mallara yakın bulundurularak satışa cıkarılmalıdır.
*Uretici ve perakendeciler arasında yakın ilişkiler gerektirir.
*Ureticiler perakendecilere doğrudan dağıtım yaparlar.
*Tuketiciler perakendeci işletme dallarını uretici adlarından fazla onemserler.
3-Ozellikli Mallar: Kendine ozgu nitelikli ve markalanmış, tuketicileri satın almak icin ozel cabaya yonlendiren mallardır. Tuketiciler eğer belirli mallar hakkında bilgili iseler karşılaştırma gereksinimi duymazlar.
*Satın almada marka ve kalite onemlidir.
*Dağıtım alanları sınırlıdır.
*Az sayıda aracı kullanmak uretici ve satıcıları birbirine bağlar. Birbirlerinin başarılarını etkilerler.
*Satış arttırma cabası hem uretici hem de satıcıya aittir.
*Ureticiler perakendecilerin tutundurma giderlerini kısmen karşılarlar.
*Ureticiler satıcıların adlarıyla reklam yaparlar.
4-Aranmayan Mallar: Tuketicilerin bilmedikleri, bilseler de satın almak istemedikleri, ancak beklenmedik ihtiyacları karşılamak icin satın aldıkları mallardır. Sigorta hizmetleri, hastalık tedavi hizmetleri gibi…Bu mallar cok yoğun tutundurma cabası gerektirir. En cok kişisel satış tekniğiyle satılırlar.
Endustriyel Mallar: Son tuketiciye satılmayan, uretimde kullanılan veya alınıp işlemlerden gecirilip satılan mallardır. Endustriyel pazarlama, kimyasal, plastik, petrol, metal ve tarımsal urunler temel endustri urunleri ve hizmetleridir. Yarı mamul, malzeme ve dayanıklı mallar da endustriyel urunlerdir. Bazen finans, danışmanlık gibi hizmetler de endustriyel hizmetlere dahil edilir. Endustriyel mallar, sık uygulama, kullanım, yer ve bicimlerine gore sınıflandırılır.
Tipik sınıflandırma; yapılar, donanım, parcalar, alt montaj elemanları, hammaddeler, yarı mamuller, bakım, tamir, işletme gerecleri, endustriyel hizmetler.
Yapılar; binalar, kimyasal işleme tesisleri gibi yapıların inşa ve kurulumlarıdır.
Ağır donanımlar, turbin, ana işlem makineleri, ağır iş makineleri gibi donanımlardır. Genellikle kullanıcı istekleri doğrultusunda geliştirilirler.
Hafif donanımlar; genelde duşuk maliyetle ve kucuk miktarda satın alınırlar. Ağır donnanımlardan daha kısa omurludurler. Kucuk makine ve el aletleri gibi…
Alt montaj elemanları ve parcalar; nihai urunlere parca mahiyetinde uretilen urunlerdir. Elektrik-elektronik devre elemanları, olcu aletleri gibi…
Hammaddeler; deniz, orman, toprak ve madenlerden elde edilen temel urunlerdir. Uretimin başına bulunan urunlerdir. Arzı kısıtlıdır. Az sayıda firma tarafından uretilirler ve markaları onemsenmez.
Yarı mamuller; belirli işlemlerden gecirilerek değerleri yukseltilen urunlerdir. Standartlaşmış hallere getirilirler. Kimyasal maddeler, yakıtlar gibi…
İşletme gerecleri; nihai urunlere parca mahiyetinde eklenmeyen, işletmede faaliyetlerde tuketilen urunlerdir. İkame edilebilir, ve cok sayıda firma tarafından arz edilen urunlerdir. Yağ, kağıt, kırtasiye malzemeleri, taşlama malzemeleri, yakıtlar, temizlik malzemeleri gibi…
URUN KARMASI KARARLARI
Urun karması, satıcıların piyasaya sundukları urun dizileriyle kurulur. Urun dizileri ise aynı urun ceşit ve işlevleri, aynı hedef kitle veya fiyat olcusu nedeniyle yakın ilişkili urun gruplarıdır.
Urun karması boyutları; urun karması genişliği, uzunluğu, derinliği ve uyumudur. Genişlik, urun dizisi sayısını, uzunluk ise toplam urun ceşidini belirtir. Urun uyumluluğu onemlidir. Uyumluluk, urun dizilerinin uretim, dağıtım ve kullanımda birbirine bağlılık derecesidir. Derinlik ise, urun dizilerinin iceriklerindeki urun sayılarını belirtir.
Urun Ceşitlendirme Nedenleri:
*Talep Değişimleri
*Rekabet Durumu
*Uretim İmkanları
*Pazarlama İmkanları
*Teknoloji Değişimleri
*Mali İmkanlar
*İşletme İmajı Değişiklik İstekleri
YENİ URUN
Yeni urun geliştirme nedenlerinin başında, atıl uretim kapasitesi kullanmak ve rekabettir. İşletmelerin urun dizilerindeki acıklıklar, mevcut urun dizilerine pazar doymuşlukları ve yeni buyume kaynakları, işletmelere yeni urunler geliştirme istekleri uyandırır. Yenilikci işletmeler yeni urunler geliştirmeye yonlendirici surecler keşfedebilirler.
Yeni urun cıkış şekilleri:
1-Benzersiz Yeni Urunler: Gizli talepleri karşılamak icin cıkarılan, benzeri daha once uretilmemiş urunlerdir.
2-Pazar İcin Yeni Urunler: İşletmenin sektorundeki tuketicilerin henuz bilmedikleri, başka sektorlerde bilinen urunlerdir. Bu urunler aynen veya geliştirilerek pazara sunulduğunda, bu urunler pazar icin yenidir.
3-İşletme İcin Yeni Urunler: İşletmenin bulunduğu pazardaki başka işletmelerin zaten urettikleri urunlerdir. İşletme bunları da karmasına eklediğinde işletme icin yeni urunler sayılır.
4-Pazardaki mevcut urunlere değişebilen değişik urunler.
Yeni urunler, analitik bir surecte geliştirilerek piyasaya surulur.
1. Aşama: İşletme ici ve dışı araştırmalar yapılarak yeni urun fikirleri geliştirilir.
2. Aşama: Fikirler pazarlamacılar tarafından on elemeden gecirilir.
3. Aşama: En iyi yeni urun fikirleri, urun kavramı tanımlama, urun dizisine uygunluk tespiti ve urune kaynak yeterliliği belirleme icin analiz edilir.
4. Aşama: Urun geliştirmeye başlanır.
5. Aşama: Yeni urun pazar testinden gecirilerek pazarlama karması değerlendirilir.
6. Aşama: Yeni urun seri uretimine başlanarak ve tercih edilen pazarlama karması uygulanarak piyasaya surulur.
URUN YAŞAM DONEMLERİ
1-Giriş Donemi: Urunun pazara ilk girdiği, az satıldığı donemdir. İşletme, dağıtım ve tutundurma yatırımları yapsa da bu donemde kar edemez. Satışlar yavaş yavaş artar. Yeni urunu, acil ihtiyac duyan, satın almaya mali gucu yeten kişiler satın alırlar. Bu donemde, yeni urun nitelikleri alıcı istekleri doğrultusunda pazar araştırmalarıyla sıkca duzenlenir. Yeni urunler geliştirmenin maliyeti cok yuksektir ve zarar ihtimali yuksektir. Bazı urunler giriş donemini gecemeyebilmektedir. Tutundurulamayabilir.
2-Gelişme Donemi: Bu donemde, satışlar hızlı artar. Kar yukselişe ve bir sure sonra yeniden duşuşe gecer. Urun pazarda alıcılarca benimsenirse, pazarda urune rekabet başlar. Bu donem, urun surekliliği icin kritiktir. Cunku urunun başarısı tepkiler gorur.
3-Olgunluk Donemi: Satış artışı azalan oranda surer. Maksimum seviyeden sonra azalma eğilimine girer. Bu donemde rekabetle karakterize edilir.
4-Gerileme Donemi: Satışlar ve karlılık, teknoloji gelişimleri, toplumsal eğilim değişimleri vb. nedenlerle azalır veya kesilir. Bu durumda urun, urun karmasından cıkarılır veya dağıtım ağı daraltılır.