Kakao, 5000 yıl once Orta Amerika’da ortaya cıkmıştır ve dunyadaki bircok ulke icin ciddi bir endustridir. 2016’ya gelindiğinde kuresel cikolata pazarı 98,3 milyar dolar değerindedir. Tarihciler, kakao ağaclarında yetişen cekirdeklerden yapılan cikolatanın tuketiminin Kolomb oncesi Orta Amerika toplumlarından en az beş bin yıl once cıktığına inanmaktadırlar. İlk 10 kakao ureten ulke, fasulyenin bulunduğu bolgeye benzer […]
Kakao, 5000 yıl once Orta Amerika’da ortaya cıkmıştır ve dunyadaki bircok ulke icin ciddi bir endustridir. 2016’ya gelindiğinde kuresel cikolata pazarı 98,3 milyar dolar değerindedir. Tarihciler, kakao ağaclarında yetişen cekirdeklerden yapılan cikolatanın tuketiminin Kolomb oncesi Orta Amerika toplumlarından en az beş bin yıl once cıktığına inanmaktadırlar.
İlk 10 kakao ureten ulke, fasulyenin bulunduğu bolgeye benzer şekilde ılık, ıslak iklimlere sahip ulkelerdir. Bununla birlikte dort kıtadaki uluslar ilk 10’a girer. BM Gıda ve Tarım Orgutu’ne gore dunyanın en iyi kakao ureticilerinden ilk 10 ’a gireler şunlardır:
[h=3]10. Dominik Cumhuriyeti[/h] Dominik Cumhuriyeti kakao uretiminde iki şekilde kuresel bir lider olmuştur. Birincisi, hukumet kakao uretiminin cevreye duyarlı bir şekilde yapılmasını sağlamak icin calışmaktadır. 2009’a kadar Dominik Cumhuriyeti dunyayı “Fairtrade sertifikalı” kakao uretiminde yonlendirdi ve hala bu cephede dunya lideri olmaya devam etmektedir. Fairtrade urunleri, ciftcilerin kendi urunleri icin yeterli tazminat almalarını sağlamak icin kuresel ticaret kuruluşları tarafından onaylanan urunlerdir. Dominik Cumhuriyeti tarihsel olarak iki farklı kakao turu ile tanınır: Sanchez olarak bilinen tereyağlı, daha ucuz bir urun ve Hispaniola adlı daha kuru, daha iyi mayalanmış bir fasulyedir. Birleşik ulke, 2013 yılında toplam 68.021 ton fasulye uretimi yapmıştır.
[h=3]9. Peru[/h]
Peru’da kakao yetiştirme kapasitesi, tarım arazileri uzerindeki şiddetli rekabet ile sınırlıdır. Benzer şekilde hecelenen bir başka bitki olan kokain, uretildiği koka, benzer iklimlerde iyi buyur, cok daha yuksek bir fiyat alır ve bu da kakao ciftcilerini işten cıkarmaya zorlar. Aslında, son yıllarda, Peru dunyanın en buyuk kokain ureticisi haline gelmiştir. Kokain icin 60.000 hektardan fazla arazi kullanılmakta ve bu da yaklaşık 340 ton kokain uretilmektedir. Buna karşılık, kakao ağacı toplamda 71,175 ton kakao cekirdeği olan 48.000 hektar Peru bolgesinde bulunmaktadır.
[h=3]8. Meksika[/h] Cikolata devleri Hershey ve Ferrero gectiğimiz gunlerde Meksika’da kakao uretimi icin tesislere buyuk miktarda yatırım yapmıştır, ancak derin yatırımlara rağmen, Meksika kakao uretimi 2000’li yılların başından bu yana yuzde 50 duşmuştur. Aslında, Meksika ihracattan daha fazla kakao ithal etmek zorundadır. Meksika’nın kakao duşuşunun en buyuk sebeplerinden biri hastalıktır. Ayaz bakla curumesi gecmişte Meksika kakao mahsulunu yok etmiştir. Bununla birlikte bu konuda umut vadeden calışmalar vardır. Yeni hibrit bitkilerin hastalığa karşı direncli olduğu kanıtlanmış ve gecen yıl Meksika ’da FAO ’ya gore 82.000 ton kakao cekirdeği uretilmiştir.
[h=3]7. Ekvador[/h] Ekvador ’un kakao endustrisi dunyanın en eski endustrilerinden biridir. Ekvador ’da Amazon ’da, arkeologlar son zamanlarda 5.000 yıldan fazla bir suredir comlekte kakao izlerini keşfetmişlerdir. Bu uzun tarih bugun onurlandırılmış ve ulkenin toplam cıktısı 128.446 tondur.
Kakao Ekvador uretim brut cıkışı acısından Batı Afrika’da kuresel kakao super gucler aynı olamaz, ancak bircok cikolata kalitesini bilenler tarafından belirtilen Ekvador kalite acısından daha ust sıralardadır. Cok uluslu bircok şirket, işlenmiş cikolata muamelelerinin temeli icin Afrika’ya yonelirken, kucuk esnaf cikolataları, arzu ettikleri karmaşık lezzetleri sunmak icin Ekvador kakaosunu mercek altına almaktadırlar.
[h=3]6. Brezilya[/h]
Dunya kesinlikle uretebildiğinden daha fazla kakao talep etmektedir. Bu durum hicbir yerde, kakao uretimi son birkac yılda surekli olarak azalmış bir ulke olan Brezilya‘dan daha belirgin değildir. Aslında, Brezilya net bir kakao ithalatcısı olmuştur, yani Brezilyalılar 1998 ’den beri sattıklarından daha fazla kakao tuketmektedirler. Ve bunun yakın zamanda değişmesi beklenmemektedir: Brezilya hukumeti Brezilya kakao uretiminin şu an ve 2024 arasında% 15,7 oranında duşeceğini ongormektedir. Yine de Brezilya, 2013 yılında 256.186 mt kakao cekirdeği toplayan Amerika’daki en buyuk kakao ureticisi olmaya devam etmiştir.
[h=3]5. Kamerun[/h] Kakao ureticileri listesi cikolata’nın Guney Amerika’daki evinden, şimdi dunyanın ilk beş kakao ureten ulkelerinden birinin dışında hepsi Atlantik Okyanusu uzerinden Afrika’ya kaymıştır. Toplam kutle bakımından, Batı Afrika, diğer tum dunya bolgelerinden daha fazla kakao uretmektedir. Kamerun, tarihsel olarak, 2013 yılında 275.000 mt buyuyen, dunyanın en buyuk kakao ureticilerinden biri olmuştur. Buna rağmen, Kamerun’daki kakao işletmesi tehdit altındadır. Kakao mahsulunun kotu yonetimi korkunc bir duruma yol acmıştır: Kamerun’un kakao ağaclarının coğu primer uretim yaşını aşmıştır. Yeni ağaclar veya ekecek yeterli alan olmadan, Kamerun kakao ciftcileri yokuş yukarı bir savaşla karşı karşıya kalmışlardır.
[h=3]4. Nijerya[/h] Ote yandan Nijerya, 2013-14 doneminde kakao uretimini 367.000’den 421.300 tona cıkarmayı planlamıştır. Artan kuresel fiyatlar, talep ve son teknoloji tarım teknolojisinin mevcudiyeti, Nijerya’nın kakao endustrisinde onemli bir buyumeye neden olmuştur. Bu olumlu gostergeler Nijerya’nın kakao endustrisinde bir sıkıntı olmadığını gostermektedir. Oxfam, Nijerya’daki kakao ciftliklerinde ciddi bir cinsiyet eşitliği eksikliği tespit etmiştir. Kakao hasadı surecinde aynı rolu ustlenen kadın ve erkeklere genellikle eşit ucret odenmediğini soylenmektedir.
[h=3]3. Endonezya[/h]
Endonezya, 1980’lerin başlarından once, uretim bir roket hızıyla başladığında, neredeyse hic kakao uretmemişti. FAO’ya gore şu anda 2013 yılında 777.500 ton buyuyen, dunyanın ucuncu buyuk kakao cekirdeği ureticisidir. Endonezya’daki kakao mahsulunun en buyuk endişe kaynağı, sektorun buyumesine son zamanlarda zarar veren bakla bocekleridir. 2000’li yılların başlarına kadar, Endonezya’nın kakao endustrisi yukselişteyken o zamandan beri aynı cizgide kalmıştır. Gana ve Fildişi Sahilleri gibi, Endonezya’nın kakao mahsulunun en buyuk şirket ciftlikleri gore cok daha verimli bir yontem olan kucuk olcekli ciftlikler başı cekmektedir.
[h=3]2. Gana[/h] Gana ’da kakao kraldır ve uretim, ulkenin GSYİH ’sinin altıda birinden daha duşuktur. Ulkedeki ciftcilerin dortte ucunden fazlası kendilerini kucuk işletme ciftcileri olarak tanımlamaktadır; bu, kakao ciftliğinin mulk uzerinde yaşayan ciftcilere ait olduğu ve bakımını yaptığı anlamına gelir. Kurumsal kontrolun olmamasına rağmen yuksek operasyonel maliyetler Ganalı kakao endustrisine zarar vermektedir. Gana’lı bazı kakao ciftcileri, kakaolarını neredeyse yuzde 50 daha fazla sattığı Fildişi Kıyısı’na kacırmaktadırlar. Batı Afrika ulkesinde yetişen 835.466 tonda cok fazla kacakcılık yapmaktadırlar.
[h=3]1. Fildişi Sahili[/h]
Fildişi Sahili, dunyadaki toplam kakaonun yuzde 30’unu sağlıyor ve dunyanın geri kalanına, toplam 1.448.992 ton mahsulle birlikte yarım milyon metrik ton civarında bir onderlik etmektedir. Nestle ve Cadbury gibi şirketler, kakaolarının coğunu Fildişi Sahili’nden almakta ve yalnızca Kakao, ulkeye gelen ticaret gelirinin neredeyse ucte ikisini oluşturmaktadır. Son zamanlarda, burada kakao uretimi ile ilgili ciddi endişeler dile getirilmiştir. Bazıları 100 saatlik calışma haftası ve fiziksel istismara maruz kalan cocuk işciler, ulkenin devasa cıktısından sorumlu olan ciftliklerin coğunda tespit edilmiştir. Zorlu calışma koşullarına ek olarak, Fildişi Sahili’ndeki cocuk işciler genellikle herhangi bir eğitim almazlar. Fildişi Sahili kakao ciftcisi, gecen yıl viral olan bir videoda bir cikolata denemesinde one cıktığı sırada manşetlere gecmiştir. Yaşamı boyunca ciftcilik yapan kakaoya rağmen, hic cikolata icmediğini bildirmiştir.
Kakao, 5000 yıl once Orta Amerika’da ortaya cıkmıştır ve dunyadaki bircok ulke icin ciddi bir endustridir. 2016’ya gelindiğinde kuresel cikolata pazarı 98,3 milyar dolar değerindedir. Tarihciler, kakao ağaclarında yetişen cekirdeklerden yapılan cikolatanın tuketiminin Kolomb oncesi Orta Amerika toplumlarından en az beş bin yıl once cıktığına inanmaktadırlar.
İlk 10 kakao ureten ulke, fasulyenin bulunduğu bolgeye benzer şekilde ılık, ıslak iklimlere sahip ulkelerdir. Bununla birlikte dort kıtadaki uluslar ilk 10’a girer. BM Gıda ve Tarım Orgutu’ne gore dunyanın en iyi kakao ureticilerinden ilk 10 ’a gireler şunlardır:
[h=3]10. Dominik Cumhuriyeti[/h] Dominik Cumhuriyeti kakao uretiminde iki şekilde kuresel bir lider olmuştur. Birincisi, hukumet kakao uretiminin cevreye duyarlı bir şekilde yapılmasını sağlamak icin calışmaktadır. 2009’a kadar Dominik Cumhuriyeti dunyayı “Fairtrade sertifikalı” kakao uretiminde yonlendirdi ve hala bu cephede dunya lideri olmaya devam etmektedir. Fairtrade urunleri, ciftcilerin kendi urunleri icin yeterli tazminat almalarını sağlamak icin kuresel ticaret kuruluşları tarafından onaylanan urunlerdir. Dominik Cumhuriyeti tarihsel olarak iki farklı kakao turu ile tanınır: Sanchez olarak bilinen tereyağlı, daha ucuz bir urun ve Hispaniola adlı daha kuru, daha iyi mayalanmış bir fasulyedir. Birleşik ulke, 2013 yılında toplam 68.021 ton fasulye uretimi yapmıştır.
[h=3]9. Peru[/h]

[h=3]8. Meksika[/h] Cikolata devleri Hershey ve Ferrero gectiğimiz gunlerde Meksika’da kakao uretimi icin tesislere buyuk miktarda yatırım yapmıştır, ancak derin yatırımlara rağmen, Meksika kakao uretimi 2000’li yılların başından bu yana yuzde 50 duşmuştur. Aslında, Meksika ihracattan daha fazla kakao ithal etmek zorundadır. Meksika’nın kakao duşuşunun en buyuk sebeplerinden biri hastalıktır. Ayaz bakla curumesi gecmişte Meksika kakao mahsulunu yok etmiştir. Bununla birlikte bu konuda umut vadeden calışmalar vardır. Yeni hibrit bitkilerin hastalığa karşı direncli olduğu kanıtlanmış ve gecen yıl Meksika ’da FAO ’ya gore 82.000 ton kakao cekirdeği uretilmiştir.
[h=3]7. Ekvador[/h] Ekvador ’un kakao endustrisi dunyanın en eski endustrilerinden biridir. Ekvador ’da Amazon ’da, arkeologlar son zamanlarda 5.000 yıldan fazla bir suredir comlekte kakao izlerini keşfetmişlerdir. Bu uzun tarih bugun onurlandırılmış ve ulkenin toplam cıktısı 128.446 tondur.
Kakao Ekvador uretim brut cıkışı acısından Batı Afrika’da kuresel kakao super gucler aynı olamaz, ancak bircok cikolata kalitesini bilenler tarafından belirtilen Ekvador kalite acısından daha ust sıralardadır. Cok uluslu bircok şirket, işlenmiş cikolata muamelelerinin temeli icin Afrika’ya yonelirken, kucuk esnaf cikolataları, arzu ettikleri karmaşık lezzetleri sunmak icin Ekvador kakaosunu mercek altına almaktadırlar.
[h=3]6. Brezilya[/h]

[h=3]5. Kamerun[/h] Kakao ureticileri listesi cikolata’nın Guney Amerika’daki evinden, şimdi dunyanın ilk beş kakao ureten ulkelerinden birinin dışında hepsi Atlantik Okyanusu uzerinden Afrika’ya kaymıştır. Toplam kutle bakımından, Batı Afrika, diğer tum dunya bolgelerinden daha fazla kakao uretmektedir. Kamerun, tarihsel olarak, 2013 yılında 275.000 mt buyuyen, dunyanın en buyuk kakao ureticilerinden biri olmuştur. Buna rağmen, Kamerun’daki kakao işletmesi tehdit altındadır. Kakao mahsulunun kotu yonetimi korkunc bir duruma yol acmıştır: Kamerun’un kakao ağaclarının coğu primer uretim yaşını aşmıştır. Yeni ağaclar veya ekecek yeterli alan olmadan, Kamerun kakao ciftcileri yokuş yukarı bir savaşla karşı karşıya kalmışlardır.
[h=3]4. Nijerya[/h] Ote yandan Nijerya, 2013-14 doneminde kakao uretimini 367.000’den 421.300 tona cıkarmayı planlamıştır. Artan kuresel fiyatlar, talep ve son teknoloji tarım teknolojisinin mevcudiyeti, Nijerya’nın kakao endustrisinde onemli bir buyumeye neden olmuştur. Bu olumlu gostergeler Nijerya’nın kakao endustrisinde bir sıkıntı olmadığını gostermektedir. Oxfam, Nijerya’daki kakao ciftliklerinde ciddi bir cinsiyet eşitliği eksikliği tespit etmiştir. Kakao hasadı surecinde aynı rolu ustlenen kadın ve erkeklere genellikle eşit ucret odenmediğini soylenmektedir.
[h=3]3. Endonezya[/h]

[h=3]2. Gana[/h] Gana ’da kakao kraldır ve uretim, ulkenin GSYİH ’sinin altıda birinden daha duşuktur. Ulkedeki ciftcilerin dortte ucunden fazlası kendilerini kucuk işletme ciftcileri olarak tanımlamaktadır; bu, kakao ciftliğinin mulk uzerinde yaşayan ciftcilere ait olduğu ve bakımını yaptığı anlamına gelir. Kurumsal kontrolun olmamasına rağmen yuksek operasyonel maliyetler Ganalı kakao endustrisine zarar vermektedir. Gana’lı bazı kakao ciftcileri, kakaolarını neredeyse yuzde 50 daha fazla sattığı Fildişi Kıyısı’na kacırmaktadırlar. Batı Afrika ulkesinde yetişen 835.466 tonda cok fazla kacakcılık yapmaktadırlar.
[h=3]1. Fildişi Sahili[/h]
