Yonca (Medicago sativa), “yemlerin kralicesi” olarak da bilinen bir bitkidir. Yonca bitkisinin yapraklar ve genc surgunler gibi coğu kısmı yenilebilir. Bitkinin filizi, garnitur icin ceşitli yemeklere eklenebilir veya salata yeşillikleri yerine kullanılabilir. Ayrıca tarım dunyasında atlar, inekler ve tavuklar gibi canlıların beslendiği saman olarak bilinir. Tarihsel olarak yonca bitkisi, atlarının bir kez yenilince enerji ve […]
Yonca (Medicago sativa), “yemlerin kralicesi” olarak da bilinen bir bitkidir. Yonca bitkisinin yapraklar ve genc surgunler gibi coğu kısmı yenilebilir. Bitkinin filizi, garnitur icin ceşitli yemeklere eklenebilir veya salata yeşillikleri yerine kullanılabilir. Ayrıca tarım dunyasında atlar, inekler ve tavuklar gibi canlıların beslendiği saman olarak bilinir. Tarihsel olarak yonca bitkisi, atlarının bir kez yenilince enerji ve performans artışı kazandığını fark eden Arap atı sahipleri tarafından keşfedilmiştir. Yonca yiyen insanlarda benzer yararlar elde etmiş ve bu sayede itibarının dunyaya yayılmasına yardımcı olmuştur.
[h=3]Yonca Bitkisinin Gorunumu[/h] Yonca bitkisi tamamen buyuduğunde, tek taraflı kumeleri olan cicekler uretir, her kumenin baklagiller şeklinde 10 ile 20 mor yaprakları vardır. Ayrıca bir metreye kadar uzayabilir ve kokleri yere kadar 15 metreye yayılabilir ve bu da kuraklığa karşı direncli olmalarını sağlar. Yaprakları, uc yaprakcıktan oluşan, sap arasına dağılmıştır.
[h=3]Yoncanın Tarımda Kullanımı[/h] Yonca, tarım dunyasında bazı hayvanların beslenmesinde saman olarak kullanıldığı bilinir. Yoncadan saman yapmak icin, bitkilerin daha sonra toplandıkları erken ciceklenme donemine kadar buyumelerine izin verilir. Daha sonra, hayvanlara beslenmeden once kurutulur ve sertleştirilir. Yonca ayrıca bazı ulkeler icin ekonomik acıdan onemlidir, cunku hayvan tuketimi icin diğer ulkelere ihrac edilmektedir.
Ciftciler icin, yonca populerdir, cunku toprağa azot ekler, bu da azotlu gubre kullanma ihtiyacını ortadan kaldırır. Mahsuller dondurulduğu zaman, toprağa bırakılan yonca toprağında bırakılan azot yeni mahsuller tarafından emilecektir, bu da hasat kalitesini arttırmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca ciftcilere cok para kazandırabilir cunku artık gubre satın almak zorunda kalmazlar.
Yonca, bir bocek veya yararlı bocekleri ceken bir bitki olarak sınıflandırılır. Ekinlerle beslenen cok fazla parazit bocek bulunduğundan, bu hasattın kalitesini ve miktarını azaltabilir. Nesli tukenmekte olan mahsullerin yanına yonca dikmek parazit bocekleri yonca ceken faydalı bocekler tarafından tuketilmeye yonlendirebilir. Bocek ilacı kullanımı da bu yontemle onlenebilir.
[h=3]Yonca Filizlerinin Ceşitli Sağlık Faydaları[/h]
İnsanlar, yoncadan kucuk boyutlarına rağmen, sağlık yararlarını sağlamaya yardımcı olabilecek ceşitli vitamin ve mineraller iceren alfalfa filizi tuketerek faydalanabilirler. Yoncanın sağlığa olan faydalarından bazıları aşağıdaki gibidir;
• Sindirim sağlığını iyileştirme: Tek bir fincan yonca filizi, bağırsak hareketlerini iyileştirmeye yardımcı olan 9 gramında 0,6 gram diyet lifi icerir. Ek olarak, diyet lifi, gastroozofageal reflu hastalığı, kabızlık, hemoroitler ve duodenum ulseri gibi sindirim bozuklukları riskini azaltabilir.
• Enflamasyonu azaltma: Araştırmalar, yonca filizlerinin vucuttaki sistematik enflamasyonu azaltmaya, kronik hastalığı ve oksidatif stresi onlemeye yardımcı olabilecek yuksek seviyede C 11 vitamini icerdiğini gostermiştir.
• Serbest radikallerle mucadele: Bazı hayvan calışmaları, yonca ’nın, değişik etkileri olan antioksidan ozellikler icerdiğini gostermiştir. Bir ornekte, araştırmacılar yonca’nın reaktif oksijen turlerinin (ROS) uretimini azaltmaya yardımcı olduğunu belirtirken, başka bir calışmada lipopolisakaritin neden olduğu enflamasyonu onlemeye yardımcı olduğunu gostermiştir.
• Diyabeti yonetmek: Pakistan Farmasotik Bilimler Dergisi’nde yayınlanan bir fare araştırmasında, yonca filizlerinin uygulanmasının antihiperlipidemik ve antihiperglisemik ozelliklere sahip olduğunu keşfedilmiştir.
• Duşuk kolesterol seviyeleri: Klinik Araştırmalar dergisinde yayınlanan bir araştırmada, yoncaların HDL kolesterol seviyelerini değiştirmeden maymunlarda hiperkolesteroleminin (kandaki yuksek kolesterol seviyeleri) azaltılmasına yardımcı olduğunu belirtilmiştir.
Yonca bitkisi nasıl yetiştirilir?
Yonca filizlerini ekmek veya buyutmek cok zor değildir cunku onlar filizlenene kadar sadece tohum yetiştirilir. Kendi filizlerinizi buyutmenin bir diğer avantajı, ticari olarak yetişen filizi satın almaktan kaynaklanan hastalık ve bocek ilaclarından uzak durulmasıdır. Başlamak icin uc oğeye ihtiyac duyulur: Yonca tohumları, bir tohum tepsisi ve organik saksı toprağı. Malzemeler temin edildikten sonra aşağıdaki proseduru izlenerek yonca yetiştirilir.
1) Tohumlar suyla dolu bir kabın icinde bekletilir. Bu cimlenme surecine başlanılmasına yardımcı olan bir uygulamadır.
2) 1 inc kalınlığa ulaşana kadar tepsiye eşit miktarda toprak eklenir, daha sonra bir sulama kabı kullanarak suyla hafifce nemlendirilir. Toprağın ustune yavaşca bastırılır boylece tohumların bir kısmının toprağın yuzeyinde kalması sağlanır.
3) Tohumlar toprağın uzerine eşit şekilde yayılır, sonra nemi korumak icin başka bir tepsi ile uzeri ortulur.
4) Tohumların kurumamasını sağlamak icin birkac gun boyunca toprak nemli tutulur.
5) Filizler yaklaşık dort gun sonra ortaya cıktıktan sonra, yeşil renk elde etmelerine yardımcı olmak icin bunları dolaylı guneş ışığı alan bir yere konulur.
6) Filizler toprağın uzerinde kesilir ve uzerindeki toprağı cıkarmak icin soğuk suyla yavaşca yıkanır.
[h=3]Yonca Filizi Nasıl Saklanır?[/h] Yonca fidelerini, filizlendikten sonra saklamak oldukca kolaydır ve ihtiyac olan tek şey buzdolabıdır. Şayet alan izin verirse, filizlerin buyutulduğu kap buzdolabına konulabilir. Bu yonca filizlerinin dort ila beş gun boyunca taze kalmasını sağlar. Bu sure zarfında, filizler herhangi bir renk değişikliği icin kontrol edilmelidir. Yayılmalarını onlemek icin renksiz yonca filizlerini hemen cıkarılmalıdır.
[h=3]Yonca Filizi Tarifi[/h]
Marul ruloları veya kaplamaları populer bir yiyecek ceşididir cunku hazırlanmaları kolaydır ve isteğe gore ceşitli aromalar kullanılabilir. Damak tadına gore isteğe gore her turlu malzemeler secilebilir ve yonca filizleri bir marula sarılabilir. İş yerinde ya da yorucu bir gunun ardından mukemmel bir besleyici yiyecek hazırlamak icin yonca filizleriyle birlikte ceşitli sağlıklı yiyecekler elde edilebilir. Yonca filizi tarifi aşağıdaki gibidir:
* Kimyon baharatlı marul rulo
• 1 adet organik yaprak marul
• Soyulmuş ve dilimler halinde dilimlenmiş 1 avakado
• Kesilmiş 2 adet yeşil soğan
• Kesilmiş 1 adet kırmızı dolmalık biber,
• Yonca filizi
Sosu:
• 3 yemek kaşığı taze limon suyu
• 1 tatlı kaşığı bal
• 1 cay kaşığı oğutulmuş kimyon
• 1/2 cay kaşığı acı biber
• Tat vermek icin tuz
• 1/4 bardak zeytinyağı
Yapılışı:
• Marul sap kısımları kesilir, ardından yaprakları ayırılır.
• Yaprakları bir miktar kıyılmış yeşil soğan ve bir miktar kırmızı biber ile doldurulur.
• Biraz yonca filiz eklenir ve marul yaprağı dikkatlice yuvarlanır, ardından kurdan ile sabitlenir.
• Kalan marul rulo malzemeleri ile işleme devam edilir.
• Sosunu yapmak icin limon suyu, bal, oğutulmuş kimyon, kırmızı biber ve tuzu karıştırılır ardından zeytinyağı eklenir.
• Marul rulolarının yanında sos ile servis edilir.
• Bu tarif dort ila beş porsiyon yapar.
Araştırmalara gore, yoncanın vucutta ki hucre zarlarına bağlanan şeker bağlayıcı bitki proteinleri olan lektinler icerdiğini gostermektedir. Tukendiğinde, lektinler proinflamatuar, immunotoksik, norotoksik ve sitotoksik ozelliklere sahip oldukları icin sağlığınızı olumsuz yonde etkileyebilir. Ek olarak, filizlenen yonca aslında lektin aktivitesini daha da artırabilir.
Bu bilgiler ışığında, yapılabilecek en iyi şey, yonca filizlerini az miktarda tuketmektir, boylece lektinlerin sağlığa zarar vermesi riskini azaltır. Başka bir deyişle, katı olculu olmak, sakıncalardan ziyade faydalardan daha fazla yararlanılmasına yardımcı olabilir. Diğer gunlerde filizlendiğinde lektin iceriği deaktive olacak başka fasulye, tohum ve tahılları tuketmek daha iyi olabilir.
Yonca (Medicago sativa), “yemlerin kralicesi” olarak da bilinen bir bitkidir. Yonca bitkisinin yapraklar ve genc surgunler gibi coğu kısmı yenilebilir. Bitkinin filizi, garnitur icin ceşitli yemeklere eklenebilir veya salata yeşillikleri yerine kullanılabilir. Ayrıca tarım dunyasında atlar, inekler ve tavuklar gibi canlıların beslendiği saman olarak bilinir. Tarihsel olarak yonca bitkisi, atlarının bir kez yenilince enerji ve performans artışı kazandığını fark eden Arap atı sahipleri tarafından keşfedilmiştir. Yonca yiyen insanlarda benzer yararlar elde etmiş ve bu sayede itibarının dunyaya yayılmasına yardımcı olmuştur.
[h=3]Yonca Bitkisinin Gorunumu[/h] Yonca bitkisi tamamen buyuduğunde, tek taraflı kumeleri olan cicekler uretir, her kumenin baklagiller şeklinde 10 ile 20 mor yaprakları vardır. Ayrıca bir metreye kadar uzayabilir ve kokleri yere kadar 15 metreye yayılabilir ve bu da kuraklığa karşı direncli olmalarını sağlar. Yaprakları, uc yaprakcıktan oluşan, sap arasına dağılmıştır.
[h=3]Yoncanın Tarımda Kullanımı[/h] Yonca, tarım dunyasında bazı hayvanların beslenmesinde saman olarak kullanıldığı bilinir. Yoncadan saman yapmak icin, bitkilerin daha sonra toplandıkları erken ciceklenme donemine kadar buyumelerine izin verilir. Daha sonra, hayvanlara beslenmeden once kurutulur ve sertleştirilir. Yonca ayrıca bazı ulkeler icin ekonomik acıdan onemlidir, cunku hayvan tuketimi icin diğer ulkelere ihrac edilmektedir.
Ciftciler icin, yonca populerdir, cunku toprağa azot ekler, bu da azotlu gubre kullanma ihtiyacını ortadan kaldırır. Mahsuller dondurulduğu zaman, toprağa bırakılan yonca toprağında bırakılan azot yeni mahsuller tarafından emilecektir, bu da hasat kalitesini arttırmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca ciftcilere cok para kazandırabilir cunku artık gubre satın almak zorunda kalmazlar.
Yonca, bir bocek veya yararlı bocekleri ceken bir bitki olarak sınıflandırılır. Ekinlerle beslenen cok fazla parazit bocek bulunduğundan, bu hasattın kalitesini ve miktarını azaltabilir. Nesli tukenmekte olan mahsullerin yanına yonca dikmek parazit bocekleri yonca ceken faydalı bocekler tarafından tuketilmeye yonlendirebilir. Bocek ilacı kullanımı da bu yontemle onlenebilir.
[h=3]Yonca Filizlerinin Ceşitli Sağlık Faydaları[/h]
İnsanlar, yoncadan kucuk boyutlarına rağmen, sağlık yararlarını sağlamaya yardımcı olabilecek ceşitli vitamin ve mineraller iceren alfalfa filizi tuketerek faydalanabilirler. Yoncanın sağlığa olan faydalarından bazıları aşağıdaki gibidir;• Sindirim sağlığını iyileştirme: Tek bir fincan yonca filizi, bağırsak hareketlerini iyileştirmeye yardımcı olan 9 gramında 0,6 gram diyet lifi icerir. Ek olarak, diyet lifi, gastroozofageal reflu hastalığı, kabızlık, hemoroitler ve duodenum ulseri gibi sindirim bozuklukları riskini azaltabilir.
• Enflamasyonu azaltma: Araştırmalar, yonca filizlerinin vucuttaki sistematik enflamasyonu azaltmaya, kronik hastalığı ve oksidatif stresi onlemeye yardımcı olabilecek yuksek seviyede C 11 vitamini icerdiğini gostermiştir.
• Serbest radikallerle mucadele: Bazı hayvan calışmaları, yonca ’nın, değişik etkileri olan antioksidan ozellikler icerdiğini gostermiştir. Bir ornekte, araştırmacılar yonca’nın reaktif oksijen turlerinin (ROS) uretimini azaltmaya yardımcı olduğunu belirtirken, başka bir calışmada lipopolisakaritin neden olduğu enflamasyonu onlemeye yardımcı olduğunu gostermiştir.
• Diyabeti yonetmek: Pakistan Farmasotik Bilimler Dergisi’nde yayınlanan bir fare araştırmasında, yonca filizlerinin uygulanmasının antihiperlipidemik ve antihiperglisemik ozelliklere sahip olduğunu keşfedilmiştir.
• Duşuk kolesterol seviyeleri: Klinik Araştırmalar dergisinde yayınlanan bir araştırmada, yoncaların HDL kolesterol seviyelerini değiştirmeden maymunlarda hiperkolesteroleminin (kandaki yuksek kolesterol seviyeleri) azaltılmasına yardımcı olduğunu belirtilmiştir.
Yonca bitkisi nasıl yetiştirilir?
Yonca filizlerini ekmek veya buyutmek cok zor değildir cunku onlar filizlenene kadar sadece tohum yetiştirilir. Kendi filizlerinizi buyutmenin bir diğer avantajı, ticari olarak yetişen filizi satın almaktan kaynaklanan hastalık ve bocek ilaclarından uzak durulmasıdır. Başlamak icin uc oğeye ihtiyac duyulur: Yonca tohumları, bir tohum tepsisi ve organik saksı toprağı. Malzemeler temin edildikten sonra aşağıdaki proseduru izlenerek yonca yetiştirilir.
1) Tohumlar suyla dolu bir kabın icinde bekletilir. Bu cimlenme surecine başlanılmasına yardımcı olan bir uygulamadır.
2) 1 inc kalınlığa ulaşana kadar tepsiye eşit miktarda toprak eklenir, daha sonra bir sulama kabı kullanarak suyla hafifce nemlendirilir. Toprağın ustune yavaşca bastırılır boylece tohumların bir kısmının toprağın yuzeyinde kalması sağlanır.
3) Tohumlar toprağın uzerine eşit şekilde yayılır, sonra nemi korumak icin başka bir tepsi ile uzeri ortulur.
4) Tohumların kurumamasını sağlamak icin birkac gun boyunca toprak nemli tutulur.
5) Filizler yaklaşık dort gun sonra ortaya cıktıktan sonra, yeşil renk elde etmelerine yardımcı olmak icin bunları dolaylı guneş ışığı alan bir yere konulur.
6) Filizler toprağın uzerinde kesilir ve uzerindeki toprağı cıkarmak icin soğuk suyla yavaşca yıkanır.
[h=3]Yonca Filizi Nasıl Saklanır?[/h] Yonca fidelerini, filizlendikten sonra saklamak oldukca kolaydır ve ihtiyac olan tek şey buzdolabıdır. Şayet alan izin verirse, filizlerin buyutulduğu kap buzdolabına konulabilir. Bu yonca filizlerinin dort ila beş gun boyunca taze kalmasını sağlar. Bu sure zarfında, filizler herhangi bir renk değişikliği icin kontrol edilmelidir. Yayılmalarını onlemek icin renksiz yonca filizlerini hemen cıkarılmalıdır.
[h=3]Yonca Filizi Tarifi[/h]
Marul ruloları veya kaplamaları populer bir yiyecek ceşididir cunku hazırlanmaları kolaydır ve isteğe gore ceşitli aromalar kullanılabilir. Damak tadına gore isteğe gore her turlu malzemeler secilebilir ve yonca filizleri bir marula sarılabilir. İş yerinde ya da yorucu bir gunun ardından mukemmel bir besleyici yiyecek hazırlamak icin yonca filizleriyle birlikte ceşitli sağlıklı yiyecekler elde edilebilir. Yonca filizi tarifi aşağıdaki gibidir:* Kimyon baharatlı marul rulo
• 1 adet organik yaprak marul
• Soyulmuş ve dilimler halinde dilimlenmiş 1 avakado
• Kesilmiş 2 adet yeşil soğan
• Kesilmiş 1 adet kırmızı dolmalık biber,
• Yonca filizi
Sosu:
• 3 yemek kaşığı taze limon suyu
• 1 tatlı kaşığı bal
• 1 cay kaşığı oğutulmuş kimyon
• 1/2 cay kaşığı acı biber
• Tat vermek icin tuz
• 1/4 bardak zeytinyağı
Yapılışı:
• Marul sap kısımları kesilir, ardından yaprakları ayırılır.
• Yaprakları bir miktar kıyılmış yeşil soğan ve bir miktar kırmızı biber ile doldurulur.
• Biraz yonca filiz eklenir ve marul yaprağı dikkatlice yuvarlanır, ardından kurdan ile sabitlenir.
• Kalan marul rulo malzemeleri ile işleme devam edilir.
• Sosunu yapmak icin limon suyu, bal, oğutulmuş kimyon, kırmızı biber ve tuzu karıştırılır ardından zeytinyağı eklenir.
• Marul rulolarının yanında sos ile servis edilir.
• Bu tarif dort ila beş porsiyon yapar.
Araştırmalara gore, yoncanın vucutta ki hucre zarlarına bağlanan şeker bağlayıcı bitki proteinleri olan lektinler icerdiğini gostermektedir. Tukendiğinde, lektinler proinflamatuar, immunotoksik, norotoksik ve sitotoksik ozelliklere sahip oldukları icin sağlığınızı olumsuz yonde etkileyebilir. Ek olarak, filizlenen yonca aslında lektin aktivitesini daha da artırabilir.
Bu bilgiler ışığında, yapılabilecek en iyi şey, yonca filizlerini az miktarda tuketmektir, boylece lektinlerin sağlığa zarar vermesi riskini azaltır. Başka bir deyişle, katı olculu olmak, sakıncalardan ziyade faydalardan daha fazla yararlanılmasına yardımcı olabilir. Diğer gunlerde filizlendiğinde lektin iceriği deaktive olacak başka fasulye, tohum ve tahılları tuketmek daha iyi olabilir.