Ananas ozlerinde bulunan bromelain, bir anti-enflamatuar enzimdir. Osteoartrit ve cerrahiden kaynaklanan ağrıyı azaltmaya, derin yanık iyileşmesini teşvik etmeye ve sinuziti iyileştirmeye yardımcı olabilir. Bu yazıda Bromelain’in sağlık acısından faydaları hakkında bilgiler bulunmaktadır. Osteoartrit Bromelain, diz osteoartriti olan 117 kişi uzerinde yapılan 2 klinik calışmada doku şişmesi, ağrı ve eklem sertliğini azaltmıştır. Bunlardan birinde ağrı kesici […]
Ananas ozlerinde bulunan bromelain, bir anti-enflamatuar enzimdir. Osteoartrit ve cerrahiden kaynaklanan ağrıyı azaltmaya, derin yanık iyileşmesini teşvik etmeye ve sinuziti iyileştirmeye yardımcı olabilir. Bu yazıda Bromelain’in sağlık acısından faydaları hakkında bilgiler bulunmaktadır.
[h=3]Osteoartrit[/h] Bromelain, diz osteoartriti olan 117 kişi uzerinde yapılan 2 klinik calışmada doku şişmesi, ağrı ve eklem sertliğini azaltmıştır. Bunlardan birinde ağrı kesici ilac diklofenak kadar etkili olmuştur. Ancak 47 kişide yapılan klinik bir calışmada konvansiyonel tedaviye ek olarak kullanıldığında plasebodan daha etkili olmamıştır. Phlogenzym, bromelain, tripsin ve rutosid ile bir enzim kombinasyonudur. Diz osteoartriti olan~250’den fazla insan uzerinde yapılan 4 klinik calışmada, Phlogenzym guvenli, iyi tolere edilmiş ve ağrıyı azaltmada diklofenak kadar etkili olmuştur. Phlogenzym, diyet danışmanlığı ve akupunktur ile doğal bakım, omuz osteoartritli 85 kişi uzerinde yapılan bir başka calışmada fiziksel egzersizden daha etkili olmuştur.
Uc doğal anti-enflamatuar kompleksi (bromelain, şeytan pencesi ve zerdecal) , osteoartritli 42 kişi uzerinde yapılan klinik bir calışmada hem akut hem de kronik eklem ağrısını iyileştirmiştir. Bromelain, bu otoimmun hastalığı olan kişilerde iltihaplanmaya katkıda bulunan TGF- P uretimini azaltarak romatoid artriti de iyileştirebilir. Ancak, hicbir klinik araştırma yapılmamıştır.
Sınırlı olmasına rağmen, kanıtlar bromelainin (ozellikle enzim kompleksi Phlogenzym’in bir parcası olarak) osteoartrit semptomlarını iyileştirebileceğini duşundurmektedir. Bromelainin tedavi rejimine bir ek olarak yardımcı olup olamayacağı doktorla goruşulmesi gerekir.
[h=3]Cilt Yanıkları[/h] Protein parcalayıcı enzimlere ek olarak, ananas ozleri olu dokuyu gidermeye ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olan bir enzim icerir (escharase). Derin yanıkları olan 350’den fazla insan uzerinde yapılan 5 klinik calışmada, bromelain ile enzimatik tedavi, geleneksel tedavilere benzer etkinliği olan yaraları iyileştirmiş ve cerrahi ihtiyacını azaltmıştır. Kanıtlar, bromelainin derin yanıkların iyileşmesini hızlandırmaya yardımcı olabileceğini duşundurmektedir.
[h=3]Ağrı[/h] 250’den fazla oral cerrahi hastası uzerinde yapılan 6 klinik calışmada, bromelain ağrı ve şişmeyi azalttı (ağrı kesicilerden daha az etkili olmasına rağmen) . Bununla birlikte, bazı calışmalarda uygun plasebo kontrolu yoktu veya tedavi ile plasebo arasında onemli farklılıklar gozlenmemiştir. Hafif diz ağrısı olan 77 kişi uzerinde yapılan bir klinik calışmada, bir aylık bromelain uygulaması (200 veya 400 mg) ağrı ve sertliğin azalmasına yardımcı olmuştur. Ancak, calışmanın yuksek bir yanlılık riski taşıdığına dikkat etmek onemlidir.
20 sağlıklı erkeğin klinik calışmasında, proteaz takviyesi (bromelain ve diğer enzimleri icerir) , yokuş aşağı koştuktan sonra kas ağrılarını hafifletmeye yardımcı olmuştur. Proteaz takviyesi ayrıca kasların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olmuştur. Buna karşılık, bromelain egzersiz sonrası dirsek ve kas ağrısı olan 39 kişi uzerinde yapılan bir başka calışmada etkisiz kalmıştır. Benzer şekilde, bromelain, tripsin ve rutosid (Phlogenzym) ile bir enzim kombinasyonu 700’den fazla insan uzerinde yapılan bir klinik calışmada burkulmuş ayak bileği ağrısını iyileştirmemiştir.
Bromelain, N-asetil sistein ve alfa lipoik asit kombinasyonu, endometriozisli yaklaşık 400 kadın uzerinde yapılan klinik bir calışmada pelvik ağrıyı iyileştirmiştir. Bromelain, alfa lipoik asit ve metilsulfonilmetan ile yapılan bir başka kombinasyon 25 kişi uzerinde yapılan bir başka calışmada kemoterapiden sinir ağrısını azaltmıştır.
Calışmalar genellikle cok kucuk olduğu, uygun plasebo kontrolleri veya korluğu olmadığı ve karışık sonucları olduğu icin, bromelainin ağrıyı iyileştirdiğini iddia etmek icin yeterli kanıt yoktur. Bu potansiyel bromelain kullanımına biraz ışık tutmak icin daha buyuk, daha sağlam klinik calışmalara ihtiyac vardır.
[h=3]Sinuzit[/h] 50 yetişkin ve akut sinuzitli cocuk uzerinde yapılan eski bir calışmada, bromelain burun iltihabı, solunum gucluğu gibi semptomları azaltmıştır. 100’den fazla cocuk uzerinde yapılan bir başka calışmada, bromelain akut sinuziti iyileştirmede etkiliydi ve cocukların geleneksel tedavilere gore daha hızlı iyileşmesine yardımcı olmuştur. Sonuclar umut vericidir ve bromelain Almanya‘da bu durum icin yaygın olarak kullanılmasına rağmen, iki klinik calışma sinuzitli insanlarda kullanımını desteklemek icin yetersizdir. Bu on sonucları doğrulamak icin daha fazla klinik araştırmaya ihtiyac vardır.
[h=3]Bağışıklık[/h] 15 sağlıklı erkek uzerinde yapılan kucuk bir calışmada, bromelain hem Th1 (IFN-y) hem de Th2 (IL-5) sitokinlerinin sirkadiyen profilini değiştirmiştir. Yuksek dozda bromelain oğleden sonra IFN-y salınımını arttırdı ve sabahları net bir oruntu gostermeden IL-5 seviyelerini değiştirmiştir. Bromelain, pro-enflamatuar sitokinleri (IL-1, IL-6 , IFN-y) hucresel stres varlığında aktive etti , ancak bağışıklık hucreleri zaten uyarıldığında (iltihaplanma durumunda olduğu gibi) seviyelerini azaltmıştır.
Bromelain T hucresi tepkisini arttırmış, fakat aynı zamanda farelerde ve hucrelerde pro-enflamatuar sitokin IL-2 uretimini engellemiştir. Bu karşıt etkiler, bromelaindeki farklı proteaz turlerinden kaynaklanabilir ve muhtemelen bağışıklık yanıtının dengelenmesine yardımcı olabilir. Kucuk bir klinik calışma ve bazı hucre temelli araştırmalar, daha fazla klinik araştırma yapılana kadar bromelainin insanlarda bağışıklık sistemini dengeleme potansiyelini kanıtlamak icin yeterli kabul edilemez.
[h=3]Alzheimer Hastalığının Onlenmesi[/h] Beta-amiloid plaklarının Alzheimer hastalığının başlangıcına ana katkıda bulunduğu duşunulmektedir. Sağlıklı bir gonullude, tripsin, alfa-kimotripsin ve bromelain (Phlogenzym) iceren bir kompleksin oral uygulaması beta-amiloid duzeylerini duşurmuştur. Kompleks, test tuplerinde beta-amiloidin parcalanmasına yardımcı oldu. Bu erken bulguları doğrulamak icin daha fazla klinik araştırmaya ihtiyac vardır.
[h=3]Kalbi Koruma[/h] Sıcanlarda, bromelain uygulaması yetersiz kan beslemesinin (iskemi) neden olduğu hasarı azaltmıştır. Sonuc olarak, bromelain kalp krizi veya inme sonrası kalp hucre olumunu azaltmış ve iyileşmeyi iyileştirmiştir. Bromelain ile inkubasyon, trombosit agregasyonunu destekleyen ilaclar eklendikten sonra bile izole trombositlerin birlikte toplanmasını onlemiştir.
[h=3]Bağırsak Sağlığı[/h] Farelerde ve izole ince bağırsaklarda, bromelain bağırsakta spazmları inhibe etti. Diyabetli ve iltihaplı farelerde etkiler sağlıklı farelere gore daha gucludur. İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) olan farelerde bromelain, hastalığın semptomlarını ve kolon iltihaplanmasına dÂhil olan bir proteinin uretimini iyileştirmiştir. IBD hastalarından izole edilen bağırsak hucrelerine bromelain, sitokin uretimini inhibe ederek inflamasyonun azaltılmasına yardımcı olabileceğini duşundurmektedir. Tavşan bağırsak hucre kulturlerinde, bromelain ishale neden olan ceşitli bakteri ve toksinlerin aktivitesini durdurmuştur. Ayrıca bağırsak sıvısı salgısını durdurdu ve bir ishal onleyici ilac olarak duşunulmuştur.
[h=3]Kilo Verme[/h] Bromelain, yağ uretimini engelleyerek ve yağ yakımını teşvik ederek kilo kaybına yardımcı olabilir. Sıcan hucre kulturlerinde, kok bromelain uygulaması yağ hucrelerinin gelişimini inhibe etmiştir. Ayrıca, Akt/mTOR sinyalini bloke etmiş ve olgun yağ hucrelerinde TNF-a seviyelerini artırmıştır. Bu, yağ hucrelerinin kendi kendini yok etmesine neden olmuştur. Ek olarak TNF yağların parcalanmasını induklemiştir.
[h=3]İltihap[/h] Bromelain, hucre temelli calışmalarda birkac pro-inflamatuar aracıyı azaltarak guclu bir anti-enflamatuar ajan haline getirmiştir. Orneğin, fare ve insan hucre kulturlerindeki COX-2 ve PGE-2 duzeylerini duşurmuştur. Fare hucre kulturlerinde, bromelain icindeki proteazlar ERK-2 iletimini inhibe etti. Bu sitokin uretimini bloke etmiş olsuğundan inflamasyonu onlemeye yardımcı olabilir. İnflamasyon inflamatuar oncesi sitokinlerin aşırı uretimi ile sonuclanan koşullar altında (orneğin, IL-1 p, IL-6, TNF-a -, TGF), bunların salgılanmasını bromelain azaltabilir.