İyileşmeye calışan bir yara, kanama, kabuklanma, kenarları kalkık yumru, tuhaf benler ve kaşıntılı bolgeler... Gorunumu değişen bir cilt bolgesi mutlaka takip edilmelidir. Değişimler kesin olarak kansere işaret etmez, ancak bir sağlık uzmanı tarafından izlenmelidir. Cilt kanserinin en şiddetli formu olan melanomun gorulme oranı dunyanın tum ulkelerinde birkac on yıldır artıyor ve 1945'ten beri her 10 yılda bir ikiye katlanıyor. Uc ana cilt kanseri turu vardır. Melanom dışı karsinom ailesi bunlardan ikisini oluşturur: Bazal hucreli karsinomlar ve skuamoz hucreli karsinomlar. Bu iki cilt kanseri turu en yaygın olanıdır. Ucuncu kanser turuise ciltteki melanositlerden gelişen melanomdur. Bu kanser turu cok agresif ve ciddidir. Melanom, cilt kanserlerinin yaklaşık yuzde 1'ini oluşturur, ancak ciddi bir kanserdir. Her yaşta ortaya cıkabilir, ancak cocuklukta guneş yanığı olan kişilerde gelişme riski daha yuksektir. Vakaların coğunda melanom, tamamen sağlıklı bir cilt yuzeyinde, kucuk pigmentli bir nokta şeklinde yavaş yavaş gelişir. Ancak, vakaların yaklaşık yuzde 15 ila 20'sinde değişen basit bir benin oluşumuyla ortaya cıktığı bilinmektedir.
Cilt kanserinin ilk belirtileri nelerdir? Melanom mu yoksa diğer turler mi? İşte cilt kanserinin dikkat edilmesi gereken 7 yaygın belirtisi. 1. Anormal bir ben Benlerin coğu iyi huyludur. Ancak yaklaşık 3 ay icinde gorunumu, rengi, şekli, boyutu değişen bir ben melanom belirtisi olabileceğinden takip edilmelidir. Vakaların yuzde 20 ila 30'unda cilt kanseri, onceden var olan bir benin değişimi ile gelişir. Benlerin simetrisi, kenarları, rengi, capı ve oluşum aşamaları cilt kanserinin erken belirtilerini tespit etmeye yardımcı olur. Ben asimetrik hale geliyorsa, kenarları duzensiz, puruzlu veya belirsiz hale geliyorsa, rengi değişiyorsa (diğerlerine gore daha koyu alanlar oluşur), hızlı buyuyorsa ve 6 milimetreyi aşıyorsa mutlaka bir uzmana başvurulması gerekir. Renksiz yani akromik melanomlar da vardır. Cildinizin rengindeki bu kucuk toplar el veya ayak tabanlarında gorunebilir. Tespit edilmeleri daha zordur cunku renksizdirler. 2. Siğil gibi gorunen bir yumru Viral papillomlar olarak da adlandırılan siğiller, genellikle iyi huylu cilt lezyonlarıdır. Ancak, bazı topaklar siğil gibi gorunebilir, ancak aslında cilt kanserinin gostergesi olan buyumelerdir. Siğil şuphesi durumunda, bir uzmana gostermek daha iyidir. 3. Koyu lekeler Coğu durumda cildinizde bulunan lekeler iyi huylu guneş lekeleridir. Ancak, aniden ortaya cıkan ve hafifce buyuyen pembeden kahverengiye kadar değişen bir leke izlenmelidir. Vakaların yuzde 70 ila 80'inde sağlıklı ciltte (ben veya lezyon olmadan) bir melanom oluşur. Yuzdeki bir nokta Dubreuilh olarak adlandırılan bir melanom olabilir. Bu melanom ceşidi genellikle siyah veya kahverengidir ve yaşlılık lekesi gibi gorunur. Cok ciddi değildir ve esas olarak 50 yaşın uzerindeki kişilerde gorulur. Yine de dikkat edilmesi gerekir. 4. Ciltte bir yumru Deride gorunen kucuk bir kitle noduler melanomun bir belirtisi olabilir. İkinci en yaygın melanom turudur. Derinin derinliklerine iner ve coğalır. Cilt yuzeyinden cıkıntı yapan siyah, kırmızı, pembe veya ciltle aynı renkte kabarık bir yumru olarak gorunduğu icin kolayca tanınabilir. Genellikle yuz, goğus veya sırtta oluşur, ancak bazen guneşe maruz kalmayan kısımlarda da gorulebilir. Deride kucuk bir yumru belirirse veya buyurse mutlaka bir uzmana başvurun. 5. Buyuyen bir kabuk Buyuyen (genellikle birkac hafta icinde) kucuk bir kabuk, ozellikle mukoza zarlarında (ağız cevresinde, gozlerin koşesinde, burunda) veya yuzde bulunuyorsa, kanser belirtisi olabilir. Genel olarak iyileşmeyen ve ayrıca gelişen herhangi bir yara veya lezyon şuphelidir ve mutlaka bir uzman tarafından gorulmelidir. Bazal hucreli karsinom ciltte (guneşe en cok maruz kalan bolgeler kollar, omuzlar, kafa derisi vb.), gozlerin koşelerinde, burun koprusunde, kulaklarda daha sık gorulur. Skuamoz hucreli karsinom daha cok mukoz membranlarda (ağız vb.) gorulur. 6. Kanayan bir lezyon Kanama surtunme veya takılmadan kaynaklanıyorsa ciddi değildir. Ancak, kanama kendiliğinden ise (belirli bir sebep olmadan), o zaman endişe vericidir. Kan damarlarının derinliklerine sızmış bir tumoru ortaya cıkarabilir. Kanayan bir lezyon genellikle yayılmış bir melanom veya karsinomun bir işaretidir. Bu nedenle tanıyı koyacak ve tedaviyi yonlendirecek bir doktor tarafından izlenmelidir. 7. Kaşıntılı bir yara Tumor derine iner ve sinir hucrelerine dokunursa, bu bolgenin kaşınmasına neden olabilir. Krem surulmesine rağmen devam eden bir kaşıntı doktora başvurmak icin bir nedendir.
Cildinizin gorunumunde değişiklik (iyileşmeyen bir yara/lezyon, inatcı ve değişen bir sivilce veya kabuk, diğerlerinden farklı bir ben) durumunda bir uzmana başvurmanız onerilir. Ben, leke, sivilce veya lezyon hakkında en ufak bir endişeniz varsa mutlaka yardım alın. Her durumda bir uzmana danışma, en iyi ihtimalle korkuları ortadan kaldırmaya ve en kotu ihtimalle bir kanseri erken teşhis etmeye olanak tanır. Kendinizi UV ışınlarından korumak cilt kanserine karşı en iyi onlemdir. Birkac basit ipucu riskleri sınırlayabilir. 11.00-16.00 saatleri arasında guneşe maruz kalmaktan kacının ve genellikle mumkun olduğu kadar golgede kalın. Guneşe cıkacaksanız, bunu kucuk aralıklarla (orneğin 15-20 dakika) yapın, ancak uzun sure guneşlenmekten kacının. Guneşe karşı kendinizi giysi, şapka ve guneş gozluğu ile koruyun. Ozellikle kanser riski olan bolgelere (yuz, boyun, omuzlar, kollar, eller) her 2-3 saatte bir guneş kremi (en az 30 faktor, en fazla 50 faktor) uygulayın. Yapay bronzlaşmaları kullanmaktan kacının: Yapay UV ışınları da cilt icin kotu ve tehlikelidir. Bu durumlarda ozellikle dikkat edin: - Acık tenli, sarı veya kızıl saclarınız varsa ve kolayca bornzlaşamıyorsanız, - Cilleriniz varsa, - Vucudunuzda 40'tan fazla ben varsa, - Buyuk (capı 5/6 mm'den fazla) ve duzensiz benleriniz varsa, - Ailenizde melanom oykusu varsa, - Cocukluk veya ergenlik doneminde şiddetli guneş yanığı gecirdiniz, - Cok guneşli bir ulkede uzun sure yaşadıysanız, - Genellikle işiniz veya hobileriniz nedeniyle guneşe maruz kalıyorsanız.

